Một trong những yêu cầu của Thủ tướng với ngành ngân hàng trong tái cơ cấu giai đoạn 2016 - 2020 là bắt buộc các ngân hàng thương mại (NHTM) phải niêm yết trên sàn chứng khoán hoặc đăng ký giao dịch trên sàn UPCoM (giao dịch chứng khoán của công ty đại chúng chưa được niêm yết) để đảm bảo tính minh bạch.
Trong số 31 ngân hàng đang hoạt động trên thị trường, hiện mới có 18 cổ phiếu ngân hàng được giao dịch trên sàn chứng khoán, trong đó 10 cổ phiếu được giao dịch trên sàn HoSE gồm: VCB, CTG, BID, TCB, MBB, VPB, HDB, EIB, STB, TPB; 3 cổ phiếu niêm yết trên sàn HNX là ACB, SHB, NVB và 5 cổ phiếu niêm yết trên sàn UPCoM là: LPB, VIB, VBB, BAB, KLB.
Trong khi một số ngân hàng đang muốn chuyển sàn giao dịch từ HNX sang HoSE như ACB, SHB, một vài ngân hàng khác đang lên sàn "dang dở" như: MSB, VietCapital Bank, OCB thì nhiều ngân hàng vẫn chưa thấy có động tĩnh nào rõ ràng về việc sẽ niêm yết trên sàn chứng khoán trong năm nay.
Theo cập nhật mới nhất từ ABBank, ngân hàng sẽ thay đổi kế hoạch dự kiến niêm yết. Theo đó, lộ trình lưu ký và niêm yết được điều chỉnh tạm ngừng để đợi hoàn thành thủ tục pháp lý về trụ sở mới. Phía ABBank cũng chưa thông báo chính thức kế hoạch niêm yết trở lại.
Trước đó tại Đại hội đồng cổ đông (ĐHĐCĐ) năm 2019, các cổ đông ABBank đã rất kỳ vọng việc ngân hàng sẽ sớm niêm yết trên sàn HoSE để tăng tính thanh khoản cho cổ phiếu. Việc chuyển địa điểm trụ sở chính ra Hà Nội của ABBank cũng đã được đồng ý từ năm 2019. “Trường hợp công tác niêm yết chưa thể thực hiện được trong năm nay, ABBank sẽ hoàn thành đăng ký lưu ký tập trung cổ phiếu tại Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam và đăng ký giao dịch trên UPCoM phù hợp với lộ trình yêu cầu của Ngân hàng Nhà nước”, đại diện ABBank nói.
Theo Chủ tịch Hội đồng quản trị OCB Trịnh Văn Tuấn, ngân hàng sẽ niêm yết trên sàn HOSE năm nay sau khi chốt xong room ngoại (nới rộng không gian đầu tư cho nhà đầu tư ngoại). Tuy nhiên theo lãnh đạo OCB, cũng phải chọn thời điểm thị trường thích hợp để cổ phiếu OCB lên sàn giá tăng, đảm bảo được quyền lợi tốt nhất cho các cổ đông.
“Về cơ bản, thủ tục đã hoàn tất và ngân hàng cũng mong sớm đưa cổ phiếu lên UPCoM, song khả năng kế hoạch lên UPCoM sẽ phải tạm hoãn do dịch bệnh”, ông Ngô Quang Trung, Tổng giám đốc Ngân hàng Bản Việt nói.
Tại ĐHĐCĐ mới đây, HĐQT MSB đã trình cổ đông thông qua việc rút lại hồ sơ niêm yết cổ phiếu sàn HoSE. Trước đó cuối năm 2019, MSB từng nộp hồ sơ đăng ký niêm yết 1.175 tỷ cổ phiếu lên HoSE với mã chứng khoán MSB. Tuy nhiên, kế hoạch này bị hoãn lại bởi nhiều nguyên nhân, trong đó có sự ảnh hưởng bởi dịch COVID-19.
Theo ông Huỳnh Bửu Quang - Phó Chủ tịch HĐQT MSB, cuối năm 2019, ngân hàng đã nộp hồ sơ nhưng có thể do khối lượng hồ sơ lớn cho nên chưa xử lý kịp. Sang đầu năm 2020 lại xuất hiện dịch COVID-19 khiến nền kinh tế ảnh hưởng nặng nề. Do đó, kế hoạch niêm yết của MSB phải hoãn lại. Tuy nhiên, lãnh đạo MSB cam kết với cổ đông chắc chắn sẽ niêm yết khi điều kiện thị trường thuận lợi.
Các cổ đông của SCB cũng vừa thông qua phương án đăng ký giao dịch trên UPCoM năm 2020 - 2021. SCB dự kiến niêm yết chính thức trên sàn sau năm 2022. Như vậy, kế hoạch lên sàn của SCB sẽ chậm hơn khoảng 2 năm so với mốc đề ra trước đó của cơ quan quản lý.
Ông Võ Tấn Hoàng Văn - Tổng giám đốc SCB cho hay: Trong mấy tháng qua không thể tả hết sự khó khăn của ngành ngân hàng. Rất nhiều doanh nghiệp xin ngân hàng tái cơ cấu, gia hạn nợ, nợ xấu gia tăng. Về phía ngân hàng cũng phải cân đối để hỗ trợ doanh nghiệp. "Những tháng còn lại năm nay chắc chắn sẽ còn khó khăn và sẽ thể hiện rõ trong số liệu tài chính vào cuối năm nay", ông Võ Tấn Hoàng Văn nói.
Tuy nhiên, trong số các ngân hàng lùi niêm yết thì LienVietPostBank (LPB) vẫn thông báo sẽ niêm yết trên sàn HoSE năm nay. Theo báo cáo của HĐQT gửi cổ đông của ngân hàng, LPB sẽ hoàn thành việc chuyển đăng ký giao dịch cổ phiếu từ hệ thống giao dịch UPCoM sang niêm yết tại HoSE nhằm nâng cao hình ảnh và nhận diện thương hiệu của ngân hàng trong cộng đồng nhà đầu tư trong nước, quốc tế cũng như các khách hàng đang giao dịch tại ngân hàng; nâng cao tính thanh khoản của cổ phiếu. Theo LPB, việc niêm yết sẽ đem lại lợi ích tối đa cho cổ đông khi chỉ số VN-Index mang tính đại diện cao cho thị trường chứng khoán và thường được các quỹ đầu tư sử dụng làm tham chiếu đo lường hiệu quả đầu tư.
Theo chuyên gia ngân hàng, TS Nguyễn Trí Hiếu - Cố vấn cao cấp của Công ty VFL, việc niêm yết trên sàn sẽ giúp các ngân hàng tiếp cận được với số lượng nhà đầu tư rộng rãi hơn, từ đó có nhiều điều kiện để tăng thêm vốn, không chỉ là từ các cổ đông hiện hữu, các nhà đầu tư cá nhân mà còn có thể thu hút cả những nhà đầu tư quốc tế. Đặc biệt, trong bối cảnh các ngân hàng đang phải “chạy đua” để đáp ứng tiêu chuẩn về tỷ lệ an toàn vốn theo quy định thì lên sàn sẽ là giải pháp hữu hiệu để tăng vốn.
“Việc các ngân hàng chậm niêm yết trên thị trường chứng khoán có thể có nhiều lý do. Trước hết, các ngân hàng khi lên sàn sẽ gặp áp lực công khai báo cáo tài chính. Khi lên sàn, báo cáo tài chính phải chuẩn mực, phải có kiểm toán độc lập nên những ẩn số về nợ xấu, trích lập dự phòng, lợi nhuận… sẽ được công khai. Đặc biệt, những ngân hàng có kết quả kinh doanh chưa tốt, việc công bố thông tin hoạt động sẽ làm khó cho ngân hàng trong kinh doanh. Đó là lý do khiến không ít ngân hàng thời gian qua 'ngại' lên sàn”, TS Nguyễn Trí Hiếu nói.
Theo TS Nguyễn Trí Hiếu, một số ngân hàng cũng chưa thực sự thành công trong việc tái cơ cấu theo Đề án đã được phê duyệt; hiệu quả hoạt động của ngân hàng bị hạn chế sẽ khiến niêm yết trên sàn không thuận lợi để định giá tốt cổ phiếu.
Ngoài ra, yếu tố khách quan là diễn biến thị trường chứng khoán vẫn chưa thực sự tích cực. Bên cạnh đó, một số ngân hàng còn chờ bán cổ phần cho nhà đầu tư ngoại để tăng sức hấp dẫn của cổ phiếu, sau đó mới niêm yết; một số ngân hàng có những vấn đề nội bộ như thay đổi nhân sự cấp cao…cũng ảnh hưởng đến lộ trình lên sàn.