Phó Thủ tướng Lê Văn Thành, Trưởng Ban Chỉ đạo chủ trì phiên họp. Tham dự có các Phó Trưởng ban: Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể và Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cùng các Ủy viên Ban Chỉ đạo, lãnh đạo các tỉnh, thành phố có dự án đi qua.
Các dự án đang bám sát kế hoạch
Về dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 1, hiện nay, trong 11 dự án hiện có một dự án đã hoàn thành, 7/10 dự án cơ bản đáp ứng tiến độ yêu cầu. Vật liệu đắp nền hiện còn thiếu khoảng 12,5 triệu m3 tại 6 dự án thành phần đang được các địa phương tích cực tháo gỡ và dự kiến cơ bản hoàn thành tháo gỡ vướng mắc trong tháng 3.
Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể nhấn mạnh, 4 dự án: Mai Sơn - Quốc lộ 45; Cam Lộ - La Sơn; Dầu Giây - Phan Thiết; Phan Thiết - Vĩnh Hảo phải hoàn thành trong 2022.
Theo báo cáo, Dự án giai đoạn 2 gồm các đoạn Hà Tĩnh - Quảng Trị (267 km), Quảng Ngãi - Nha Trang (353 km) và Cần Thơ - Cà Mau (109 km), tổng chiều dài khoảng 729 km, đi qua địa phận 12 tỉnh, thành phố, với sơ bộ tổng mức đầu tư 146.990 tỷ đồng theo hình thức đầu tư công, được chia thành 12 dự án thành phần vận hành độc lập, cơ bản hoàn thành năm 2025 và đưa vào khai thác vận hành từ năm 2026.
Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Duy Lâm cho biết: Đến nay, việc triển khai dự án cơ bản đang bám sát theo kế hoạch. Tuy nhiên, khối lượng công việc còn lại phải hoàn thành để đảm bảo đủ điều kiện phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi các dự án còn rất lớn. "Vì vậy, cần có sự tập trung vào cuộc quyết liệt của các bộ, ngành, địa phương liên quan mới có thể hoàn thành được các công việc này”, ông Nguyễn Duy Lâm nhấn mạnh.
Đến nay, 5/12 tỉnh đã có văn bản thỏa thuận về hướng tuyến và các công trình trên tuyến. Bộ Giao thông Vận tải đề nghị 7/12 tỉnh còn lại hoàn thành công tác thỏa thuận trước ngày 10/3/2022.
Các địa phương đã cung cấp danh sách, vị trí mỏ vật liệu, vị trí đổ thải cho 12/12 dự án, hiện nay các đơn vị tư vấn đang thực hiện thí nghiệm chất lượng vật liệu, dự kiến hoàn thành trước ngày 20/3/2022.
Về công tác lập hồ sơ chuyển đổi mục đích sử dụng rừng, đất rừng và đất trồng lúa nước hai vụ, tiến độ yêu cầu trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội trước ngày 20/4/2022, đây là đường găng tiến độ của dự án do liên quan đến nhiều bộ, ngành, địa phương.
Bảo đảm chất lượng, tiến độ và chống thất thoát, tham nhũng, tiêu cực
Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành nhấn mạnh, cao tốc Bắc - Nam phía Đông là công trình lớn, kết nối đường bộ cao tốc thông suốt từ Bắc vào Nam, có ý nghĩa đặc biệt về chính trị, kinh tế, xã hội. Bộ Chính trị đã có kết luận, khẳng định đây là dự án đặc biệt quan trọng của đất nước, cần phải tập trung nguồn lực để sớm hoàn thành, bảo đảm tiến độ, chất lượng, hiệu quả, công khai, minh bạch, đúng quy định của pháp luật. Quốc hội ban hành Nghị quyết cho phép triển khai nhiều cơ chế chính sách đặc thù để huy động nguồn lực, đẩy nhanh tiến độ đầu tư. Chính phủ đã có Nghị quyết 18 với nhiều giải pháp quyết liệt, các mốc tiến độ cụ thể.
Đến nay, việc triển khai thi công các dự án thuộc giai đoạn 1 đang đảm bảo tiến độ. Đối với giai đoạn 2, Bộ Giao thông vận tải đã xây dựng kế hoạch chi tiết với các mốc tiến độ phù hợp với Nghị quyết số 18 của Chính phủ. Các bộ, ngành Trung ương, các địa phương có cao tốc đi qua đang nỗ lực để triển khai thực hiện nhiệm vụ.
Tuy nhiên, khối lượng công việc còn lại phải hoàn thành là rất lớn, trước mắt là công tác chuẩn bị đầu tư; bồi thường giải phóng mặt bằng, tái định cư, đảm bảo vật liệu san lấp.
“Trong năm nay, chúng ta phải hoàn thành 361 km cao tốc, trong số này, có nhiều dự án mà khối lượng xây lắp mới hoàn thành khoảng 30%, còn 70% cần hoàn thành trong 9 tháng nữa. Nếu công tác đền bù chậm hoặc vật tư thiếu, việc hoàn thành 654 km cao tốc vào năm 2024 rất khó”, Phó Thủ tướng nói.
Phó Thủ tướng nhấn mạnh sẽ kiên quyết không lùi tiến độ tổng thể cũng như tiến độ của từng dự án; quyết tâm đến năm 2024 phải hoàn thành 654 km cao tốc, trong đó, năm 2022, phải hoàn thành 361 km với 4 dự án: Mai Sơn - Quốc lộ 45, Cam Lộ - La Sơn, Vĩnh Hảo - Phan Thiết, Phan Thiết - Dầu Giây.
Các địa phương: Ninh Bình, Nghệ An, Thừa Thiên - Huế, Khánh Hòa, Bình Thuận, Ninh Thuận cần hết sức chú ý tháo gỡ vướng mắc về vật liệu đắp nền. Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ trưởng, các Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải phải kiểm soát chặt chẽ tiến độ của 4 dự án nêu trên. Các Ban quản lý dự án cần tăng cường giám sát nhà thầu. “Nếu các nhà thầu xây dựng chậm tiến độ thì kiên quyết thay thế”, Phó Thủ tướng nói. Các Ban quản lý dự án nếu không đề xuất giải pháp để bù tiến độ, hoàn thành mục tiêu đề ra, phải chịu trách nhiệm trước Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải.
Đối với giai đoạn 2 của dự án, Phó Thủ tướng nhấn mạnh yêu cầu đảm bảo tất cả các mốc tiến độ đã quy định tại Nghị quyết 18 của Chính phủ, trong đó đặc biệt lưu ý một số mốc tiến độ sắp đến. Bộ Giao thông Vận tải tổ chức lập, hoàn chỉnh hồ sơ chuyển mục đích sử dụng rừng; xác định nhu cầu chuyển mục đích sử dụng đất rừng và đất trồng lúa nước từ hai vụ trở lên của dự án, hoàn thành trước ngày 20/3/2022. Trước ngày 8/4, hoàn thành lập khung chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho các dự án thành phần thu hồi đất liên quan đến nhiều tỉnh, thành phố, để Bộ Tài nguyên và Môi trường thẩm tra, trình Thủ tướng Chính phủ quyết định. Hoàn thành báo cáo đánh giá tác động môi trường cho từng dự án thành phần trước ngày 18/4 để Bộ Tài nguyên và Môi trường thẩm định, phê duyệt. Tổ chức lập, thẩm tra, thẩm định, quyết định phê duyệt 12 dự án thành phần, hoàn thành trước ngày 30/6.
Bộ Tài nguyên và Môi trường thẩm định nhu cầu chuyển mục đích sử dụng đất rừng và đất trồng lúa nước từ hai vụ trở lên; tổng hợp ý kiến thẩm định của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về chuyển mục đích sử dụng rừng; báo cáo Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội trước ngày 20/4. Trước ngày 5/5, phải thẩm tra xong khung chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư để trình Thủ tướng Chính phủ. Hoàn thành phê duyệt kết quả thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường cho từng dự án thành phần trước ngày 15/5.
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì, phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường và các bộ, ngành liên quan khẩn trương tổ chức thẩm định hồ sơ chuyển mục đích sử dụng rừng, gửi Bộ Tài nguyên và Môi trường trước ngày 10/4.
Nhấn mạnh đây là công trình trọng điểm quốc gia, Phó Thủ tướng quán triệt 3 vấn đề lớn: bảo đảm chất lượng, tiến độ và chống thất thoát, tham nhũng, tiêu cực.