Sáng 7/7, tại Hà Nội, Bộ Quốc phòng Việt Nam tổ chức Hội nghị trực tuyến Quan chức Quốc phòng cấp cao các nước ASEAN mở rộng (ADSOM+).
Tham dự có Đại tướng Ngô Xuân Lịch, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Bí thư Quân ủy Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Việt Nam. Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, Trưởng ADSOM+ Việt Nam, chủ trì Hội nghị. Cùng dự có đại diện một số đơn vị của Bộ Quốc phòng Việt Nam, Trưởng ADSOM+ 9 nước ASEAN và đại diện 8 nước ASEAN+ (Nga, Trung Quốc, Hoa Kỳ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia, New Zealand, Ấn Độ); ông Hoàng Anh Tuấn, Phó Tổng thư ký ASEAN phụ trách Cộng đồng Chính trị, An ninh, cùng thành viên các đoàn.
Hoạt động nhằm thúc đẩy hợp tác quốc phòng thực chất giữa các nước ASEAN và các nước đối tác trong khuôn khổ ADMM+; chia sẻ quan điểm về tình hình thế giới, khu vực trong bối cảnh dịch COVID-19 và kinh nghiệm của quân đội các nước trong ứng phó dịch bệnh; trao đổi một số nội dung công việc đang triển khai trong khuôn khổ ADMM+, làm cơ sở chuẩn bị cho Hội nghị ADSOM và Hội nghị ADSOM+ dự kiến tổ chức tại Việt Nam vào tháng 8/2020, Hội nghị ADMM và Hội nghị ADMM+ vào cuối năm 2020.
Thay mặt Bộ Quốc phòng Việt Nam, Đại tướng Ngô Xuân Lịch chào mừng các đại biểu tham dự Hội nghị; đồng thời nhấn mạnh: Mặc dù có sự khác nhau về múi giờ, nhưng sự hiện diện đầy đủ của tất cả đại biểu tại các điểm cấu đã cho thấy sự hợp tác, ủng hộ mạnh mẽ đối với Việt Nam trên cương vị Chủ tịch ASEAN, cũng như đối với các cơ chế do ASEAN đóng vai trò trung tâm.
Theo Bộ trưởng Ngô Xuân Lịch, đại dịch COVID-19 vẫn diễn biến phức tạp, là thách thức an ninh phi truyền thống vô cùng lớn, ảnh hưởng tiêu cực đến mọi mặt đời sống xã hội trên toàn thế giới. Đây là vấn đề không quốc gia nào có thể tự mình giải quyết mà đòi hỏi sự chung tay của các quốc gia, trong đó có việc phát huy vai trò của các tổ chức, cơ chế hợp tác đa phương.
Chia sẻ với những khó khăn mà các nước ASEAN và các nước ASEAN+ đang gặp phải, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Việt Nam bày tỏ tin tưởng: Với sự nỗ lực hợp tác, các quốc gia sẽ cùng nhau vượt qua giai đoạn khó khăn và sớm đưa cuộc sống trở lại bình thường. “Những cách trở về địa lý trong bối cảnh đại dịch không ngăn được tiến trình hợp tác của chúng ta, mà ngược lại càng thôi thúc chúng ta sáng tạo ra các hình thức, cách làm phù hợp”, Đại tướng Ngô Xuân Lịch nói.
Theo đó, trên tinh thần “Gắn kết và chủ động thích ứng” của Năm ASEAN 2020, thời gian qua, ASEAN và các đối tác luôn chủ động có những ứng phó phù hợp với thực tế, triển khai nhiều hoạt động trực tuyến hiệu quả. Đại tướng Ngô Xuân Lịch đánh giá cao nỗ lực của Quân y ASEAN, vừa qua đã tổ chức thành công Diễn tập trực tuyến phòng, chống dịch COVID-19. Đây là việc làm thiết thực, góp phần hiện thực hóa kết quả Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN về ứng phó dịch COVID-19 và Tuyên bố chung về hợp tác quốc phòng trong ứng phó dịch bệnh của Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN.
Bộ trưởng Ngô Xuân Lịch cho rằng Hội nghị lần này là cơ hội để các nước cùng nhau chia sẻ về tình hình an ninh thế giới, khu vực trong bối cảnh dịch COVID-19; qua đó có cách nhìn toàn diện ở khía cạnh quốc phòng, an ninh, góp phần củng cố lòng tin, đưa các quốc gia lại gần nhau hơn để thúc đẩy hợp tác ứng phó với các thách thức chung. Hội nghị cũng là dịp thảo luận các công việc chuẩn bị cho Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN mở rộng (ADMM+) vào tháng 10 tới.
Đại tướng Ngô Xuân Lịch nhấn mạnh: Trên cương vị Chủ tịch ASEAN 2020, Bộ Quốc phòng Việt Nam hết sức chú trọng và dành ưu tiên cao cho duy trì đà hợp tác trong ADMM+. Đặc biệt, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Việt Nam đánh giá cao những cách làm sáng tạo, phù hợp với tình hình mới, mang lại sự hợp tác thực chất, hiệu quả giữa các nước ASEAN và các nước đối tác.
Khẳng định với cương vị nước chủ nhà, Việt Nam sẽ tích cực đưa ra những đề xuất về các hoạt động trong thời gian còn lại của năm Chủ tịch ASEAN 2020, Bộ trưởng Ngô Xuân Lịch bày tỏ mong muốn nhận được sự ủng hộ, hợp tác từ các nước ASEAN và các nước ASEAN+ để cùng nhau thực hiện thành công các hoạt động quân sự, quốc phòng ASEAN trong bối cảnh đại dịch COVID-19 diễn biến phức tạp.
Phát biểu tại Hội nghị, Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh hy vọng các đại biểu tham dự sẽ tích cực đề xuất các ý kiến nhằm đóng góp vào nỗ lực chung của Quân đội, Chính phủ mỗi nước để đẩy lùi dịch bệnh.
“Tôi tin rằng với nỗ lực của mỗi nước cũng như sự hợp tác của chúng ta, nạn dịch COVID-19 sẽ được đẩy lùi. Với niềm tin đó, Bộ Quốc phòng Việt Nam quyết tâm tổ chức các hội nghị quốc phòng, quân sự ASEAN theo kế hoạch đã được gửi tới quý vị trong thời gian năm 2020, theo đó Hội nghị ADSOM+ trực tuyến lần này không thay thế cho Hội nghị ADSOM, ADSOM+ dự kiến sẽ tổ chức vào cuối tháng 8/2020”, Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh cho biết; đồng thời khẳng định, Việt Nam sẽ nỗ lực cao nhất để đảm bảo tuyệt đối an toàn cho tất cả các đoàn tới Việt Nam dự các Hội nghị.
Thông báo tới các nước đối tác của ASEAN về việc Hội nghị ADMM hẹp tổ chức tháng 2/2020 đã thông qua Tuyên bố chung về hợp tác quốc phòng trong ứng phó dịch bệnh, Trưởng ADSOM+ Việt Nam khẳng định, việc thông qua Tuyên bố chung đã tạo cơ sở thúc đẩy triển khai các hoạt động thực tiễn trên kênh quốc phòng ASEAN từ đó đến nay, gồm Diễn tập trực tuyến quân y ASEAN và Hội nghị trực tuyến mạng lưới các chuyên gia sinh học, hóa học và phóng xạ.
Trên cơ sở các hoạt động hợp tác thời gian qua, Bộ Quốc phòng Việt Nam mong muốn được mở rộng các hoạt động tương tự cùng các nước ASEAN+. Tại Hội nghị ADSOM+ lần này, Bộ Quốc phòng Việt Nam mong được lắng nghe sáng kiến hợp tác của các nước ASEAN và các nước đối tác của ASEAN để sớm nghiên cứu, thông qua nhằm triển khai sớm một số sáng kiến trong thời gian tới dưới hình thức tổ chức phù hợp, trên cơ sở định hướng chung của chủ đề Năm ASEAN 2020 là “Gắn kết và chủ động thích ứng”.
Tại hội nghị, các đại biểu đánh giá cao Bộ Quốc phòng Việt Nam trên cương vị chủ trì Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN (ADMM) và Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN Mở rộng (ADMM+) trong năm Chủ tịch ASEAN 2020, đã nỗ lực duy trì tiến trình hợp tác trong khuôn khổ ADMM+, giữa bối cảnh xảy ra đại dịch COVID-19.
Đánh giá cao vai trò của hợp tác quốc phòng trong ứng phó với đại dịch COVID-19 thời gian qua, một số ý kiến phát biểu tại Hội nghị cũng bày tỏ quan ngại rằng trong khi cả thế giới đang phải gồng mình chống dịch, vẫn xuất hiện những hành động đơn phương ảnh hưởng đến môi trường an ninh và ổn định ở khu vực. Các đại biểu hoan nghênh Tuyên bố của Chủ tịch Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 36 vừa qua, trong đó, các lãnh đạo ASEAN khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì, thúc đẩy hòa bình, an ninh, ổn định, an toàn, tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông, bảo đảm Biển Đông là một vùng biển hòa bình, ổn định và thịnh vượng; nhấn mạnh tầm quan trọng của thực hiện đầy đủ, hiệu quả Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), sớm xây dựng Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) hiệu quả và thực chất, phù hợp với luật pháp quốc tế, bao gồm UNCLOS 1982.
Về vấn đề này, Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh nhấn mạnh, tình hình Biển Đông đang gây quan ngại và đã được thể hiện tại Hội nghị trực tuyến Quan chức Quốc phòng cấp cao ASEAN (ADSOM) hồi tháng 5 vừa qua. Trưởng ADSOM+ Việt Nam cũng nêu rõ: ASEAN tôn trọng mối quan hệ giữa các nước lớn với nhau nếu như mối quan hệ đó tuân thủ luật pháp quốc tế, tôn trọng các nước trong ASEAN, đem lại hòa bình, ổn định cho khu vực.
“Trong ADMM và ADMM+, chúng ta lấy ASEAN là trung tâm. Vì vậy mối quan tâm của ASEAN không phải là chiến lược của các nước lớn với nhau như thế nào mà là những việc ấy có ảnh hưởng tới lợi ích của các nước ASEAN hay không, có tạo ra xung đột trên Biển Đông hay không, có tuân thủ luật pháp quốc tế hay không, có đơn phương và sử dụng vũ lực hay không. ASEAN không đồng tình nếu những điều đó xảy ra. Trong tất cả các hội nghị của kênh quốc phòng, các nước thành viên ASEAN đều nêu ra những mối quan tâm này”, Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh nêu rõ.