Nghị quyết nhấn mạnh vai trò của công nghệ số trong phát triển kinh tế số, xã hội số và chính phủ số. Sau gần một năm triển khai, nhiều mô hình, cách làm hiệu quả đã chứng minh sức lan tỏa mạnh mẽ của Nghị quyết, góp phần hình thành hệ sinh thái số đồng bộ và bền vững.
Phát triển nhân lực chất lượng cao gắn với chuyển đổi số
Trung tâm đổi mới sáng tạo Công nghiệp 4.0 (IIC) thuộc Trường Quốc tế Miền Đông (Eastern International University) tỉnh Bình Dương (cũ) nay là TP Hồ Chí Minh - nơi đào tạo nhân lực chất lượng cao. Ảnh tư liệu: Dương Chí Tưởng/TTXVN
Thống kê của Bộ Khoa học và Công nghệ, đến năm 2030 Việt Nam cần khoảng 1,3 - 1,5 triệu nhân lực số nhưng hiện mới đáp ứng chưa được một nửa. Đây vừa là thách thức, vừa là cơ hội để thanh niên, sinh viên khẳng định năng lực, bản lĩnh và khát vọng đứng ở tuyến đầu trong công cuộc làm chủ khoa học - công nghệ, kiến tạo quốc gia số.
Nhận thức rõ vai trò then chốt của thế hệ trẻ trong quá trình phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, Trung ương Hội Sinh viên Việt Nam chỉ đạo các cấp Hội triển khai nhiều giải pháp chiến lược như thúc đẩy phong trào “Sinh viên nghiên cứu khoa học”, “Sinh viên sáng tạo - khởi nghiệp”; xây dựng môi trường học tập, nghiên cứu, ứng dụng công nghệ; khuyến khích tinh thần đổi mới sáng tạo trong sinh viên. Mục tiêu là tạo điều kiện để sinh viên phát huy năng lực, trí tuệ, góp phần thực hiện thắng lợi các chương trình chuyển đổi số quốc gia và phát triển khoa học - công nghệ của đất nước.
Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao được Thành phố Hồ Chí Minh xác định là yếu tố then chốt và mang tính quyết định trong việc thực hiện mục tiêu đến năm 2030 trở thành trung tâm công nghiệp bán dẫn hàng đầu khu vực và quốc tế. Thành phố đang tập trung triển khai đồng bộ nhiều giải pháp: đẩy mạnh mô hình hợp tác “ba nhà” (Nhà nước - Nhà trường - Doanh nghiệp), củng cố các trung tâm đào tạo trọng điểm, thu hút và trọng dụng nhân tài,…hình thành đội ngũ nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu phát triển ngành công nghiệp chiến lược này.
Thực hiện Chiến lược phát triển công nghiệp bán dẫn Việt Nam và Chương trình phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, định hướng đến năm 2050 tại Thành phố Hồ Chí Minh, Sở Khoa học và Công nghệ Thành phố phối hợp ba cơ sở giáo dục đại học mạnh về lĩnh vực vi mạch bán dẫn (Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, Trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh, Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh) xây dựng chương trình đào tạo nhân lực chất lượng cao từ đại học đến sau đại học phù hợp với nhu cầu của doanh nghiệp; xây dựng các khóa đào tạo chuyên sâu cho nhân lực doanh nghiệp bán dẫn đang hoạt động tại Việt Nam. Thành phố đang nghiên cứu thành lập Quỹ Phát triển nguồn nhân lực thiết kế vi mạch quy mô 5 triệu USD, phục vụ đào tạo nâng cao tay nghề, kỹ năng cho người học ngành công nghệ bán dẫn, công nghệ số cốt lõi.
Nhằm tăng cường gắn kết hiệu quả “ba nhà”, mới đây, Thành phố Hồ Chí Minh chính thức ra mắt Liên minh Nghiên cứu và Đào tạo nhân lực bán dẫn, điện tử (ARTSeMi), tập hợp các doanh nghiệp, cơ sở đào tạo, nghiên cứu và tổ chức liên quan. Ông Nguyễn Hữu Yên, Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Thành phố Hồ Chí Minh nhận định, Liên minh sẽ là nơi các bên cùng hợp tác, chia sẻ trách nhiệm, thúc đẩy nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ và đặc biệt là đào tạo ra một thế hệ nhân lực "vàng" cho ngành công nghiệp bán dẫn.
Lấy người dân làm trung tâm phục vụ
Phòng nghiên cứu công nghệ nano hiện đại của Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh. Ảnh: TTXVN phát
Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Văn Long cho biết, trong hành trình chuyển đổi số quốc gia nói chung và chuyển đổi số trong lực lượng Công an nhân dân nói riêng đã đạt được nhiều kết quả rất quan trọng. Với vai trò là đơn vị đi đầu trong triển khai, dẫn dắt, truyền cảm hứng trong chuyển đổi số quốc gia, lực lượng Công an nhân dân đã quyết tâm, quyết liệt triển khai đồng bộ các chủ trương, chỉ đạo của Tổng Bí thư, của Bộ Chính trị, Chính phủ về chuyển đổi số, trọng tâm nhất là Nghị quyết số 57 ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.
Lực lượng Công an nhân dân đã phát huy vai trò nòng cốt trong chuyển đổi số quốc gia, đã và đang giữ vai trò dẫn dắt trong chuyển đổi số quốc gia, góp phần quan trọng xây dựng Chính phủ số, xã hội số, công dân số, triển khai Đề án 06 được Đảng, Nhà nước xác định là khâu đột phá chuyển đổi số quốc gia. Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư được xây dựng và chính thức đưa vào vận hành từ 1/7/2021 từ dữ liệu gốc cung cấp dịch vụ công trực tuyến toàn ngành Công an nhân dân là điểm sáng thể hiện rõ quyết tâm cải cách thủ tục hành chính, lấy người dân làm trung tâm phục vụ.
Theo ông Nguyễn Khắc Toàn, Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa, qua đánh giá thực tiễn, hiện nay nhiều xã, phường trên địa bàn tỉnh vẫn còn thiếu nhân lực công nghệ thông tin và rất cần được hỗ trợ. Do đó, Tỉnh ủy, UBND tỉnh Khánh Hòa đã huy động lực lượng, lập Tổ hỗ trợ Chuyển đổi số và triển khai Bộ công cụ phần mềm KPI về công tác tại các xã, phường, đặc khu trên địa bàn tỉnh.
Mỗi thành viên Tổ hỗ trợ là những “chiến sĩ số”, tận dụng tối đa kiến thức, kỹ năng để hướng dẫn, hỗ trợ cán bộ, công chức, người. Tổ hỗ trợ gồm 162 người bao gồm giảng viên, sinh viên ngành công nghệ thông tin, công nghệ phần mềm, khoa học dữ liệu, điện tử viễn thông, quản trị mạng, an ninh mạng,... thuộc các trường đại học, cao đẳng, học viện trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa.
Tổ hỗ trợ sẽ trực tiếp đến các địa phương, đồng hành cùng chính quyền cấp xã giúp triển khai chuyển đổi số, xây dựng chính quyền điện tử, hướng dẫn phần mềm phục vụ Đề án 06 cũng như cung cấp các dịch vụ công trực tuyến. Hoạt động này không những giúp nâng cao kỹ năng số cho cán bộ, công chức cấp xã và người dân, mà còn góp phần tăng cường kết nối giữa nhà trường - doanh nghiệp với chính quyền địa phương các cấp.
Chuyển đổi số trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ nói chung và đối với chỉ dẫn địa lý nói riêng bước đầu thay đổi tư duy quản lý, phát triển tài sản trí tuệ. Từ đó, biến tài sản trí tuệ từ đối tượng bảo hộ thành tài sản số có thể khai thác, thương mại hóa và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Đối với các chỉ dẫn địa lý, nhãn hiệu tập thể, nhãn hiệu chứng nhận, ngoài những lợi thế về chất lượng, yếu tố sản xuất, tiêu dùng mang tính văn hóa, truyền thống,… ứng dụng công nghệ số gắn với phát triển thương hiệu là hướng đi tất yếu, trở thành công cụ hiệu quả trong phát triển bền vững sản xuất và thị trường, đưa sản phẩm tiến xa hơn ra thị trường ngoài nước.
Thành phố Cần Thơ có 3 chỉ dẫn địa lý, 8 nhãn hiệu chứng nhận, 41 nhãn hiệu tập thể với một số sản phẩm điển hình như: Cá thát lát Hậu Giang, hành tím Vĩnh Châu, Artemia Vĩnh Châu, khóm Cầu Đúc Hậu Giang, gạo ST... Bên cạnh đó, Sở Khoa học và Công nghệ đang triển khai chương trình Phát triển tài sản trí tuệ Cần Thơ hỗ trợ các chủ thể OCOP đăng ký bảo hộ nhãn hiệu; giúp các chủ thể phát triển sản phẩm gắn với xây dựng thương hiệu; xây dựng hệ thống quản lý sản phẩm gắn với đăng ký mã số vùng trồng, an toàn thực phẩm, chứng nhận chất lượng và xác thực, truy xuất nguồn gốc sản phẩm được bảo hộ…
Để các sản phẩm không chỉ được bảo hộ về quyền sở hữu trí tuệ, mà còn được quản lý, khai thác và quảng bá hiệu quả trong môi trường số, Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Cần Thơ phát huy tối đa vai trò của hệ thống sở hữu trí tuệ như một công cụ chiến lược để nâng cao giá trị, uy tín và sức cạnh tranh của sản phẩm Cần Thơ trên thị trường trong nước và quốc tế.