Hai phương án cho mô hình tổ chức giám định tư pháp
Sáng 16/4, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) thảo luận, cho ý kiến về một số vấn đề lớn còn ý kiến khác nhau của dự án Luật Giám định tư pháp và thông qua Pháp lệnh Pháp điển hệ thống quy phạm pháp luật.
Thảo luận về dự án Luật Giám định tư pháp, các thành viên UBTVQH tập trung cho ý kiến 2 nội dung lớn còn có ý kiến khác nhau là: Quyền yêu cầu giám định tư pháp của đương sự và mô hình tổ chức giám định tư pháp về pháp y cấp tỉnh.
Về quyền yêu cầu giám định tư pháp của đương sự, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Phan Trung Lý và đa số ý kiến của các đại biểu tán thành với việc mở rộng quyền của đương sự được tự mình yêu cầu giám định tư pháp. Quy định này nhằm bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của đương sự trong hoạt động tố tụng, bảo đảm quyền cung cấp chứng cứ của đương sự trong các vụ việc dân sự và vụ án hành chính, phù hợp với tinh thần cải cách tư pháp theo Nghị quyết số 49-NQ/TW của Bộ Chính trị.
Ủy ban Tư pháp - cơ quan thẩm tra dự án luật cũng đề nghị tiếp thu, chỉnh lý theo hướng: Đương sự trong vụ việc dân sự, vụ án hành chính và đương sự trong trường hợp vấn đề dân sự được giải quyết cùng với vụ án hình sự đều có quyền yêu cầu giám định tư pháp như dự thảo Luật (khoản 3, Điều 2, Điều 22).
Về mô hình tổ chức giám định tư pháp về pháp y cấp tỉnh, có 2 phương án. Phương án 1 nhất trí với quy định của dự thảo Luật và Tờ trình của Chính phủ. Theo đó riêng ở tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (cấp tỉnh) sẽ không còn giám định viên pháp y thuộc Phòng kỹ thuật hình sự công an cấp tỉnh, mà tập trung hoạt động giám định pháp y vào tổ chức giám định pháp y thuộc ngành y tế.
Phương án 2: Đề nghị dự thảo Luật giữ quy định về giám định viên pháp y thuộc Phòng kỹ thuật hình sự, công an cấp tỉnh như Pháp lệnh hiện hành.
Phó Chủ tịch Quốc hội Tòng Thị Phóng cho rằng mô hình tổ chức giám định tư pháp về pháp y cấp tỉnh là một nội dung lớn, quan trọng và còn có những quan điểm khác nhau. Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị trình cả 2 phương án để Quốc hội thảo luận, cân nhắc kỹ lưỡng trước khi biểu quyết thông qua dự án Luật.
Kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu đề nghị về mô hình tổ chức giám định tư pháp về pháp y cấp tỉnh sẽ trình Quốc hội cả 2 phương án, mỗi phương án đều phải có báo cáo giải trình cụ thể, lý lẽ thuyết phục, để Quốc hội thảo luận, đưa ra quyết định cuối cùng.
Thời gian còn lại của buổi sáng, UBTVQH đã biểu quyết thông qua dự án Pháp lệnh Pháp điển hệ thống quy phạm pháp luật.
Pháp lệnh quy định nguyên tắc, thẩm quyền, trình tự, thủ tục pháp điển; trách nhiệm của các cơ quan nhà nước trong việc thực hiện pháp điển và các điều kiện bảo đảm cho công tác pháp điển.
Phân loại thư viện theo hình thức sở hữu
Chiều 16/4, UBTVQH đã thảo luận và cho ý kiến về dự án Luật Thư viện.
Theo Tờ trình của Chính phủ và Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng (Ủy ban VHGDTTN&NĐ) của Quốc hội: Sau 10 năm thực hiện, Pháp lệnh Thư viện và hệ thống văn bản hướng dẫn đã bộc lộ một số bất cập, hạn chế. Đặc biệt trong thời đại ngày nay, sự phát triển mạnh mẽ của khoa học công nghệ cùng với quá trình toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế sâu rộng đang tạo cơ hội cho các thư viện nước ta hòa nhập vào không gian thông tin – thư viện chung của thế giới để có thể tận dụng và chia sẻ nguồn lực thông tin – thư viện phong phú. Thêm vào đó, nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa đòi hỏi đổi mới căn bản mô hình tổ chức và hoạt động của các thư viện để tăng cường thu hút nguồn lực nhà nước và xã hội, đồng thời phát huy tính chủ động sáng tạo của các thư viện nhằm phục vụ tốt hơn yêu cầu phát triển kinh tế xã hội cũng như nhu cầu đọc, sách báo của nhân dân.
Các thành viên UBTVQH cơ bản nhất trí với Tờ trình của Chính phủ và Báo cáo thẩm tra của Ủy ban VHGDTTN&NĐ về sự cần thiết xây dựng dự án Luật Thư viện và cho rằng việc xây dựng Luật phải bảo đảm thể chế hóa quan điểm, chính sách của Đảng và nhà nước về phát triển thư viện, bảo đảm tính thống nhất trong hệ thống pháp luật hiện hành, đáp ứng yêu cầu của quá trình đổi mới và hội nhập quốc tế của đất nước, có tính dự báo cao và kế thừa những quy định của Pháp lệnh Thư viện còn phù hợp với yêu cầu phát triển thư viện.
Về phân loại thư viện, dự án luật đã sửa đổi phân loại thư viện theo hình thức sở hữu và bổ sung một số loại hình thư viện mới, đó là thư viện ngoài công lập và thư viện có yếu tố nước ngoài. Ngoài ra dự án luật đã cụ thể hóa loại hình thư viện do UBND các cấp thành lập trong Pháp lệnh thành thư viện cấp tỉnh, thư viện huyện và thư viện cấp xã. Nhiều thành viên UBTVQH đề nghị ban soạn thảo cân nhắc về phương thức tổ chức và lộ trình phát triển loại hình thư viện tuyến cơ sở, xã, phường vì thư viện tuyến cơ sở, xã, phường đóng vai trò quan trọng trong đời sống văn hóa, tinh thần người dân, tạo điều kiện cho người lao động, nhất là nông dân tham gia chương trình học nghề, giải quyết việc làm, phát triển sản xuất, kinh doanh, thúc đẩy sự chuyển dịch cơ cấu lao động ở nông thôn, góp phần xây dựng nông thôn mới.
Quỳnh Hoa - Phúc Hằng