Những biến động thời tiết cực đoan liên tiếp xảy ra gần đây khiến nhiều người lo lắng, con người có thể làm gì để thay đổi được điều này? Đó là những trăn trở của người dân gửi tới Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Nguyễn Minh Quang trong Chương trình “Dân hỏi bộ trưởng trả lời” trên VTV1, Cổng thông tin điện tử Chính phủ, TTXVN và một số cơ quan ngôn luận khác.
Do biến đổi khí hậu, nhiều vùng đất thường xuyên bị hạn hán kéo dài. |
Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang khẳng định: Biến đổi khí hậu là vấn đề của toàn cầu và một thách thức đối với nhân loại. Nguyên nhân dẫn đến biến đổi khí hậu là do hoạt động phát triển kinh tế của con người dẫn tới việc phát thải khí nhà kính ngày càng tăng lên và Trái đất ấm dần lên. Việt Nam là một trong 5 quốc gia chịu nhiều tác động của biến đổi khí hậu. Từ năm 2001 đến 2010 do thiên tai và biến đổi khí hậu đã thiệt hại về người và tài sản là khá lớn. Số người mất tích và số người chết khoảng 9.500 người, GDP hàng năm thiệt hại khoảng 1,5%. Kịch bản về biến đổi khí hậu là vào cuối thế kỷ này tức là năm 2.100, nhiệt độ trung bình ở Việt Nam sẽ tăng 2 - 3 độ C và mực nước biển có thể cao lên khoảng 1 mét so với giai đoạn 1980 đến 1999. Nếu nước biển tăng lên cao 1 mét, sẽ dẫn tới hậu quả là Đồng bằng sông Cửu Long của chúng ta sẽ ngập đến 39% diện tích và riêng TP Hồ Chí Minh sẽ bị ngập khoảng 20% diện tích, còn các tỉnh đồng bằng sông Hồng có thể ngập khoảng 10%; các tỉnh miền Trung khoảng 3%; 10% dân số sẽ chịu tác động trực tiếp của biến đổi khí hậu.
Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang cho biết: Trước tình hình này Chính phủ đã thành lập Ủy ban quốc gia về biến đổi khí hậu do Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đứng đầu và có các cơ quan của các bộ sẽ giúp cho ủy ban này chuẩn bị các giải pháp và sau đó Thủ tướng sẽ quyết định. Nghị quyết 24 của Trung ương, ban hành đã triển khai một giải pháp rất quan trọng là phải có nhận thức đầy đủ về tư tưởng, chủ trương, giải pháp cũng như về mục tiêu… để ứng phó với biến đổi khí hậu trong bối cảnh toàn cầu và phải liên hệ với quốc tế. Về mặt nhận thức phải thấy rằng biến đổi khí hậu không chỉ có thách thức, bên cạnh đó còn là những cơ hội để chuyển đổi tăng trưởng về mọi mặt.
Và nhiều nơi lại bị lũ lụt |
Bộ trưởng lấy ví dụ: “Bây giờ các tỉnh có biển do có xâm nhập mặn như vậy thì chúng ta có thể có những sự chuyển đổi. Hiện nay, chúng ta đang tập trung để sản xuất lương thực và chủ yếu là lúa gạo, có thể thông qua đây những vùng xâm nhập mặn mà chúng ta có thể chuyển sang cây trồng khác phù hợp với điều kiện nước mặn như vậy. Bây giờ phải xác định ứng phó, thích nghi tức là phải tập trung các giải pháp để thích ứng với biến đổi khí hậu và giảm nhẹ thiệt hại do thiên tai. Mục tiêu từ nay cho đến năm 2020 thì chúng ta nặng về vấn đề thích ứng là chính chứ không phải sử dụng những biện pháp cưỡng bức. Giai đoạn sau đến năm 2050 thì lúc đó có thể chúng ta có điều kiện hơn, có nguồn lực hơn thì có thể biện pháp ứng phó với biến đổi khí hậu này”.
Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang cho biết: Bộ Tài nguyên và Môi trường là cơ quan được Chính phủ giao để giúp Chính phủ trong hoạt động của Ủy ban quốc gia về biến đổi khí hậu. Thời gian vừa qua, Bộ đã chuẩn bị để Chính phủ ban hành một số nội dung quan trọng, đó là, chiến lược về ứng phó biến đổi khí hậu hay kế hoạch hành động, chương trình mục tiêu quốc gia về biến đổi khí hậu. Bộ cũng đã kiến nghị với Thủ tướng và Thủ tướng đã chỉ đạo, trong thời gian 5 năm tới cần phải rà soát lại các quy hoạch, cập nhật lại các quy hoạch; dành các nguồn lực để tập trung cho trồng rừng ngập mặn. Cùng với đó là phải xây dựng các đê mềm để cây ngập mặn có thể phát triển và chắn sóng ở bên ngoài vào; xây dựng cống để ngăn mặn và giữ ngọt ở những nơi thật xung yếu. Thủ tướng đã yêu cầu phải làm thế nào để cả hệ thống chính trị, các doanh nghiệp, người dân cùng vào cuộc để công cuộc ứng phó với biến đổi khí hậu trong những năm tới mới thành công được.
Trọng Thủy