Ngay trong tối 27/12, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc ký ban hành Công điện 1838/CĐ-TTg về việc phòng, chống dịch bệnh COVID-19, trong đó yêu cầu thần tốc truy vết người tiếp xúc với bệnh nhân 1440, kiểm soát chặt người nhập cảnh, không để dịch lây lan ra cộng đồng. Thủ tướng kêu gọi mọi người dân Việt Nam thể hiện ý thức, tinh thần trách nhiệm, thực hiện nghiêm các biện pháp phòng, chống dịch COVID-19 theo khuyến nghị của Bộ Y tế để đón kỳ nghỉ Tết Nguyên đán Tân Sửu năm 2021 vui tươi, lành mạnh, an toàn.
Vượt đường mòn, lối mở
Trong nhóm người nhập cảnh trái phép từ Myanmar để qua các nước thứ ba về Việt Nam theo đường mòn, lối mở vào 2h ngày 24/12, bệnh nhân 1440 là người được phát hiện mắc COVID-19 sớm nhất.
Sau khi về nhà ở huyện Mang Thít (tỉnh Vĩnh Long), người nhà bệnh nhân đã thông báo ngay với công an địa phương để tiến hành cách ly, lấy mẫu kịp thời cho người nhập cảnh trái phép. Kết quả, người này có kết quả xét nghiệm dương tính với SARS-CoV-2 vào ngày 26/12. Đến thời điểm này, các ngành chức đã xác định thêm 3 bệnh nhân (1451, 1452, 1453) trong nhóm người này. Ngành y tế các địa phương đã khẩn trương xác định lịch sử di chuyển, lịch sử tiếp xúc của các bệnh nhân trên, xác định các trường hợp F1, F2 để khoanh vùng cách ly, kịp thời dập dịch…
Trường hợp người mắc COVID-19 nhập cảnh trái phép trót lọt vào Việt Nam qua đường mòn, lối mở đã làm làm các địa phương có đường biên giới "bừng tỉnh" sau nhiều ngày Việt Nam không phát hiện các mắc trong nội địa. Đặc biệt, trong thời điểm Tết fương lịch cận kề, Tết Nguyên đán đang tới gần, nhu cầu của người Việt Nam đang cư trú, sinh sống, lao động, học tập ở nước ngoài về quê ăn Tết tăng cao. Thêm vào đó, tại các nước xung quanh khu vực và các quốc gia phát triển dịch bệnh diễn biến phức tạp sẽ có những cá nhân vì sợ dịch tại các quốc gia này mà tìm cách trốn về Việt Nam qua các nước thứ ba và theo các đường mòn, lối mở…
Ngay sau khi phát hiện ca dương tính 1440, ngày 26/12, Ban Chỉ đạo Phòng, chống dịch COVID-19 tỉnh Vĩnh Long họp khẩn để bàn giải pháp ứng phó trong điều kiện trên địa bàn xuất hiện các trường hợp từ nước ngoài trở về nhập cảnh trái phép và có nguy cơ lây nhiễm cao. Tinh thần cảnh giác cao đã giúp các lực lượng chức năng tỉnh Vĩnh Long kịp thời phát hiện thêm 1 trường hợp nhập cảnh trái phép qua đường tàu biển.
Trong tối 30/12, lực lượng chức năng tỉnh đã phát hiện nam thanh niên 24 tuổi, trú ở xã Trung Thành Đông, huyện Vũng Liêm, nhập cảnh trái phép qua đường tàu biển, sau đó di chuyển về tỉnh Vĩnh Long. Đối tượng này đã được cách ly y tế, lấy mẫu xét nghiệm SARS-CoV-2 gửi Viện Pasteur Thành phố Hồ Chí Minh. Các lực lượng chức năng thực hiện công tác giám sát, xác minh thêm người tiếp xúc gần với nam thanh niên này và hướng dẫn thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch COVID-19; phun hóa chất khử khuẩn nhà của nam thanh niên; thông báo các đơn vị chức năng nơi thanh niên này có lịch trình di chuyển để truy vết các trường hợp tiếp xúc gần và thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch kịp thời.
Tại thành phố Cần Thơ, ngay khi tiếp nhận thông tin về trường hợp nhiễm SARS-CoV-2 nhập cảnh trái phép đang được cách ly điều trị tại tỉnh Vĩnh Long và tiếp tục truy vết các trường hợp có liên quan, UBND thành phố Cần Thơ đã ban hành công văn yêu cầu tiếp tục triển khai thực hiện nghiêm các biện pháp phòng, chống dịch COVID-19, nhất là trong dịp Tết dương lịch 2021. Sở Y tế khẩn cấp kích hoạt hệ thống phản ứng nhanh phòng, chống dịch, kiểm soát chặt chẽ tình hình dịch COVID-19 trên địa bàn; tăng cường rà soát người dân về từ địa phương khác lưu trú trên địa bàn thành phố; đặc biệt các trường hợp nhập cảnh trái phép qua đường biên giới nhằm ngăn chặn kịp thời và xử lý nghiêm các trường hợp nhập cảnh trái phép, tổ chức nhập cảnh trái phép.
Để người dân đón Tết an vui
Trong cuộc làm việc với ngành y tế tỉnh Tây Ninh về công tác y tế và phòng, chống dịch COVID-19 ngày 25/12 vừa qua, Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thanh Long, Bộ trưởng Bộ Y tế, chia sẻ, ngay từ giai đoạn đầu tiên, Ban Chỉ đạo Quốc gia phòng chống COVID-19 đã xác định việc ngăn chặn nguồn bệnh xâm nhập từ bên ngoài biên giới vào nước ta, đóng vai trò quan trọng trong công tác phòng, chống dịch. Trong thời gian tới, nhất là trong dịp Tết Nguyên đán, nhu cầu di chuyển qua lại cửa khẩu của người dân rất lớn, nguy cơ nhập cảnh trái phép thông qua đường biên giới trên bộ trong thời gian này sẽ có thể gia tăng. Do đó, cần tăng cường và đặt công tác phòng, chống, ngăn chặn dịch bệnh tại các khu vực cửa khẩu, biên giới lên một mức cao hơn, nhằm phòng ngừa và ngăn chặn nhập cảnh trái phép để đảm bảo an toàn cho người dân.
Tại Hội nghị Chính phủ với các địa phương diễn ra từ ngày 28 - 29/12, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cũng nhấn mạnh yêu cầu các địa phương không được mất cảnh giác trong công tác phòng, chống dịch bệnh COVID-19. Cần tiếp tục kiểm soát nghiêm ngặt biên giới, nhất là biên giới Tây Nam và biên giới phía Bắc. Từng gia đình, từng khu dân cư, từng người dân thông báo ngay khi phát hiện các trường hợp nhập cảnh trái phép. Tinh thần là báo động, đề phòng tối đa từ nay tới Tết Nguyên đán. Đây là yêu cầu của Chính phủ với các địa phương.
Theo số liệu thống kê của Bộ tư lệnh Bộ đội Biên phòng, từ đầu năm tới nay, lực lượng biên phòng đã phát hiện trên 20.000 trường hợp nhập cảnh trái phép vào Việt Nam.
Để ngăn chặn tình trạng xuất nhập cảnh trái phép dịp cuối năm, theo Thiếu tướng Lê Quang Đạo, Phó Tư lệnh, Tham mưu trưởng Bộ đội Biên phòng, Bộ đội Biên phòng đã triển khai các giải pháp như: tổ chức bố trí, sử dụng lực lượng khoa học, có lực lượng thường trực 24/24 tại các tuyến biên giới; siết chặt công tác kiểm tra, kiểm soát tại các đường mòn, lối mở và tại các cửa khẩu biên giới.
Các lực lượng phát hiện từ sớm, từ xa các đường dây tổ chức đưa, đón người xuất, nhập cảnh trái phép, đặc biệt phối hợp với lực lượng quản lý, bảo vệ biên giới của các nước phát hiện các khu vực thu gom số người ở phía ngoại biên để có hình thức xử lý sớm. Đồng thời, các lực lượng tham mưu cho cấp ủy địa phương tích cực tuyên truyền, vận động người dân không tiếp tay đưa, dẫn người xuất nhập cảnh trái phép qua biên giới; không xuất nhập cảnh trái phép; phát hiện và tố giác các đối tượng xuất nhập cảnh trái phép với các cơ quan chức năng và Bộ đội Biên phòng để phòng ngừa từ sớm, từ xa, có hiệu quả.
“Chúng tôi đề nghị Ban Chỉ đạo Phòng, chống dịch các cấp, các tổ chức chính trị ở các vùng miền tuyên truyền cho người dân không xuất nhập cảnh trái phép. Khi các đối tượng xuất nhập cảnh trái phép trở về nơi cư trú, đề nghị cần tố giác, đưa đi cách ly và xử lý theo đúng quy định”, Thiếu tướng Lê Quang Đạo nói.
Đến thời điểm này, tình hình dịch COVID-19 trên thế giới và Việt Nam vẫn đang diễn biến phức tạp, khó lường. Với sự xuất hiện của biến thể mới làm gia tăng nguy cơ lây lan lên tới 70%, đang đặt thêm trách nhiệm nặng nề lên vai ngành y tế và các lực lương chức năng.
Chính vì vậy, cùng với sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị, mỗi người dân cần nâng cao ý thức cảnh giác, thực hiện đầy đủ các khuyến cáo phòng, chống dịch trong tình hình mới, thực hiện tốt thông điệp 5K gồm khẩu trang - khử khuẩn - khoảng cách - không tập trung đông - khai báo y tế. Các ngành chức năng cần nâng cao ý thức quản lý chặt chẽ người nhập cảnh vào Việt Nam và các đường mòn, lối mở ở biên giới, để người dân cả nước đón Tết vui tươi, lành mạnh, an toàn.