Bộ chỉ số nhằm phản ánh chất lượng điều hành kinh tế, mức độ thuận lợi, thân thiện của môi trường kinh doanh và nỗ lực cải cách hành chính của chính quyền các tỉnh, thành phố tại Việt Nam, qua đó thúc đẩy sự phát triển của khu vực kinh tế tư nhân.
Phát biểu khai mạc, ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch VCCI cho biết, năng lực cạnh tranh quốc gia Việt Nam phần lớn sẽ được quyết định bởi chất lượng điều hành và sự thuận lợi của môi trường kinh doanh cấp tỉnh. Do vậy, sự năng động, tiên phong của lãnh đạo địa phương; sự chuyên nghiệp mẫn cán của bộ máy công chức các tỉnh, thành phố quyết định tốc độ và đường hướng phát triển của đất nước trong thời gian tới. Chỉ số PCI chính là sự cổ vũ của cộng đồng doanh nghiệp cho sự chuyển đổi mạnh mẽ từ cấp địa phương.
Theo kết quả khảo sát, dẫn đầu bảng xếp hạng PCI 2018 là Quảng Ninh với 70,36 điểm trên thang điểm 100. Tiếp đến là Đồng Tháp (70,19 điểm), Long An (68,09 điểm), Bến Tre (67,67 điểm). Các tỉnh, thành phố tiếp theo trong nhóm 10 tỉnh, thành phố đứng đầu bao gồm: Đà Nẵng, Bình Dương, Quảng Nam, Vĩnh Long, Hà Nội và Tp. Hồ Chí Minh. Các địa phương nằm trong nhóm xếp hạng cao còn có Cần Thơ, Lào Cai, Vĩnh Phúc, Tây Ninh, Bắc Ninh, Hải Phòng, Khánh Hòa, Thái Nguyên, Nghệ An, Bình Định…
Được thực hiện năm thứ 14 liên tiếp, báo cáo PCI 2018 được xây dựng dựa trên thông tin phản hồi từ hơn 12.000 doanh nghiệp; trong đó, có gần 11.000 doanh nghiệp dân doanh đang hoạt động tại 63 tỉnh, thành phố và trên 1.500 doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) đang hoạt động tại 20 địa phương ở Việt Nam.
Theo Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam Daniel J. Kritenbrink, năm nay, chỉ số PCI đạt mức cao nhất kể từ khi bắt đầu thực hiện báo cáo năm 2005. PCI đã trở thành một báo cáo được coi trọng và có tác động giúp thúc đẩy cải cách kinh tế, nhằm khuyến khích tính minh bạch, gia tăng đầu tư, thương mại và tăng trưởng kinh tế. USAID sẽ tiếp tục gia hạn dự án PCI thêm 3 năm nữa.
Điều tra PCI năm 2018 cho thấy, một số lĩnh vực của môi trường kinh doanh có thay đổi tích cực hơn so với năm 2017. Chi phí không chính thức tiếp tục được cắt giảm, môi trường kinh doanh cho các doanh nghiệp tư nhân có xu hướng bình đẳng hơn và cải cách hành chính đang chuyển biến rõ nét.
Tuy nhiên kết quả điều tra cũng cho thấy, các doanh nghiệp kỳ vọng chính quyền cần nâng cao tính minh bạch của môi trường kinh doanh, tăng chất lượng đào tạo lao động; cải thiện dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp và tạo thuận lợi hơn nữa trong việc thực hiện các thủ tục xin cấp giấy phép kinh doanh, đặc biệt là nhóm thủ tục về đất đai, thuế, bảo hiểm xã hội, quản lý thị trường, giao thông và xây dựng…
Điều tra PCI năm 2018 còn cho biết mức độ lạc quan của các doanh nghiệp vể triển vọng kinh doanh thời gian tới tiếp tục ở mức tương đối cao. Cụ thể, 49% doanh nghiệp dân doanh và 56% doanh nghiệp FDI cho biết sẽ mở rộng quy mô kinh doanh trong 2 năm tới. Nhưng điều tra năm qua cũng cho thấy, dấu hiệu gia tăng tỷ lệ doanh nghiệp đang gặp khó khăn trong hoạt động; trong đó, phần lớn là các doanh nghiệp tư nhân nhỏ và siêu nhỏ. Trong quá trình này, vai trò của các chính quyền cấp tỉnh là rất quan trọng.