Tiếp tục đề xuất giải pháp hỗ trợ về tài khóa và sử dụng vốn hiệu quả

Báo cáo của Bộ Tài chính cho thấy, công tác điều hành chính sách tài khóa 6 tháng đầu năm được thực hiện chủ động, quyết liệt trong thu, chi ngân sách Nhà nước. Bộ Tài chính kịp thời ban hành và triển khai thực hiện các chính sách tài khóa, cân đối đảm bảo nguồn lực hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế -xã hội. Bội chi ngân sách Nhà nước và nợ công được kiểm soát chặt chẽ trong phạm vi Quốc hội cho phép.

Bộ đã tham mưu, đề xuất trình Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành nhiều chính sách miễn, giảm, gia hạn thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất trong năm 2023 với quy mô dự kiến khoảng 200 nghìn tỷ đồng (miễn, giảm khoảng 79 nghìn tỷ đồng, gia hạn khoảng 121 nghìn tỷ đồng).

Thu ngân sách Nhà nước 6 tháng đầu năm đạt 875,8 nghìn tỷ đồng, bằng 54% dự toán; đã thực hiện miễn, giảm, gia hạn thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất khoảng 70,3 nghìn tỷ đồng (miễn giảm 28,3 nghìn tỷ đồng, gia hạn 42 nghìn tỷ đồng).

Tổng chi ngân sách Nhà nước ước đạt 804,6 nghìn tỷ đồng, bằng 38,8% dự toán, trong đó chi đầu tư phát triển tăng so với cùng kỳ năm 2022 cả về số vốn (65,2 nghìn tỷ đồng) và tỷ lệ giải ngân (đạt 30,49% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, cùng kỳ đạt  27,75%).

Cân đối ngân sách Trung ương và ngân sách địa phương các cấp được đảm bảo. Trong 6 tháng đầu năm đã thực hiện phát hành 179,9 nghìn tỷ đồng trái phiếu Chính phủ, với kỳ hạn bình quân 12,23 năm, lãi suất bình quân 3,7%/năm, góp phần đảm bảo cân đối ngân sách Nhà nước cho trả nợ gốc và định hướng lãi suất thị trường.

Giá cả, thị trường được điều hành phù hợp với tình hình thực tế, tháo gỡ khó khăn cho sản xuất - kinh doanh, kiểm soát lạm phát, ổn định đời sống của người dân. Giá cả thị trường trong nước cơ bản ổn định, bình quân 6 tháng, CPI tăng 3,29% so cùng kỳ, lạm phát cơ bản tăng 4,74%.

Theo Phó Thủ tướng Lê Minh Khái, 6 tháng đầu năm, bên cạnh những thuận lợi, môi trường vĩ mô ổn định, kinh tế đất nước vẫn còn nhiều khó khăn, nền kinh tế vừa nỗ lực khắc phục những hậu quả sau dịch COVID-19, vừa phải đối mặt với nhiều thách thức mới phát sinh từ môi trường quốc tế cũng như nội tại nền kinh tế.

Trong bối cảnh đó, các bộ, ngành, trong đó có ngành Tài chính, đã chủ động, quyết liệt triển khai các nhiệm vụ, giải pháp đề ra; kịp thời tham mưu, đề xuất ban hành và tổ chức triển khai nhiều chính sách, giải pháp tài khóa kịp thời, phù hợp tình hình, cùng với chính sách tiền tệ và các chính sách vĩ mô khác hỗ trợ nền kinh tế, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, người dân, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, đảm bảo các cân đối lớn của nền kinh tế, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng và phát triển kinh tế - xã hội.

Ghi nhận sự nỗ lực, quyết tâm của toàn ngành, Phó Thủ tướng dẫn chứng một số kết quả. Trong đó, Bộ Tài chính đã tập trung, chú trọng xây dựng, hoàn thiện thể chế, trình Chính phủ 24 nghị định (có 9 nghị định đã ban hành, chiếm 20,4% tổng số nghị định của Chính phủ được ban hành trong 6 tháng đầu năm), ban hành 39 thông tư (chiếm 23% tổng số thông tư của các bộ ban hành từ đầu năm), đáp ứng yêu cầu về tiến độ, chất lượng, thể chế hóa đường lối, chủ trương của Đảng, pháp luật Nhà nước, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý trong lĩnh vực tài chính – ngân sách nhà nước.

Đánh giá "Bộ Tài chính thực hiện rất tốt công tác xây dựng thể chế, chính sách, dù áp lực công việc rất nhiều", Phó Thủ tướng cho biết, có nhiều chính sách tác động lớn đến nền kinh tế đã phát huy hiệu quả tích cực, kịp thời tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và người dân và kiểm soát lạm phát, như: giảm thuế bảo vệ môi trường các mặt hàng xăng dầu, giảm thuế giá trị gia tăng, giảm tiền thuê đất, gia hạn thuế, phí và tiền thuê đất... góp phần tiết giảm chi phí, kích cầu tiêu dùng, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Mặc dù kinh tế còn khó khăn, phải thực hiện miễn giảm nhiều loại thuế, phí, song toàn ngành đã phấn đấu thu đạt yêu cầu dự toán; giữ vững cân đối ngân sách nhà nước. Chi ngân sách nhà nước được kiểm soát chặt chẽ, đáp ứng nhiệm vụ chi phát sinh theo tiến độ thực hiện và dự toán được giao của các đơn vị sử dụng ngân sách.

Bộ Tài chính tích cực phối hợp và tham gia đôn đốc giải ngân đầu tư công; tiếp tục kiểm soát tốt nợ công, tái cơ cấu theo hướng an toàn, bền vững; tăng cường kỷ luật, kỷ cương, quản lý nhà nước, khôi phục niềm tin của nhà đầu tư đối với thị trường chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp, bảo hiểm.

"Kết quả của sự nỗ lực, chủ động, cố gắng đó đã góp phần tạo niềm tin của nhân dân, của doanh nghiệp vào sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước và sự điều hành của Chính phủ", Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Để hoàn thành và hoàn thành vượt mức tăng trưởng kinh tế năm 2023 (6,5%), kiểm soát lạm phát khoảng 4,5% theo mục tiêu đề ra, ổn định kinh tế vĩ mô, đảm bảo các cân đối lớn của nền kinh tế, Phó Thủ tướng lưu ý, các bộ, ngành và địa phương phải đề cao quyết tâm, cùng góp sức, phối hợp chặt chẽ với ngành Tài chính, thực hiện nhất quán phương châm điều hành của Chính phủ.

Bộ Tài chính tiếp tục rà soát, nghiên cứu, xây dựng, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện hệ thống pháp luật về thu, chi ngân sách nhà nước, cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước tại doanh nghiệp, cơ chế tự chủ tài chính của các đơn vị sự nghiệp công lập, quản lý, sử dụng tài sản công, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí theo chương trình xây dựng pháp luật của Quốc hội, Chính phủ.

"Tiếp tục nghiên cứu, đề xuất các chính sách, giải pháp hỗ trợ về tài khóa nhưng không ảnh hưởng đến an toàn nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài của quốc gia, gắn với sử dụng vốn có hiệu quả", Phó Thủ tướng nêu rõ.

Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Tài chính sớm báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ để trình cấp có thẩm quyền về việc áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu của OECD; trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định giảm 30% tiền thuê đất của năm 2023. Tập trung thực hiện hiệu quả các chính sách tài khóa đã ban hành, nhất là chính sách gia hạn, giảm thuế, phí, lệ phí, tiền thuê đất; kết hợp với chính sách tiền tệ và các chính sách vĩ mô khác để hỗ trợ nền kinh tế, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và người dân; kiểm soát lạm phát, giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, đảm bảo các cân đối lớn của nền kinh tế.

Nhấn mạnh quyết liệt thực hiện nhiệm vụ thu, chi ngân sách Nhà nước, kiểm soát chặt chẽ bội chi theo dự toán Quốc hội quyết định, Phó Thủ tướng lưu ý, "cố gắng thu phải cân đối được chi".

Bên cạnh đó, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái cũng yêu cầu Bộ Tài chính tiếp tục kiểm soát nợ công trong phạm vi Quốc hội cho phép, các nghĩa vụ trả nợ dự phòng của ngân sách Nhà nước, nợ chính quyền địa phương, đảm bảo uy tín quốc gia, an ninh tài chính quốc gia, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn vay. Thực hiện phát hành trái phiếu Chính phủ phù hợp với tiến độ thu, chi và giải ngân vốn đầu tư công hiệu quả nhất.

Đồng thời, triển khai thực hiện hiệu quả các biện pháp, giải pháp về quản lý, điều hành giá, bình ổn giá cả, thị trường; khẩn trương xử lý thực chất, hiệu quả những tồn tại, bất cập của thị trường trái phiếu doanh nghiệp, bảo hiểm và thị trường chứng khoán. Bộ nâng cao kỷ luật, kỷ cương tài chính trong lĩnh vực tài chính công; rà soát, cắt giảm, đơn giản hóa các thủ tục hành chính, nhất là về quản lý, kiểm tra chuyên ngành để giảm chi phí, rút ngắn thời gian thông quan hàng hóa cho doanh nghiệp, đẩy nhanh việc hoàn thuế giá trị gia tăng cho doanh nghiệp và người dân. Khẩn trương vận hành sàn giao dịch trái phiếu doanh nghiệp trong tháng 7 năm 2023.

Bộ Tài chính tiếp tục đẩy mạnh công tác chuyển đổi số trong lĩnh vực tài chính, nhất là trong quản lý hóa đơn điện tử đảm bảo công khai, minh bạch, công bằng.