Hình ảnh minh họa đồng tiền điện tử Bitcoin. Ảnh: REUTERS/TTXVN
Theo Nikkei Asia ngày 8/11, ba ngân hàng lớn nhất Nhật Bản gồm Mitsubishi UFJ (MUFG), Sumitomo Mitsui và Mizuho Bank sẽ bắt đầu thử nghiệm phát hành stablecoin neo theo đồng yen trong tháng 11, đánh dấu bước tiến lớn trong nỗ lực của Tokyo nhằm xây dựng hệ thống thanh toán kỹ thuật số riêng trước làn sóng stablecoin gắn với USD lan rộng trên toàn cầu. Stablecoin là loại tiền điện tử được thiết kế để duy trì giá ổn định bằng cách gắn với tài sản thực tế như đồng tiền pháp định hoặc kim loại quý.
Theo kế hoạch được công bố, ba ngân hàng sẽ phối hợp phát hành các đồng stablecoin chuẩn hóa, có thể hoán đổi lẫn nhau và được sử dụng trong giao dịch doanh nghiệp. MUFG sẽ quản lý nguồn tiền gửi của các ngân hàng dưới dạng tài sản ủy thác, còn nền tảng công nghệ sẽ do công ty Progmat, được hậu thuẫn bởi ba tập đoàn tài chính trên, đảm nhiệm hạ tầng vận hành.
Stablecoin là loại tiền mã hóa được neo theo tiền pháp định hoặc tài sản khác, cho phép chuyển tiền chi phí thấp và không bị giới hạn về thời gian hay địa điểm. Tại Nhật Bản, stablecoin bắt buộc phải được bảo đảm bằng trái phiếu chính phủ hoặc tiền gửi ngân hàng.
Trong chương trình thử nghiệm, Tập đoàn Mitsubishi sẽ sử dụng stablecoin cho các khoản thanh toán xuyên biên giới giữa trụ sở trong nước và các công ty con ở nước ngoài, nhằm giảm phí và thủ tục hành chính. Đại diện tập đoàn cho biết mục tiêu là đánh giá tính tiện lợi, tiềm năng tăng trưởng của stablecoin cũng như khả năng ứng dụng trong tài chính doanh nghiệp.
Các chuyên gia nhận định việc ba ngân hàng lớn của Nhật Bản hợp tác có thể tạo cú hích lớn cho việc phổ biến stablecoin trong nước. Ba ngân hàng hiện phục vụ hơn 300.000 khách hàng doanh nghiệp lớn, giúp mở rộng đáng kể phạm vi sử dụng của loại tài sản số này.
Trước đó, công ty fintech JPYC đã phát hành stablecoin cùng tên, neo theo đồng yen với tỷ lệ 1:1 và đã lưu hành khoảng 130 triệu đồng vào cuối tháng 10. Các dịch vụ thanh toán bằng JPYC cũng bắt đầu xuất hiện, như nền tảng Nudge cho phép thanh toán qua thẻ tín dụng bằng đồng tiền này.
Giáo sư Junichi Shukuwa của Đại học Teikyo nhận định stablecoin mang lại sự tiện lợi cao hơn so với các loại tiền điện tử nội địa vốn không tương thích với nhau và nếu phổ biến trong giới tiêu dùng, chúng sẽ cải thiện dòng tiền và hỗ trợ nền kinh tế. Tuy nhiên, ông lưu ý rằng với nhóm khách hàng doanh nghiệp, các ngân hàng vẫn cần chuẩn bị kỹ lưỡng cho việc phát hành, bao gồm hợp tác với các bên bên ngoài.
Dù được chính phủ ủng hộ, sáng kiến này vẫn đối mặt thách thức về quy định phòng chống rửa tiền và xác minh danh tính người dùng. Ngoài ra, các đồng stablecoin của ba ngân hàng chưa có kế hoạch hoán đổi với stablecoin nước ngoài.
Kế hoạch của Nhật Bản được triển khai trong bối cảnh đồng stablecoin neo theo USD chiếm hơn 90% thị phần toàn cầu. Tổng thống Mỹ Donald Trump hồi tháng 7 đã ký ban hành Đạo luật GENIUS, đặt ra khuôn khổ pháp lý cho stablecoin và thúc đẩy quy mô lưu hành lên khoảng 300 tỷ USD, tăng 70% so với năm trước.
Theo Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS), các nhà phát hành stablecoin tại Mỹ đã mua khoảng 40 tỷ đô la trái phiếu ngắn hạn trong năm 2024, vượt lượng mua của hầu hết các quốc gia. Chính quyền Tokyo lo ngại nếu stablecoin gắn với USD trở nên phổ biến trong nước, có thể dẫn đến tình trạng bán tháo yen và trái phiếu chính phủ Nhật để mua tài sản trú ẩn bằng USD.
Cơ quan Dịch vụ Tài chính Nhật Bản (FSA) hiện đang hỗ trợ chương trình thí điểm bằng cách cử chuyên gia trong lĩnh vực thanh toán, chuỗi khối và luật quốc tế tham gia. Đây được xem là bước đi chiến lược nhằm bảo vệ vai trò của đồng yen trong kỷ nguyên tài chính số.