Nỗ lực để tương lai tình hữu nghị hai nước Việt Nam – Trung Quốc ngày càng tốt đẹp hơn

Bên lề Chương trình, ông Nguyễn Thiện Nhân, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, nguyên Bí thư Thành ủy TP Hồ Chí Minh, cựu học sinh trường Dục Tài Quế Lâm, Quảng Tây (Trung Quốc) đã có những chia sẻ về những năm tháng học tập tại Trung Quốc cũng như quan hệ hữu nghị hai nước Việt Nam - Trung Quốc.

Với vai trò là một cựu lưu học sinh của Việt Nam tại Trung Quốc, ông cảm nhận thế nào về ý nghĩa của tình hữu nghị Việt - Trung? 

Tình hữu nghị Việt - Trung không chỉ liên quan đến người đã từng học tập, công tác ở hai nước. Nếu quan tâm lịch sử hai nước sẽ thấy tình hữu nghị này bắt nguồn từ rất lâu. Sự hợp tác hai bên trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc mỗi nước gắn với Chủ tịch Hồ Chí Minh, khởi đầu cách đây đúng 100 năm. Năm 1924, Bác Hồ sang Trung Quốc đào tạo lớp cán bộ Việt Nam để hoạt động cách mạng và sau đó gửi tiếp tới Trường Quân sự Hoàng Phố và các trường khác.

Trong thời kỳ chống Pháp, Trung Quốc chính là hậu phương của cách mạng Việt Nam. Một số thương binh nặng của Việt Nam được đưa sang Trung Quốc điều trị và Trung Quốc cũng đã cung cấp cho Việt Nam vũ khí. Trong trận quyết chiến Điện Biên Phủ có pháo binh của Trung Quốc cung cấp cho Việt Nam. Trong thời kỳ chống Mỹ, Trung Quốc luôn là hậu phương của cách mạng Việt Nam. 

Hôm nay trở lại đây, nhớ lại thời kỳ ở Trung Quốc cách đây gần 60 năm, tôi rất vui mừng. Từ đó đến nay có rất nhiều thế hệ Việt Nam tiếp tục sang Trung Quốc học tập và hợp tác hai bên ngày càng phát triển. Trung Quốc là láng giềng, Trung Quốc là hậu phương cách mạng, là đối tác hợp tác toàn diện, là đồng chí. Tôi cho rằng những yếu tố tiền đề này sẽ không thay đổi trong tương lai. 

Nhìn vào quá khứ, hiện tại để tin tưởng rằng nếu phát huy tốt tất cả các yếu tố này chúng ta sẽ cùng phát triển, và đó là lời gửi gắm của tôi, nay đã ngoài 70 tuổi rồi, cho lớp sau là hãy trân trọng tài sản này. Đây là tài sản vô giá 100 năm mà các thế hệ hai bên đã xây dựng nên và phải phát huy mạnh mẽ. Với tinh thần đó, tôi rất trân trọng những cuộc gặp gỡ với những lưu học sinh và sinh viên Việt Nam - Trung Quốc các thời kì để nhắc lại cho chúng ta rằng tương lai hai nước sẽ ngày càng tốt đẹp hơn bởi sự nỗ lực của mỗi quốc gia và sự hợp tác toàn diện giữa hai nước, bởi lớp trẻ hai nước chia sẻ cuộc sống, tương lai của mình với nhau.

Xin ông chia sẻ ấn tượng sâu sắc nhất của ông khi học tập tại Trung Quốc? 

Điều tôi ấn tượng nhất là việc Trung Quốc đã giúp Việt Nam khi Trung Quốc còn rất khó khăn. Khi chúng tôi sang Quế Lâm và đi trên cánh đồng ngô, cánh đồng dưa, chúng tôi thấy sao giống Việt Nam quá. Tôi thấy bạn cũng giống như mình, nhưng nhân dân Trung Quốc vẫn chia sẻ với Việt Nam. Cho nên tôi nghĩ rằng, trong cuộc đời con người nên có lần đi ra nước ngoài và nhất là các nước láng giềng, để thấy nhau, hiểu nhau, thấy được sự tương đồng. Từ đó thấy rằng hợp tác chính là động lực của quá trình phát triển.

Chúng tôi có nhiều kỷ niệm riêng. Con sông ở Quế Lâm rất đẹp. Thấy con sông đẹp quá, học sinh chúng tôi rủ nhau bơi qua sông. Nhà trường không cho bơi qua sông nhưng chúng tôi vẫn bơi, tưởng như gần chết đuối vì lúc xuống nước mới thấy là nó rộng quá, xong nghĩ cố sang đây học mà lại chết thì không được, lúc mỏi quá thò chân xuống may là đất ở dưới rồi. Bơi qua sông là kỷ niệm không bao giờ quên. Tôi nghĩ rằng có khi rất nhiều người Trung Quốc chưa hề bơi qua sông này. Những kỉ niệm đó sẽ đi mãi trong cuộc đời chúng tôi và chúng tôi cũng nói với con cháu là sẽ có lúc quay lại Trung Quốc, chỗ mà tôi đã từng học. 

Ông sẽ làm gì để thúc đẩy thêm tình hữu nghị Việt - Trung? 

Lúc làm Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, tôi đã nghĩ ngoại ngữ là cây cầu rất quan trọng để các nước hiểu nhau, trong bối cảnh giao lưu chung thì các nước hầu như chọn tiếng Anh là ngôn ngữ đầu tiên để học thêm trong nhà trường và chúng tôi đã chuẩn bị một đội ngũ giáo viên tiếng Anh. Nhưng cũng ngay lúc đó, cách đây 18 năm, tôi trao đổi trong Bộ là chúng ta phải chuẩn bị một đợt thứ hai, đó là phải góp phần đưa tiếng Trung trở thành ngoại ngữ phổ cập ở Việt Nam, sau tiếng Anh.

Bây giờ thì chúng tôi rất mong muốn các nhà trường, thanh niên tận dụng cơ hội học tiếng Trung trên mạng để chúng ta tự bồi dưỡng năng lực cho mình, cũng như có điều kiện sang Trung Quốc học hoặc làm việc.

Mỗi ngoại ngữ là một hệ tọa độ trong không gian rất nhiều chiều để chúng ta sống, học tập và trưởng thành. Cho nên chúng tôi rất mong ngành giáo dục của Việt Nam, cũng như có sự phối hợp của ngành giáo dục Trung Quốc, sẽ đẩy mạnh việc học tiếng Trung tại Việt Nam, đẩy mạnh việc giao lưu giữa hai bên, vì đó là con đường phát triển ngắn nhất trong quan hệ hợp tác hữu nghị hai nước. 

Quan hệ hữu nghị Việt - Trung phát triển rất tốt đẹp vào thời điểm này. Theo ông, tình hữu nghị Việt - Trung đã đóng góp gì vào sự phát triển của hai nước và triển vọng sẽ như thế nào? 

Giao lưu về thương mại hai nước chưa bao giờ lớn như bây giờ, thực tế Trung Quốc là đối tác xuất - nhập khẩu lớn nhất của Việt Nam và đầu tư ngày càng tăng cường. Việt Nam càng phát triển thì càng góp phần làm cho Đông Nam Á ổn định, phát triển.

Việt Nam cùng Trung Quốc hợp tác tốt, làm cho khu vực châu Á và thế giới cũng ổn định, phát triển. “Hợp tác cùng phát triển” là phương châm cực kỳ quan trọng. Chúng ta là láng giềng, dù muốn hay không chúng ta cũng chia sẻ tương lai và nếu mình hiểu điều đó, làm để hai bên cùng phát triển, thì đó là điều tôi rất mong muốn.

Xin trân trọng cảm ơn ông!