Đại sứ Hàn Quốc tại ASEAN Lee Jangkeun (bên trái) trao đổi với phóng viên thường trú TTXVN tại Indonesia. Ảnh: Hữu Chiến/PV TTXVN tại Indonesia
Trao đổi với phóng viên TTXVN tại Jakarta, Đại sứ Lee nhắc lại rằng trong năm 2020, sự dẫn dắt của Việt Nam trên cương vị Chủ tịch ASEAN đã đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy hợp tác khu vực nhằm vượt qua và phục hồi sau đại dịch COVID-19. Với năng lực đó, Việt Nam đã đóng vai trò nòng cốt trong chuỗi Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 43 vừa qua.
Hàn Quốc và Việt Nam đã thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện vào năm 2022. Tổng thống Yoon Suk Yeol đã có chuyến thăm cấp nhà nước tới Việt Nam vào tháng Sáu vừa qua, qua đó thúc đẩy hơn nữa mối quan hệ vốn đã bền chặt giữa hai nước. Việt Nam là đối tác thương mại lớn nhất của Hàn Quốc trong ASEAN. Hàn Quốc là nhà đầu tư, đồng thời là nhà cung cấp viện trợ phát triển chính thức (ODA) lớn nhất theo lũy kế tại Việt Nam.
Theo nhà ngoại giao này, mối quan hệ song phương mạnh mẽ đã và đang tạo cơ sở vững chắc cho sự hợp tác giữa hai nước trong ASEAN. Việt Nam thực sự là một trong những đối tác cốt lõi trong hợp tác của Hàn Quốc với ASEAN. Việt Nam là nước điều phối quan hệ ASEAN-Hàn Quốc từ năm 2021, đóng vai trò “quan trọng, khéo léo và hữu ích” trong việc thúc đẩy đối thoại và hợp tác ASEAN-Hàn Quốc. Dưới sự điều phối của Việt Nam, Hàn Quốc và ASEAN đã thông qua thành công Tuyên bố chung về hợp tác trên Tầm nhìn ASEAN về Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương (AOIP) tại Hội nghị Cấp cao Hàn Quốc-ASEAN lần thứ 24 hôm 6/9 vừa qua.
Cho biết cá nhân mình đang hợp tác chặt chẽ với Đại sứ Việt Nam tại ASEAN, cùng nỗ lực mở rộng và phát triển tối đa tiềm năng quan hệ Hàn Quốc-ASEAN, Đại sứ Lee cho hay Việt Nam đã có sáng kiến tổ chức Ngày Hàn Quốc-ASEAN vào ngày 1/11 tới tại Hà Nội. Đại sứ đồng thời bày tỏ mong muốn tiếp tục hợp tác chặt chẽ với Việt Nam, hướng tới thiết lập Quan hệ đối tác chiến lược toàn diện giữa ASEAN và Hàn Quốc vào năm tới.
Đánh giá về bài phát biểu khai mạc Hội nghị Cấp cao ASEAN-Hàn Quốc lần thứ 24 vừa qua của Thủ tướng Phạm Minh Chính, Đại sứ Lee cho rằng thông điệp và phát biểu của nhà lãnh đạo Việt Nam “ấn tượng và mang tính xây dựng” khi đánh giá cao vai trò, cũng như sự hỗ trợ, hợp tác của Hàn Quốc đối với sự phát triển của ASEAN và các nước trong khu vực, đặc biệt là ở Việt Nam.
Đại sứ Lee cho rằng dưới sự chủ trì của Indonesia, chuỗi Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 43 với chủ đề “ASEAN Tầm vóc: Tâm điểm tăng trưởng” đã thành công và đạt được những kết quả tốt đẹp, dù lịch trình được đẩy sớm hơn thường lệ và hạn chế về thời gian. Với việc thông qua Tuyên bố Hòa hợp ASEAN IV, Hội nghị đã làm rõ hơn Tầm nhìn ASEAN năm 2045 vượt ra ngoài ASEAN và bao trùm khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Việc thông qua Tuyên bố của các nhà lãnh đạo Cấp cao Đông Á (EAS) cũng là thành tựu quan trọng khác trong năm nay sau khi không đạt được đồng thuận hồi năm ngoái ở Campuchia.
Đối với Hàn Quốc, Tổng thống Yoon Suk Yeol đã tham dự Hội nghị Cấp cao ASEAN-Hàn Quốc, Hội nghị Cấp cao ASEAN+3, và Hội nghị Cấp cao EAS. Ngoài ra, Tổng thống Yoon còn có các cuộc gặp song phương với các nước ASEAN như Campuchia, Lào, Malaysia, Singapore, Việt Nam, Philippines và có chuyến thăm chính thức song phương Indonesia ngay sau Hội nghị.
Tại kỳ Hội nghị lần này, Tổng thống Yoon đã gửi đi bốn thông điệp tới ASEAN và thế giới. Một là, Hàn Quốc bày tỏ sự ủng hộ mạnh mẽ đối với ASEAN và vai trò trung tâm của ASEAN, trong đó có AOIP, đồng thời tái khẳng định cam kết hợp tác mạnh mẽ và sâu sắc hơn với ASEAN và các nước ASEAN. Đặc biệt, hai bên đã nhất trí nâng cấp quan hệ lên tầm Đối tác chiến lược toàn diện (CSP) vào năm tới nhân kỷ niệm 35 năm quan hệ đối tác vào năm 2024.
Hai là, Hàn Quốc đã đưa ra nhiều ý tưởng và kế hoạch về cách thức biến các cam kết và kế hoạch của mình thành hành động. Ví dụ, Tổng thống Yoon đã công bố kế hoạch của Hàn Quốc khởi động dự án hàng đầu về đổi mới và chuyển đổi kỹ thuật số Hàn Quốc-ASEAN (KADIF) vào năm tới bằng cách cung cấp 30 triệu USD cho dự án này trong 5 năm tới.
Thông điệp thứ ba là hòa bình, tự do và thịnh vượng không chỉ trên Bán đảo Triều Tiên mà còn ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương và xa hơn nữa.
Thông điệp thứ tư là đề nghị các nước ủng hộ Hàn Quốc đăng cai tổ chức World Expo 2030 tại Busan.
Về những thành tựu hợp tác nổi bật ASEAN-Hàn Quốc, Đại sứ Lee nhắc lại rằng, kể từ khi thiết lập quan hệ đối tác đối thoại theo ngành vào năm 1989, hai bên đã mở rộng đáng kể phạm vi và chiều sâu hợp tác trên mọi khía cạnh. ASEAN là đối tác thương mại lớn thứ hai của Hàn Quốc với kim ngạch thương mại hai chiều đã đạt mức cao lịch sử 207,5 tỷ USD vào năm 2022. Năm 2019, ASEAN là điểm đến du lịch được người dân Hàn Quốc yêu thích nhất. Giao lưu nhân dân đã nhanh chóng được phục hồi trong thời kỳ hậu đại dịch.
Về phương hướng hợp tác trong thời gian tới, Đại sứ Lee khẳng định rằng Sáng kiến Đoàn kết Hàn Quốc-ASEAN (KASI) và AOIP sẽ là hướng đi cơ bản mà Hàn Quốc sẽ khai thác trong hợp tác với ASEAN trong những năm tới. KASI đã vạch ra tám nỗ lực cốt lõi bao trùm cả ba trụ cột mục tiêu của Cộng đồng ASEAN. AOIP xây dựng 4 lĩnh vực hợp tác bao gồm hợp tác và kết nối hàng hải.
Đại sứ Lee nhấn mạnh rằng Hàn Quốc hình dung về một “Nhà nước then chốt toàn cầu (GPS)” và sẵn sàng thực hiện phần việc của mình. Tầm nhìn của Hàn Quốc về GPS dựa trên các giá trị chung về tự do, hòa bình và thịnh vượng. Thông qua việc thực hiện KASI, chiến lược của Hàn Quốc vì một khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tự do, hòa bình và thịnh vượng dựa trên các mục tiêu và nguyên tắc trong tầm nhìn GPS.
Cuối cùng, Đại sứ Lee cho biết thêm rằng Hàn Quốc sẽ thúc đẩy không chỉ hợp tác thực chất mà còn hợp tác chiến lược với ASEAN thông qua các tầm nhìn và giá trị chung nói trên. Ông bày tỏ tin tưởng rằng mối quan hệ hợp tác có giá trị này sẽ đóng vai trò là nền tảng không thể thiếu trong bối cảnh Hàn Quốc và ASEAN phải đối mặt với những thách thức chính của khu vực ở hiện tại và tương lai.