Sự kiện này đánh dấu cam kết mạnh mẽ của EU trong việc tăng cường hợp tác quốc tế phòng, chống tội phạm mạng, đồng thời khẳng định vai trò của Việt Nam là điểm kết nối quan trọng trong nỗ lực toàn cầu bảo đảm an ninh mạng.
Đại diện Liên minh Châu Âu ký Công ước của Liên hợp quốc về Chống tội phạm mạng. Ảnh: Phạm Kiên/TTXVN
Theo EC, cuộc chiến chống tội phạm mạng là một trong những ưu tiên hàng đầu của EU. Tội phạm mạng không có biên giới, có thể gây gián đoạn các dịch vụ thiết yếu, gây thiệt hại lớn về tài chính cho cá nhân và doanh nghiệp, đồng thời làm lộ dữ liệu cá nhân và thông tin nhạy cảm. Việc EU tham gia ký kết Công ước Hà Nội được xem là bước củng cố khung pháp lý quốc tế trong lĩnh vực này, giúp tăng cường phối hợp hành động với các đối tác toàn cầu.
Công ước Hà Nội đặt ra các tiêu chuẩn chung nhằm phòng ngừa và đấu tranh chống tội phạm mạng, đồng thời thúc đẩy hợp tác quốc tế trong khi vẫn bảo đảm quyền con người và các quyền cơ bản được tôn trọng. Công ước hình sự hóa các hành vi phạm tội mạng nguy hiểm như lạm dụng tình dục trẻ em, gian lận trực tuyến, tấn công bằng mã độc tống tiền và các hành vi xâm nhập trái phép vào hệ thống máy tính.
Bên cạnh đó, công ước quy định các cơ chế hợp tác cụ thể như dẫn độ nghi phạm, chia sẻ và trao đổi chứng cứ điện tử, cũng như tăng cường hỗ trợ kỹ thuật và đào tạo cho các cơ quan thực thi pháp luật. Những quy định này giúp nâng cao năng lực ứng phó của các quốc gia trước những mối đe dọa mạng ngày càng tinh vi và có tổ chức.
Đáng chú ý, Công ước Hà Nội được đánh giá là “mắt xích còn thiếu” trong hệ thống pháp lý toàn cầu về phòng, chống tội phạm mạng. Hiện có hơn 115 quốc gia thành viên Liên Hợp quốc chưa tham gia Công ước Budapest về tội phạm mạng, văn kiện quốc tế đầu tiên trong lĩnh vực này.
Sự ra đời của Công ước Hà Nội được kỳ vọng sẽ thu hẹp khoảng cách hợp tác, tạo nền tảng để các quốc gia phối hợp hiệu quả hơn trong đấu tranh với tội phạm mạng xuyên biên giới.
Theo EC, trong giai đoạn 2019-2024, cơ quan này đã đại diện cho EU và các quốc gia thành viên đàm phán nội dung công ước với Liên hợp quốc. Ngày 24/12/2024, Đại hội đồng LHQ đã thông qua văn bản cuối cùng của công ước. Dựa trên đề xuất của EC, Hội đồng EU ngày 13/10 vừa qua đã phê chuẩn việc EU tham gia ký kết.
Sau khi ký kết, Hội đồng EU sẽ thảo luận và quyết định về quá trình phê chuẩn, với sự đồng thuận của Nghị viện châu Âu. Các quốc gia thành viên EU cũng sẽ tiến hành ký và phê chuẩn theo quy trình quốc gia riêng. Công ước Hà Nội sẽ chính thức có hiệu lực khi đạt đủ tối thiểu 40 quốc gia phê chuẩn.
Việc ký Công ước Hà Nội không chỉ củng cố vai trò của EU trong lĩnh vực an ninh mạng toàn cầu mà còn cho thấy tầm quan trọng của Việt Nam trong hợp tác quốc tế về công nghệ số và phòng, chống tội phạm mạng. Hà Nội, nơi công ước được ký kết, được xem là biểu tượng của tinh thần hợp tác đa phương, đóng góp thiết thực vào mục tiêu xây dựng một không gian mạng an toàn, minh bạch và vì lợi ích chung của toàn nhân loại.