Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng trả lời chất vấn. Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN
Đại biểu Nguyễn Phương Thủy (Hà Nội) đặt câu hỏi về diễn biến không bình thường của giá vàng SJC nhất là đầu năm 2022, khi chênh lệch quá cao giữa giá vàng trong nước và thế giới có lúc trên 20 triệu đồng/lượng. Đại biểu cũng đặt câu hỏi về sự chênh lệch quá khác biệt giữa vàng miếng SJC với giá vàng trang sức SJC cùng hàm lượng hay giá vàng miếng SJC với giá vàng miếng các thương hiệu khác.
Đại biểu chất vấn trách nhiệm của Ngân hàng nhà nước về vấn đề này: Ngân hàng nhà nước tiến hành thanh tra, kiểm tra yếu tố hình thành giá khi giá vàng miếng biến động hay chưa? Liệu có trường hợp bắt tay, thao túng giá vàng miếng SJC trên thị trường hay không?
Trả lời đại biểu, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng cho biết, diễn biến trên thị trường thế giới phức tạp và khó lường. Giá vàng chịu tác động của nhiều yếu tố, như chỉ số USD, căng thẳng giữa Nga và Ukraine và nhiều sự kiện chính trị. Giá vàng diễn biến khó lường, có khi lên tới 2.000 USD/ounce, lúc xuống 1.700 - 1.800 USD/ounce.
Giá vàng trong nước có cùng xu hướng giá vàng thế giới. Tuy nhiên, tốc độ tăng giá vàng trong nước nhanh hơn, còn xuống thì chậm hơn giá vàng thế giới. Giá vàng của các nhãn hiệu khác SJC về cơ bản chỉ chênh với thế giới khoảng 2 triệu đồng/lượng, nhưng SJC ở mức lớn, lên tới 16 – 17 triệu đồng/lượng.
Nguyên nhân của tình trạng này, theo Thống đốc, đến từ chủ trương "chống vàng hoá" nền kinh tế, thực hiện Nghị định 24/2012/NĐ-CP về quản lý hoạt động kinh doanh vàng. Từ năm 2014, Ngân hàng nhà nước không nhập vàng về sản xuất vàng miếng. Nguồn cung vàng miếng trong nước giảm đi vì một phần chuyển sang sản xuất vàng trang sức mĩ nghệ.
Hơn nữa, với biến động vàng thế giới, doanh nghiệp niêm yết giá cũng lo ngại về rủi ro nên niêm yết giá cao. Giá vàng mua và bán của các tổ chức về cơ bản chênh 1 – 1,5 triệu đồng/lượng. Tuy nhiên, vàng SJC mua cao thì bán cao trong khi thương hiệu khác thì mua thấp bán thấp.
“Với vai trò quản lý nhà nước về vàng, Ngân hàng nhà nước đã chuẩn bị sẵn sàng phương án can thiệp nếu cần thiết. Thời gian qua, tổng hợp số liệu các đơn vị kinh doanh vàng thì Ngân hàng nhà nước thấy người dân không có nhu cầu mua vàng miếng nhiều mà bán ròng nhiều. Khi giá vàng cao, dân mang đi bán lấy tiền mặt. Do đó, Ngân hàng nhà nước chưa nhập khẩu thêm về để can thiệp vàng nhưng đã xây dựng phương án, để nếu cần, Ngân hàng nhà nước sẽ dùng dự trữ ngoại hối để can thiệp”, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho hay.
Sau phần trả lời của Thống đốc Ngân hàng, Đại biểu Trịnh Xuân An tranh luận về cơ chế cấp hạn mức tín dụng hàng năm dành cho các ngân hàng. Bên cạnh đó, đại biểu này cũng nêu câu chuyện có lẽ Việt Nam là nước duy nhất có giá vàng lên xuống kiểu "khi nào giá thế giới giảm ta lại tăng".
"Đây là chuyện không thể chấp nhận được. Sau chuyện này có làm lợi cho doanh nghiệp, tổ chức nào hay không cần đánh giá kỹ. Tôi không ủng hộ việc tích lũy vàng nhưng quy luật kinh tế như thế rất có vấn đề", ông nêu.
Sau phần tranh luận của đại biểu An, đại biểu Nguyễn Phương Thủy cũng tiếp tục tranh luận về câu chuyện Nghị định 24 về quản lý hoạt động kinh doanh vàng.
Các nội dung tranh luận và chất vấn của đại biểu sẽ được Thống đốc Ngân hàng nhà nước tiếp tục trả lời trong phần đầu phiên ngày 9/6.