Với Quân đội nhân dân Việt Nam, Bác Hồ khi sinh thời luôn thực hiện quan điểm "Người trước, súng sau".Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn căn dặn: "Con người là chủ vũ khí, dù có trang bị mạnh đến đâu, trước hết cũng phải chăm lo xây dựng con người có ý chí, tinh thần chiến đấu tốt, có thể lực khỏe mạnh, mọi người đều nhất trí": "Ở trong xã hội, muốn có thành công phải có ba điều kiện là thiên thời, địa lợi, nhân hòa. Ba điều kiện ấy đều quan trọng nhưng thiên thời không quan trọng bằng địa lợi, mà địa lợi không quan trọng bằng nhân hòa. Nhân hòa là tất cả mọi người đều nhất trí... Trong quân đội, nhiệm vụ của người tướng là phải "trí, dũng, nhân, tín, liêm, trung"... Đối với binh sĩ thì từ lời ăn tiếng nói, niềm vui nỗi buồn, quần áo, nhất nhất phải biết rõ và hết sức chăm nom. Có đồng cam cộng khổ với binh sĩ thì khi dẫn họ đi đâu, dù nguy hiểm mấy họ cũng vui lòng đi, khi bảo họ đánh, họ sẽ hăng hái đánh.
Chiến sĩ Đồn Biên phòng Ia R’vê (737) tuần tra khu vực vành đai biên giới. Ảnh: Dương Giang – TTXVN |
Đối với con người nhất là người chỉ huy, Hồ Chí Minh luôn đặt "trí" lên hàng đầu: "Trí là phải có óc sáng suốt để nhìn mọi việc, để suy xét địch cho đúng." Tức là phải đánh giặc giữ nước và tiến hành mọi việc trước hết bằng trí tuệ, trước khi nói đến "Dũng là không được nhút nhát, phải can đảm, dám làm những việc đáng làm, dám đánh những trận đáng đánh. Có con người có trí tuệ và dũng cảm, đồng lòng thì khắc sẽ có vũ khí, vì sẽ được toàn dân tin yêu, đóng góp cho mua sắm (như "Tuần lễ vàng" đã diễn ra sau Quốc Khánh 1945) và được bạn bè, anh em giúp đỡ, cũng còn do cướp súng giặc mà trang bị cho mình...
Trong thời đại toàn cầu hóa, "người trước súng sau" còn mang hàm nghĩa trong mọi cuộc đấu tranh để bảo vệ chủ quyền, lãnh thổ của Tổ quốc, bảo vệ chế độ, phải đưa cuộc đấu tranh nhận thức, quan điểm, cách ứng xử của con người lên hàng đầu chứ không đưa sức mạnh của vũ khí, đe dọa vũ lực lên hàng đầu. Quan điểm "người trước súng sau" của Chủ tịch Hồ Chí Minh trái ngược hẳn với quan điểm "chính quyền trên đầu ngọn súng" (thương can lý xuất chính quyền) của Quân đội nước khác, nhưng thực tế lại chứng minh rằng QĐNDVN đã cùng toàn dân liên tục đánh thắng "hai đế quốc to" được trang bị lớn mạnh hơn mình gấp nhiều lần.
Trước sau, QĐNDVN phải coi việc xây dựng con người là nhiệm vụ hệ trọng hàng đầu, đi đôi với việc chăm lo hiện đại hóa trang bị là nhiệm vụ tiếp theo, thì nó sẽ có đủ trí tuệ để hoàn thành trọng trách của đội quân dựng nước và thiết lập chế độ, nay phải làm trụ cột vững chắc cho việc xây dựng và bảo vệ chế độ.
- Chấp hành hai nhiệm vụ chiến lược của cách mạng Việt Nam trong giai đoạn mới, đối với nhiệm vụ xây dựng Tổ quốc, QĐNDVN, bộ đội cụ Hồ, phải phát huy tác dụng truyền thống của "đội quân sản xuất", làm tất cả mọi cách trong phạm vi pháp luật và điều lệnh cho phép để sáng tạo ra nhiều giá trị vật chất và giá trị văn hóa - tinh thần, chinh phục nền kinh tế tri thức, góp phần đắc lực vào việc ngăn chặn nguy cơ tụt hậu về kinh tế so với các nước trong vùng, cố gắng tăng gia sản xuất, thực hành tiết kiệm, giảm bớt gánh nặng cho ngân sách Nhà nước. (Trong thực tế, nhiều công trình do các Công ty của Quân đội, Quốc phòng, của các "khu kinh tế - quốc phòng" luôn bảo đảm chất lượng và tiến độ đã chứng minh điều đó).
Đối với nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc XHCN, nét mới nổi lên cần được kịp thời khái quát là sự nghiệp bảo vệ ngày nay không chỉ phải đương đầu với sự chống phá đơn thuần vũ lực và quân sự. Mọi sự chống phá ngày nay đều mang tính tổng lực rất cao. Nó đã thực sự trở thành "cuộc tranh đoạt biên cương mềm không căn cứ vào biên cương địa lý, bằng cuộc tiến công và xâm nhập mềm trên các lĩnh vực kinh tế, chính trị, văn hóa, khoa học, kỹ thuật, ngoại giao, tin học... buộc đối phương phải thay đổi hành động, chính sách theo mình". Người bảo vệ Tổ quốc ngày nay nếu không có kiến thức và quan điểm quốc phòng toàn diện, coi trọng "đấu tranh quốc phòng" thì đất nước có thể bị thôn tính về kinh tế, chính trị, văn hóa... trước khi bị xâm lược về quân sự.
Mặt thứ hai cần nhấn mạnh là sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc và chế độ ngày nay không chỉ chăm lo đối phó với sự chống phá của các thế lực thù địch mà còn phải lo ngăn chặn có hiệu quả sự suy thoái từ trong nội bộ chế độ, do "bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên..." mà các nghị quyết về xây dựng Đảng đã nhiều lần nói tới. Bộ đội cụ Hồ phải nghiêm khắc tự kiểm tra mình, noi gương "người anh cả của QĐNDVN", luôn chăm chú thực hành "dĩ công vi thượng", thực sự xứng đáng là những học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, không để lời dạy "Cần kiệm liêm chính, chí công vô tư" của Người thành thứ giáo điều vô bổ, nói mà không thực hiện.
Sau 70 năm nhìn lại, QĐNDVN, bằng những nỗ lực không mệt mỏi của từng quân, binh, chủng, từng cơ quan, đơn vị, địa phương, đã giữ vững bản chất tốt đẹp của giai cấp công nhân, hoàn thành những trọng trách nặng nề mà Đảng, Nhà nước giao phó, xứng đáng với danh hiệu "bộ đội Cụ Hồ" cao quý mà nhân dân trao tặng.
Lịch sử và nhân dân đã tỏ ra sáng suốt và công bằng với tất cả mọi lực lượng cách mạng, với tất cả mọi con người cống hiến cho cách mạng: Người "anh cả của QĐNDVN" chẳng những đã được nhân dân hết lòng tôn kính mà còn được thế giới công nhận là 1 trong 10 tướng soái kiệt xuất trong lịch sử. Bởi vậy, để xứng đáng với truyền thống cao quý đó, QĐNDVN, bộ đội cụ Hồ, trong mọi hoàn cảnh, càng phải chấp hành nghiêm chỉnh lời căn dặn của người sáng lập ra mình: "Quân đội ta trung với Đảng, hiếu với dân, sẵn sàng chiến đấu hy sinh vì Độc lập Tự do, vì Chủ nghĩa xã hội, nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng”.
Thiếu tướng GS Bùi Phan Kỳ