Phát huy vai trò của nhân dân tham gia xây dựng Đảng, chính quyền trong tình hình mới

Đề dẫn Hội thảo, Giáo sư - Tiến sĩ Lê Văn Lợi, Phó Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh nêu rõ, Đảng gắn bó mật thiết với nhân dân là sứ mệnh chính trị của Đảng, là nhiệm vụ chiến lược và là một trong những nguyên tắc của công tác xây dựng Đảng, gắn liền với sự tồn vong của Đảng, của chế độ. Đại hội XIII của Đảng đã xác định nhiệm vụ "Thắt chặt hơn nữa mối quan hệ mật thiết giữa Đảng với nhân dân, dựa vào nhân dân để xây dựng Đảng… phát huy vai trò của nhân dân tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh trong tình hình mới".

Đã qua hơn nửa nhiệm kỳ Đại hội, chủ trương "dựa vào nhân dân để xây dựng Đảng" đã từng bước được thực hiện có kết quả cụ thể, nhất là việc phát huy vai trò, trách nhiệm của các cơ quan dân cử - đặc biệt là hoạt động của Quốc hội đã phản ánh những vấn đề cử tri quan tâm để kịp thời giải quyết. Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội cũng có nhiều hình thức tham gia xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh. Các cơ quan báo chí cũng thường xuyên bám sát thực tiễn, kịp thời phát hiện những vấn đề bức xúc trong dư luận để các cơ quan chức năng quan tâm giải quyết, đồng thời biểu dương, khen thưởng, nhân rộng những điển hình nêu gương sáng, có sức lan toả lớn trong Đảng và xã hội.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, theo ông Lê Văn Lợi, cơ chế, quy định của Đảng về phát huy vai trò của nhân dân tham gia xây dựng Đảng còn chưa thật đầy đủ, đồng bộ, hiệu quả chưa cao. Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội có lúc còn khó khăn, hiệu quả chưa cao trong động viên, tổ chức cho nhân dân tham gia xây dựng Đảng, việc giám sát đối với cán bộ, đảng viên chưa thường xuyên, thiếu chặt chẽ, chưa kịp thời phản ánh với cấp ủy, chính quyền về những sai phạm của cán bộ, đảng viên.

Trong khuôn khổ hội thảo, các đại biểu, các nhà khoa học tập trung đánh giá kết quả ban đầu trong việc thực hiện nhiệm vụ "phát huy vai trò của nhân dân tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền và hệ thống chính trị" từ đầu nhiệm kỳ Đại hội XIII của Đảng đến nay.

Trên cơ sở đánh giá ưu, khuyết điểm, các tham luận phân tích nguyên nhân của những ưu, khuyết điểm, nêu lên những vấn đề đặt ra và những đề xuất, kiến nghị giải pháp tiếp tục "phát huy vai trò của nhân dân tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh trong tình hình mới" cho những năm cuối của nhiệm kỳ này và những năm tiếp theo.

Theo Phó Giáo sư - Tiến sĩ Dương Trung Ý, Phó Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, dựa vào nhân dân để xây dựng Đảng là chủ trương nhất quán của Đảng Cộng sản Việt Nam, qua nội dung các văn kiện Đại hội Đảng và Hội nghị Trung ương, đặc biệt là Văn kiện Đại hội XIII và Hội nghị Trung ương 4 khóa XIII.

"Dựa vào nhân dân để xây dựng Đảng trở thành một nguyên tắc, phương châm mà mọi tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên phải thực hiện. Thực sự dựa vào nhân dân để xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh là phương thuốc đặc trị hiệu quả nhất đánh bại sự suy thoái của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên và sự chống phá, chia rẽ của các thế lực thù địch", ông Dương Trung Ý nhấn mạnh.

Để thực hiện có hiệu quả tư tưởng, quan điểm, chủ trương "dựa vào nhân dân để xây dựng Đảng", một số ý kiến phát biểu đã đề xuất một số giải pháp hoàn thiện cơ chế, chính sách để hiện thực hóa phương châm "dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng" trong điều kiện mới.

Theo ông Hoàng Bá Hai, Phó Vụ trưởng Vụ Nghiên cứu, Ban Dân vận Trung ương, công tác dân vận có vai trò quan trọng và là nhiệm vụ chiến lược có ý nghĩa quyết định sự thành bại của sự nghiệp cách mạng và sự tồn vong của Đảng ta nói chung. Do đó, Đảng cần quan tâm đầu tư cho việc nâng cao hiệu quả công tác dân vận, tạo ra các "kênh mở" tiếp thu ý kiến, nhận xét của các tổ chức, đoàn thể, ban, ngành... về công tác dân vận, lấy đó làm cơ sở điều chỉnh hoạt động dân vận hiệu quả hơn.

Một số ý kiến tại Hội thảo cũng đã chỉ ra và có những lập luận đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch xuyên tạc quan điểm dựa vào nhân dân để xây dựng Đảng hiện nay, trong đó có những nội dung liên quan đến nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Đảng là Đảng gắn bó mật thiết với nhân dân hiện nay.

Chỉ ra những luận điệu xuyên tác, sai trái, thù địch phủ nhận vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị, xã hội trong hệ thống chính trị và trong đời sống xã hội ở Việt Nam, Phó Giáo sư - Tiến sĩ Lê Bá Trình, Ủy viên Đoàn Chủ tịch, nguyên Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cho rằng, để phát huy cao hơn nữa vai trò, trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong công tác đấu tranh chống lại những hành động sai trái; phản bác những luận điệu xuyên tạc, cần xây dựng Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị, xã hội các cấp với thành phần, số lượng thực sự là hình ảnh tiêu biểu của giai cấp, tầng lớp, giới..., khối đại đoàn kết toàn dân tộc; kiên quyết không cơ cấu đại biểu theo kiểu hình thức, tham gia cho có mặt, đủ thành phần mà không tiêu biểu và không thiết thực. Phương thức hoạt động của mỗi tổ chức chính trị, xã hội và Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cũng  phải phù hợp với đặc điểm, yêu cầu, nhiệm vụ chính trị, xã hội của mỗi tổ chức.