Trong Tuyên bố chung giữa Tổng thống Hợp chúng quốc Hoa Kỳ Barack Obama và Chủ tịch nước CHXHCN Việt Nam Trần Đại Quang, hai bên đã bày tỏ hài lòng trước những tiến triển nhanh chóng, thực chất và toàn diện của quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ thời gian qua. Đặc biệt, hai bên cũng nhất trí trong thời gian tới sẽ tích cực phối hợp để tăng cường quan hệ đối tác toàn diện Việt Nam - Hoa Kỳ trong nhiều lĩnh vực. Trong đó, những hợp tác về ngoại giao, kinh tế và an ninh - quốc phòng được dư luận đặc biệt quan tâm.
Tăng cường ngoại giao, thúc đẩy kinh tế
Hai bên cam kết tiếp tục trao đổi đoàn các cấp, đặc biệt là các đoàn cấp cao, tăng cường đối thoại giữa các cơ quan của hai nhà nước. Đồng thời, hai bên có ý định mở rộng đối thoại thường niên cấp cao giữa hai Bộ Ngoại giao để thảo luận các biện pháp nhằm thúc đẩy quan hệ Đối tác toàn diện và các vấn đề khác cùng quan tâm. Hai bên nhất trí cho rằng, việc củng cố lòng tin giữa hai bên có ý nghĩa then chốt trong việc xây dựng tình hữu nghị và hợp tác bền vững, lành mạnh và lâu dài.
Sau Lễ đón Tổng thống Hợp chúng quốc Hoa Kỳ Barack Hussein Obama, Chủ tịch nước Trần Đại Quang và Tổng thống Mỹ đã tiến hành hội đàm. Ảnh: Nhan Sáng - TTXVN |
Việt Nam và Hoa Kỳ quyết tâm tập trung thúc đẩy hợp tác kinh tế, bao gồm các lĩnh vực thương mại, đầu tư, khoa học công nghệ, đào tạo nguồn nhân lực và ứng phó với biến đổi khí hậu. Hai bên nhất trí Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) có tầm quan trọng về chiến lược và kinh tế, sẽ giúp tăng cường thương mại và đầu tư giữa hai nước, đẩy mạnh tăng trưởng kinh tế và tạo việc làm. Hai bên tái khẳng định cam kết thúc đẩy sớm thông qua và thực thi đầy đủ Hiệp định có tiêu chuẩn cao này, trong đó có cam kết về đầu tư, hỗ trợ và phát triển kinh doanh, sở hữu trí tuệ, dệt may, dịch vụ, lao động và môi trường. Phía Hoa Kỳ cam kết hỗ trợ Việt Nam triển khai có hiệu quả và đáp ứng các tiêu chuẩn cao của Hiệp định TPP thông qua các chương trình hỗ trợ kỹ thuật và xây dựng năng lực. Hai bên đồng thời tái khẳng định việc bảo đảm tăng trưởng kinh tế toàn diện, tạo cơ hội cho tất cả mọi người, được thúc đẩy bởi sự sáng tạo, tinh thần kinh doanh và sự phát triển kinh tế bền vững của hai nền kinh tế. Hai bên nhấn mạnh hợp tác phát triển tiếp tục là một động lực của quan hệ song phương. Hai nước nhất trí thúc đẩy thương mại và đầu tư song phương, tiếp tục hợp tác thúc đẩy tiếp cận thị trường cho hàng hóa công nghiệp, hải sản và nông sản của mỗi nước. Hoa Kỳ và Việt Nam nhất trí tham vấn một cách hợp tác và toàn diện thông qua đẩy mạnh nhóm làm việc song phương liên quan đến mong muốn của Việt Nam được công nhận là nền kinh tế thị trường.
Trong chuyến công du này của Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama, nhiều hợp đồng kinh tế giá trị lớn đã được doanh nghiệp Việt Nam và Hoa Kỳ ký kết, trong đó có Hợp đồng Vietjet Air mua 100 máy bay Boeing 737 MAX và mua động cơ Pratt&Whitney.
Hợp tác quốc phòng, tôn trọng chủ quyền
Trong bài phát biểu trước đông đảo đại diện các bộ, ngành, đoàn thể và học sinh, sinh viên Việt Nam (ngày 24/5), Tổng thống Barack Obama khẳng định: Một điều có tính nguyên tắc - Việt Nam là một quốc gia có chủ quyền, độc lập, không có một quốc gia nào khác có thể áp đặt lên ý chí của người dân Việt Nam.
Tổng thống Barack Obama nhấn mạnh: Tất cả các quốc gia đều có chủ quyền, dù lớn hay nhỏ thì chủ quyền phải được tôn trọng và toàn vẹn lãnh thổ phải được đảm bảo. Các nước lớn không được phép bắt nạt các nước nhỏ hơn; các tranh chấp cần được giải quyết trên nền tảng hòa bình và các cơ chế vùng như ASEAN cần tiếp tục được củng cố mạnh mẽ hơn.
Trên cơ sở quan điểm tôn trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của các quốc gia, hai bên tái khẳng định cam kết tăng cường hợp tác quốc phòng giữa hai nước theo Bản ghi nhớ về thúc đẩy hợp tác quốc phòng song phương 2011 và Tuyên bố tầm nhìn chung về quan hệ quốc phòng năm 2015, đặt ưu tiên vào lĩnh vực hợp tác nhân đạo, giải quyết hậu quả chiến tranh, an ninh biển, gìn giữ hòa bình, hỗ trợ nhân đạo và cứu trợ thảm họa. Hai bên khẳng định sẽ tiếp tục hợp tác trên các lĩnh vực an ninh, chống tội phạm xuyên quốc gia, an ninh mạng.
Nhân dịp này, Tổng thống Obama tuyên bố Hoa Kỳ chính thức dỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm vận vũ khí sát thương đối với Việt Nam. Chủ tịch nước Trần Đại Quang đã hoan nghênh quyết định này. Việt Nam hoan nghênh hỗ trợ an ninh biển của Hoa Kỳ thông qua Sáng kiến An ninh hàng hải (MSI), Chương trình Hợp tác giảm thiểu đe dọa, Quỹ Hỗ trợ tài chính quân sự đối ngoại (FMF) và mong muốn làm việc với Hoa Kỳ nhằm nâng cao năng lực hàng hải của Việt Nam. Việt Nam và Hoa Kỳ đã ký Ý định thư thành lập Nhóm Công tác về Sáng kiến dự trữ thiết bị y tế và nhân đạo (CHAMSI). Hoa Kỳ tái khẳng định ủng hộ nỗ lực gìn giữ hòa bình của Việt Nam với mục tiêu hỗ trợ Việt Nam triển khai lực lượng gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc đầu tiên vào năm 2017.
Về các vấn đề khu vực, hai nhà lãnh đạo chia sẻ tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình, ổn định trong khu vực, bảo đảm an ninh và an toàn hàng hải, hàng không, giải quyết hòa bình tranh chấp trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS), Tuyên bố về ứng xử các bên ở Biển Đông (DOC) tiến tới Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC).
Hai bên nhất trí cần tăng cường phối hợp trong nỗ lực chung của cộng đồng quốc tế nhằm xử lý các vấn đề khu vực và toàn cầu.
Nhân chuyến thăm, hai bên ra Tuyên bố chung, nhất trí tăng cường quan hệ Đối tác toàn diện theo hướng thực chất, sâu sắc, hiệu quả hơn vì lợi ích hai nước, vì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển trong khu vực và thế giới.