Thứ trưởng Bộ Công an Lê Quốc Hùng phát biểu. Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN
Những nguyên tắc bảo vệ dữ liệu cá nhân
Tờ trình của Chính phủ về dự thảo Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân cho thấy, có tới 69 văn bản quy phạm pháp luật liên quan trực tiếp đến bảo vệ dữ liệu cá nhân tại Việt Nam, nhưng tất cả đều chưa thống nhất về khái niệm và nội hàm dữ liệu cá nhân, bảo vệ dữ liệu cá nhân, chỉ có Nghị định số 13/2023/NĐ-CP ngày 17/4/2024 của Chính phủ về bảo vệ dữ liệu cá nhân đưa ra định nghĩa về 2 nội dung này.
Thứ trưởng Bộ Công an Lê Quốc Hùng cho biết, với việc bảo vệ dữ liệu cá nhân trên môi trường truyền thống, qua rà soát pháp luật cho thấy, việc bảo vệ dữ liệu cá nhân trên môi trường truyền thống, bao gồm dữ liệu cá nhân trong các tài liệu, hồ sơ, bệnh án ở trên giấy đang chưa được quy định cụ thể trong bất kỳ văn bản pháp luật hiện hành nào. Đặc biệt là thiếu vắng các quy định chi tiết và chỉ rõ các biện pháp bảo vệ quyền của chủ thể dữ liệu.
Các quy định pháp luật đang có hiệu lực, sau khi đã loại trừ các văn bản tập trung vào đối tượng là dữ liệu cá nhân trên môi trường mạng, mới chỉ có quy định chung về bảo vệ bí mật cá nhân, bí mật gia đình, thông tin về đời sống riêng tư, không kể hình thức chứa đựng thông tin là trên các phương tiện điện tử hay hồ sơ giấy…
Do đó, việc xây dựng dự án Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân là cần thiết, nhằm đáp ứng yêu cầu bảo vệ quyền dữ liệu cá nhân; ngăn chặn các hành vi xâm phạm dữ liệu cá nhân, gây ảnh hưởng đến quyền và lợi ích của cá nhân, tổ chức.
Dự thảo Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân gồm 7 chương, 69 điều; quy định về bảo vệ dữ liệu cá nhân và trách nhiệm bảo vệ dữ liệu cá nhân của cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan với các nội dung: Thống nhất thuật ngữ và xây dựng một số khái niệm quan trọng về bảo vệ dữ liệu cá nhân như: dữ liệu cá nhân, bảo vệ dữ liệu cá nhân, làm rõ khái niệm và nội hàm của dữ liệu cá nhân cơ bản, dữ liệu cá nhân nhạy cảm, dữ liệu phi cá nhân, khử nhận dạng dữ liệu cá nhân; xây dựng 7 nguyên tắc bảo vệ dữ liệu cá nhân gồm: Hợp pháp, minh bạch, đúng mục đích, hạn chế, chính xác, an ninh, giới hạn thời gian lưu trữ, trách nhiệm giải trình.
Bên cạnh đó, dự thảo quy định quyền và nghĩa vụ của chủ thể dữ liệu, về điều kiện bảo vệ dữ liệu cá nhân đối với các tổ chức kinh doanh dịch vụ xử lý dữ liệu cá nhân, dịch vụ cung cấp tổ chức bảo vệ dữ liệu cá nhân...
Ngoài ra, dự thảo quy định quản lý Nhà nước về bảo vệ dữ liệu cá nhân, trách nhiệm của các bộ, ngành có liên quan theo hướng Chính phủ thống nhất thực hiện quản lý Nhà nước về bảo vệ dữ liệu cá nhân; Bộ Công an là cơ quan đầu mối chịu trách nhiệm trước Chính phủ thực hiện quản lý Nhà nước về dữ liệu cá nhân, trừ phạm vi của Bộ Quốc phòng; trách nhiệm của bên kiểm soát dữ liệu cá nhân, bên xử lý dữ liệu, bên kiểm soát và xử lý dữ liệu, bên thứ ba, tổ chức, cá nhân có liên quan.
Rà soát các quy định về tổ chức bảo vệ dữ liệu cá nhân
Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại Lê Tấn Tới cho biết, một số ý kiến đề nghị rà soát, bổ sung các hành vi bị nghiêm cấm khác cho đầy đủ theo từng nhóm hoạt động và từng loại chủ thể bảo vệ dữ liệu cá nhân. Có ý kiến đề nghị bổ sung các hành vi bị nghiêm cấm có liên quan đến 5 hình thức mua, bán dữ liệu cá nhân như đã nêu trong Tờ trình của Chính phủ.
Về bảo vệ dữ liệu cá nhân trong kinh doanh dịch vụ tiếp thị và quảng cáo, Thường trực Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại cơ bản nhất trí với quy định này.
Bên cạnh đó, cơ quan thẩm tra cũng đề nghị rà soát kỹ lưỡng các quy định về tổ chức bảo vệ dữ liệu cá nhân (Điều 39), chuyên gia bảo vệ dữ liệu cá nhân (Điều 40), kinh doanh dịch vụ tổ chức bảo vệ dữ liệu cá nhân, chuyên gia bảo vệ dữ liệu cá nhân (Điều 41)... để bảo đảm yêu cầu quản lý Nhà nước và khuyến khích sáng tạo, giải phóng toàn bộ sức sản xuất, khơi thông mọi nguồn lực để phát triển; triệt để cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, điều kiện đầu tư sản xuất, kinh doanh, giảm chi phí tuân thủ, tạo thuận lợi nhất cho người dân và doanh nghiệp.
Đóng góp cho dự thảo luật, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn lưu ý, cơ quan soạn thảo cần rà soát, rút gọn hơn nữa dự thảo Luật, tập trung vào những nội dung thuộc đúng thẩm quyền của Quốc hội; tiếp tục đơn giản hóa, cắt giảm triệt để thủ tục hành chính, nhằm giảm chi phí và tạo thuận lợi nhất cho doanh nghiệp.