Mưa lũ làm sạt lở đất trên tuyến quốc lộ 70 đoạn qua xã Bản Cầm, huyện Bảo Thắng (Lào Cai), ngày 21/9/2023. Ảnh minh họa: Quốc Khánh/TTXVN
Ông Nguyễn Tuấn Quang, Phó Cục trưởng Cục Biến đổi khí hậu, Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết, Đảng, Nhà nước đã có nhiều chính sách, chủ trương phát triển khu vực miền núi phía Bắc. Ngày 10/2/2022, Bộ Chính trị đã có Nghị quyết số 11-NQ/TW về phương hướng phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng trung du và miền núi Bắc Bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Trong đó, ứng phó với thiên tai và thích ứng với biến đổi khí hậu được coi là một trong những nhiệm vụ đặc biệt quan trọng, là trung tâm trong các quyết định phát triển khu vực này.
Bộ Tài nguyên và Môi trường đã giao Cục Biến đổi khí hậu phối hợp với Cơ quan Phát triển Pháp nghiên cứu, điều tra, khảo sát và xây dựng dự thảo Báo cáo về giải pháp thích ứng với biến đổi khí hậu nhằm phát triển bền vững khu vực miền núi phía Bắc.
Mục tiêu của Báo cáo nhằm đánh giá được các ảnh hưởng của biến đổi khí hậu; tổng kết, đánh giá việc thực hiện cơ chế, chính sách, các hoạt động thích ứng với biến đổi khí hậu và đề xuất được các giải pháp thích ứng với biến đổi khí hậu tại khu vực miền núi phía Bắc. Báo cáo sẽ cung cấp các thông tin về ảnh hưởng của biến đổi khí hậu đến các ngành, lĩnh vực và địa phương và các giải pháp thích ứng với biến đổi khí hậu làm cơ sở hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao các giải pháp thích ứng với biến đổi khí hậu tại khu vực miền núi phía Bắc.
Ông Nguyễn Tuấn Quang nhấn mạnh, được xây dựng từ tháng 12/2022 đến tháng 12/2023, đến nay, Báo cáo đã hoàn thành và đạt được các mục tiêu đề ra đánh giá được tác động của biến đổi khí hậu ở khu vực miền núi phía Bắc. Hội thảo này sẽ là cơ sở để tiếp tục hoàn thiện các giải pháp thích ứng với biến đổi khí hậu giúp địa phương lồng ghép vào các chính sách liên quan trong phát triển bền vững khu vực miền núi phía Bắc.
Theo ông Nguyễn Hồ Khánh, chuyên gia biến đổi khí hậu, trong hơn 60 năm, biến đổi khí hậu ở khu vực miền núi phía Bắc phản ánh khá rõ thông qua sự gia tăng nhiệt độ, lượng mưa và các hiện tượng thời tiết cực đoan dẫn đến lũ ống, lũ quét và trượt lở đất đá. Biến đổi khí hậu được dự báo sẽ tiếp tục diễn ra nhanh với mức tăng nhiệt độ trung bình năm là khoảng 2,2 độ C và lượng mưa có xu thế tăng với mức phổ biến trong khoảng 6 - 12%.
Biến đổi khí hậu làm tăng nguy cơ thiên tai, đặc biệt là trượt lở đất đá, lũ ống, lũ quét, ngập lụt. Nguy cơ trượt lở đất đá cao nhất là ở tỉnh Điện Biên (diện tích nguy cơ cao chiếm gần 60% diện tích của tỉnh), tiếp đến là tỉnh Lai Châu (53%), tỉnh Sơn La, Yên Bái (khoảng 50%). Các chính sách thích ứng biến đổi khí hậu ở cấp quốc gia đã được ban hành. Tuy nhiên, việc cụ thể hóa, lồng ghép vào các chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển còn hạn chế. Nguồn lực đầu tư chưa đáp ứng nhu cầu thực tiễn.
Đề xuất giải pháp thích ứng biến đổi khí hậu thời gian tới, ông Nguyễn Hồ Khánh cho rằng, Nhà nước cần tập trung vào xây dựng chiến lược, quy hoạch, kế hoạch tính đến biến đổi khí hậu; giảm thiểu rủi ro thiên tai và tác động của biến đổi khí hậu; nâng cao khả năng chống chịu, nhận thức và năng lực…
Tại Hội thảo, các đại biểu thảo luận về các hoạt động, giải pháp thích ứng với biến đổi khí hậu đã triển khai trên địa bàn các tỉnh khu vực miền núi phía Bắc. Các đại biểu cũng kiến nghị Chính phủ nên xây dựng Luật Biến đổi khí hậu trong thời gian tới, sửa đổi, bổ sung các chính sách liên quan để khuyến khích chuyển dịch năng lượng, phát triển kinh tế xanh và carbon thấp… Chính phủ nên xem xét hình thành bộ máy tổ chức chuyên trách về ứng phó với biến đổi khí hậu địa phương, tăng mức phân bổ ngân sách Trung ương để triển khai dự án, chương trình bảo vệ môi trường.