Thúc đẩy tỷ lệ đầu tư công, tăng tốc giải ngân vốn
Theo đại biểu Trần Anh Tuấn (TP Hồ Chí Minh), vấn đề chậm giải ngân đầu tư công trong thời gian qua, Quốc hội đã có những cảnh báo và có những hiến kế cho Chính phủ nhằm đẩy nhanh tiến độ giải ngân đầu tư công, do giải ngân đoạn 2016-2020, chỉ đạt khoảng gần 84%, cho nên Chính phủ quyết tâm đưa tốc độ giải ngân đầu tư công trên 90% cho giai đoạn 2021-2025 nhằm hạn chế tối đa việc lãng phí do đầu tư công chậm.
Đại biểu Trần Anh Tuấn lưu ý, vốn đầu tư công là sự kết hợp của nguồn ngân sách cộng với những nguồn vay mượn nước ngoài, vay mượn trong dân, trong nước là chính, Nhà nước phải trả lãi suất cho các khoản vay. Tuy nhiên, tỷ lệ giải ngân chậm làm cho nguồn lực bị lãng phí, không đưa nhanh vốn vào nền kinh tế nhanh được, khiến việc quay vòng luân chuyển của dòng tiền, dòng vốn trong nền kinh tế chậm, không tạo sự tăng trưởng được.
Với phân tích trên, đại biểu Trần Anh Tuấn cho rằng khi vòng quay đầu tư trong nền kinh tế càng nhanh thì miếng bánh đầu tư sẽ tăng lên rất nhanh, rất to và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Mặt khác, nếu chậm đầu tư, Nhà nước phải trả lãi nhiều, nợ công tăng, gây lãng phí rất lớn cho nền kinh tế, vừa phải trả lãi mà không sinh ra được giá trị gia tăng cho sản xuất, đầu tư và tăng trưởng. Đại biểu nhấn mạnh, cần phải rút ngắn tối đa thời gian giải ngân và đẩy tỷ lệ đầu tư công cao hơn, “nếu được thì khoảng 98%, sẽ tạo một sức bật lớn trong tăng trưởng trong giai đoạn sắp tới”, đại biểu nói.
Dành nguồn vốn đầu tư công cho phục hồi nền kinh tế
Nhấn mạnh ngân sách nhà nước có hạn, trong khi đầu tư công thường đòi hỏi nguồn lực tài chính rất lớn, đại biểu Nguyễn Văn Thân (Thái Bình) thể hiện sự đồng tình, đánh giá cao với quan điểm của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, đó là cần phải huy động, thu hút các nguồn lực bên ngoài từ “vốn mồi” của Nhà nước.
Cho rằng trong thời gian qua, việc giải ngân vốn đầu tư công ít là do tác động của COVID-19 cũng như những “nút thắt” về giải tỏa đền bù, như trường hợp dự án sân bay Long Thành, đại biểu đề nghị các dự án trọng điểm cần bóc tách phần giải phóng mặt bằng và phần thi công, khi đó sẽ giảm gánh nặng cho cả ngân sách nhà nước lẫn ngân sách ngoài xã hội, các doanh nghiệp sẽ sẵn sàng đầu tư vào ngay các dự án đầu tư công.
Chung quan điểm với đại biểu Nguyễn Văn Thân, đại biểu Hoàng Văn Cường (Hà Nội) đặt vấn đề trong bối cảnh chỉ số giá tiêu dùng (CPI) thấp như hiện nay, ảnh hưởng đến thu ngân sách, Chính phủ phải có biện pháp để kích cầu cho người dân, doanh nghiệp, và cho rằng, Chính phủ cần phải thực hiện các biện pháp hỗ trợ mang tính đột phá.
Đại biểu cho rằng những hỗ trợ hiện tại như là hoãn, giãn các khoản nghĩa vụ đóng góp mới chỉ giúp cho doanh nghiệp đỡ khó khăn, giảm gánh nặng, vượt qua khó khăn chứ chưa tạo ra được sức mạnh bứt phá. Với người dân, những hỗ trợ trực tiếp cho người lao động như Nghị quyết số 68 sử dụng đến 26.000 tỷ đồng là hỗ trợ trực tiếp cho người lao động không có việc làm, hỗ trợ cho doanh nghiệp được trả lương cho những người lao động khi mất việc, đỡ khó khăn, chứ chưa giúp cho sức cầu của người dân tăng lên.
Với quan điểm đó, đại biểu Cường nhấn mạnh: Doanh nghiệp, người dân không chỉ cần các biện pháp hỗ trợ kiểu "hà hơi" mà cần một “liều thuốc bổ” thực sự giúp doanh nghiệp phục hồi, sức mua của người dân tăng trở lại.
Cho biết nhiều nước đã gần như đã đạt được chỉ tiêu về miễn dịch cộng đồng và đã mở cửa trở lại; tốc độ tăng trưởng kinh tế của nhiều nước trong khu vực và thế giới đang tăng cao, đại biểu Hoàng Văn Cường cho rằng Chính phủ phải chuẩn bị sẵn nguồn lực cho các doanh nghiệp để có thể theo kịp đà tăng trưởng trên thế giới. Và để làm việc đấy, rõ ràng phải có được một nguồn lực hỗ trợ trực tiếp doanh nghiệp lớn hơn.
Trong đó, có việc Chính phủ dành một nguồn tiền đầu tư công đặt hàng cho doanh nghiệp. Chẳng hạn như Chính phủ đặt hàng cho các doanh nghiệp trong nước sản xuất đầu tư các dự án đường sắt đô thị. Các doanh nghiệp này hoàn toàn có thể đi mua được cả một quy trình công nghệ bên ngoài về để đầu tư xây dựng hệ thống đường sắt đô thị và như vậy đất nước có được thêm ngành công nghiệp đặc biệt.