Khởi sắc quê hương cách mạng Mường Chanh

Những ngày đầu xuân, chúng tôi có dịp về thăm quê hương cách mạng Mường Chanh (xã Mường Chanh, huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La). Nơi đây hơn 70 năm về trước, tổ thanh niên cứu quốc Mường Chanh tập hợp những thanh niên yêu nước cùng nhân dân đứng lên đánh đuổi giặc, giành chính quyền.

Phát huy truyền thống là nơi có phong trào hoạt động cách mạng đầu tiên ở tỉnh Sơn La, mảnh đất này đang từng bước chuyển mình. Căn cứ cách mạng năm xưa giờ đã trở thành vùng đất phát triển, đời sống nhân dân ngày càng ấm no.

Mảnh đất giàu truyền thống

Năm 1943, sau cuộc vượt ngục thành công của tù nhân chính trị tại nhà tù Sơn La, thực dân Pháp khủng bố gắt gao, các tổ thanh niên cứu quốc trên địa bàn rút vào hoạt động bí mật hoặc tạm thời ngừng hoạt động để chờ thời cơ và tìm kiếm địa điểm an toàn hơn. Sau một thời gian khảo sát, tìm hiểu, Chi bộ nhà tù Sơn La đã chọn xã Mường Chanh (Châu Mai Sơn) để xây dựng phong trào.


Xã Mường Chanh cách tỉnh lỵ khoảng 20 km, giao thông thuận lợi, có các đường đi Mai Sơn, Thuận Châu và sang Lào. Dân cư ở đây đông đúc, đất đai phì nhiêu, ở Mường Chanh có rất nhiều thanh niên đi học ở tỉnh lỵ, có người làm việc ở tòa sứ Sơn La, nhiều người trong số họ đã được các chiến sỹ cộng sản trong nhà ngục tuyên truyền giác ngộ. Mường Chanh có địa thế “Tiến có thể đánh, lui có thể giữ” và có thể phát triển tiến tới xây dựng cơ sở cách mạng ở các vùng lân cận, đó là một địa bàn có điều kiện để phát triển thành căn cứ địa lâu dài.

Cuối năm 1943, ở Mường Chanh đã thành lập được tổ thanh niên cứu quốc gồm 12 hội viên và nhiều quần chúng cảm tình. Tổ thanh niên cứu quốc Mường Chanh ra đời đã đưa phong trào đấu tranh cách mạng ở địa phương bước sang giai đoạn đấu tranh dưới ngọn cờ của Đảng, cùng cả nước đứng lên đập tan xiềng xích nô lệ của chế độ thực dân, phong kiến.

Cụ Lò Văn Chim (sinh năm 1923, ở bản Noong Ten), nguyên là chiến sĩ tổ thanh niên cứu quốc Mường Chanh. Năm nay, dù đã hơn 90 tuổi nhưng cụ vẫn nhớ rõ thời gian tham gia cách mạng.

Theo lời kể của cụ, Mường Chanh vốn là mảnh đất của phìa, tạo và chức dịch, cuộc sống nhân dân vô cùng cực khổ. Cuối năm 1944, được tổ chức cách mạng giác ngộ, cụ làm liên lạc cho đồng chí Chu Văn Thịnh và Cầm Vĩnh Tri. Ngày 19/8/1945, lực lượng cách mạng Mường Chanh có nòng cốt là Ðội vũ trang do ông Cầm Vĩnh Tri chỉ huy đã giành được chính quyền tại Mường Chanh từ tay phìa Cầm Văn Mở ở bản Cang Mường và tiếp tục tham gia giành chính quyền ở Châu Mai Sơn vào ngày 20/8/1945. Ngày 23/8/1945, đội xuất phát từ Mường Chanh, kéo ra tỉnh lỵ Sơn La và tối ngày 25/8, phối hợp với các lực lượng cách mạng của tỉnh bao vây đồi Khau Cả, giành chính quyền và giải phóng hoàn toàn tỉnh Sơn La vào ngày 26/8/1945.

Khởi sắc vùng đất cách mạng

Từ thành phố Sơn La, đi theo Quốc lộ 4G khoảng 20km, rồi rẽ vào con đường liên xã quanh co, uốn lượn theo những sườn núi, vượt qua đỉnh Pú Dôm Ngai, cánh đồng Mường Chanh rộng hơn 140 ha từ từ hiện ra. Hai bên đường, cùng với những cây đào, cây mận đang nở hoa, khoe sắc là những đồi cà phê xanh mướt trải dài. Phát huy truyền thống cách mạng quật cường trong kháng chiến, nhân dân Mường Chanh dưới sự lãnh đạo của Ðảng tiếp tục xây dựng quê hương phát triển về mọi mặt.

Xã Mường Chanh có diện tích tự nhiên 2.930 ha, dân số gần 4.000 người, cư trú ở 19 bản. Ngoài 1 bản của bà con người Kinh ở Thái Bình lên khai hoang phát triển kinh tế từ năm 1963 thì 18 bản còn lại đều là người dân tộc Thái. Mường Chanh được thiên nhiên ưu đãi, đất đai màu mỡ, trù phú. Vì thế ngoài nghề trồng lúa nước truyền thống, những năm gần đây người dân Mường Chanh còn đưa cây cà phê vào trồng trên diện tích lớn. Nhờ điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng phù hợp, cây cà phê phát triển tốt và mang lại nguồn thu nhập đáng kể cho bà con.

Đưa chúng thăm vườn cà phê rộng hơn 2 ha, ông Cầm Văn Tiển ở bản Noong Ten cho biết, trước đây, gia đình chỉ trồng lúa, tuy không thiếu đói nhưng thu nhập không được bao nhiêu. Vụ cà phê năm 2013, gia đình ông đã thu được hơn 100 triệu đồng. Nhờ vậy gia đình có thêm nguồn thu nhập, có điều kiện để sửa sang nhà cửa, nuôi các con ăn học.

Ông Lò Văn Bók, Chủ tịch UBND xã Mường Chanh cho biết, từ xuất phát điểm kinh tế thấp, đến nay Mường Chanh duy trì tốc độ tăng trưởng khá. Thu nhập bình quân đầu người đến năm 2013 đạt 16 triệu đồng/người/năm. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực đúng hướng, từ nền kinh tế chủ yếu dựa vào sản xuất nông nghiệp, đến nay xã đã chú trọng phát triển các loại cây lâu năm, cây công nghiệp. Tổng sản lượng lương thực hàng năm đạt gần 1.400 tấn; diện tích cây cà phê được mở rộng với gần 345 ha.

Lĩnh vực văn hóa, giáo dục, y tế tiếp tục được duy trì và phát triển; đời sống người dân được cải thiện, tỷ lệ hộ nghèo theo tiêu chí mới giảm xuống còn 18%; quốc phòng – an ninh được giữ vững... Cuộc sống của đồng bào có nhiều đổi thay, với 100% số hộ được dùng điện lưới quốc gia, dùng nước sạch, không còn hộ đói, không có hộ ở nhà dột nát. Trường học, trạm y tế xã được xây dựng khang trang nên việc chăm sóc sức khỏe nhân dân, việc học tập của các cháu được quan tâm.

Theo kế hoạch đến đến năm 2020, xã sẽ tập trung phát triển nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa gắn với chế biến đáp ứng nhu cầu thị trường và lợi thế của địa phương. Xã đẩy mạnh thâm canh tăng năng suất, từng bước nâng cao chất lượng sản phẩm, gắn với phát triển ngành công nghiệp chế biến; từng bước hình thành các vùng nguyên liệu, nhất là vùng nguyên liệu cây công nghiệp, đồng thời, quan tâm đầu tư hệ thống hạ tầng thương mại nông thôn, nhất là mạng lưới chợ nông thôn, cửa hàng thương mại, dịch vụ.

Mảnh đất Mường Chanh ngày nay không chỉ được biết đến là vùng quê giàu truyền thống cách mạng mà đã trở thành nơi có điều kiện kinh tế - xã hội phát triển, đời sống nhân dân được ấm no.


Lê Hữu Quyết