Đại dịch kéo dài khiến các hãng hàng không lao đao, tài chính kiệt quệ. Ảnh: TTXVN.
Chi hơn 100 tỷ đồng/ngày cho máy bay đắp chiếu
Mỗi ngày, các hãng hàng không phải chi hơn 100 tỷ đồng trong thời gian máy bay phải ngừng bay, nằm tại các sân bay từ 80 - 90%. Thông tin được ông Bùi Doãn Nề, Phó Chủ tịch, Tổng thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp Hàng không Việt Nam đưa ra tại cuộc họp.
Trong 6 tháng đầu năm, số lượng chuyến bay và hành khách giảm tới 60 -70% so với thời điểm trước dịch, đặc biệt từ cuối tháng 5/2021 đến nay, doanh thu ngành Hàng không sụt giảm tới 80 - 90%. "Do ảnh hưởng của dịch COVID-19, toàn bộ các đường bay thương mại quốc tế đều bị dừng và phải nhiều năm nữa mới có thể được khôi phục trở lại mức trước dịch", ông Bùi Doãn Nề cho biết.
“Chúng tôi mong ngành Ngân hàng áp dụng cơ chế tái cấp vốn vay lãi suất 0% như áp dụng với Vietnam Airlines (VNA) cho các hãng hàng không khác với quy mô vốn từ 4.000 tỷ đồng, thời hạn tối đa 3 năm. Đặc biệt, cho phép các hãng hàng không thuộc Hiệp hội được vay gói hỗ trợ 25.000 tỷ đồng ưu đãi lãi suất (trong đó ngân sách cấp bù lãi suất 4%) với thời hạn 3 - 4 năm”, đại diện Hiệp hội Doanh nghiệp Hàng không Việt Nam kiến nghị.
Hiện, nợ ngắn hạn và nợ đến hạn phải trả của 3 hãng bay lớn nhất Việt Nam lên tới 36.000 tỷ đồng, riêng VNA là 20.000 tỷ đồng. Do vậy, Hiệp hội Doanh nghiệp hàng không kiến nghị: Ngành ngân hàng cho các doanh nghiệp hàng không vay hơn 30.000 tỷ đồng để trang trải các khoản nợ phải trả, trong đó VNA cần hỗ trợ vốn vay ưu đãi 10.000 - 12.000 tỷ đồng; Vietjet vay trên 10.000 tỷ đồng; Bamboo 5.000 tỷ đồng; Pacific Airlines 5.700 tỷ đồng; Vietravel 1.000 tỷ đồng.
Ông Trần Thanh Hiền, Kế toán trưởng Vietnam Airlines kiến nghị: Cần có một cơ chế tổng thể để hỗ trợ cho các hãng hàng không vượt qua khó khăn trong giai đoạn hiện nay. Để đạt hiệu quả cao, cơ chế đó phải phù hợp với thực tế của các hãng hàng không hiện nay như: Không có tài sản bảo đảm, thời gian hồi phục kéo dài..., nếu không sẽ rất khó triển khai; mong các ngân hàng kéo dài thời gian cơ cấu lại các khoản nợ, giảm lãi suất, được duy trì hạn mức tín dụng... "Hiện nay, không một hãng hàng không nào có thể vượt qua được đại dịch COVID-19 nếu không nhận được hỗ trợ từ Nhà nước - cổ đông - các đối tác - giải pháp nội lực từ các hãng hàng không", ông Trần Thanh Hiền chia sẻ.
Để vượt qua khó khăn, đại diện Bamboo đề nghị các giải pháp giảm lãi suất của ngành ngân hàng nên kéo dài đến hết năm 2022; cho phép các hãng bay được vay thêm các khoản vay mới. Năm 2021, hãng này chỉ bay được 3 tháng khiến doanh thu giảm 70%, có thời điểm cao điểm giảm 90%, trong khi các chi phí vẫn phải chi trả. Dù đã có sự hỗ trợ của Chính phủ, nhưng doanh nghiệp vẫn đối mặt với nhiều khó khăn. Hiện, dư nợ của Bamboo Airlines hơn 3.000 tỷ đồng.
Tạo điều kiện cho các hãng hàng không vay vốn
Ông Nguyễn Thanh Tùng, Phó Tổng Giám đốc phụ trách Ban điều hành Ngân hàng thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) cho biết: Cùng với việc cơ cấu nợ, giảm lãi, phí, Vietcombank vẫn cấp tín dụng dù tình hình tài chính của doanh nghiệp hàng không khó khăn. Không chỉ hỗ trợ cho các doanh nghiệp hàng không mà Vietcombank còn hỗ trợ doanh nghiệp trong hệ sinh thái, chuỗi giá trị của ngành hàng không như doanh nghiệp cung cấp dịch vụ mặt đất, cấp nhiên liệu hàng không, dịch vụ với các giải pháp cơ cấu nợ, giữ nguyên nhóm nợ, giảm lãi suất... Đến nay Vietcombank cấp tín dụng cho các doanh nghiệp hàng không và hệ sinh thái lên đến 16.000 tỷ đồng... Theo ông Nguyễn Thanh Tùng, mặt bằng lãi suất Vietcombank cho các doanh nghiệp hàng không vay rất thấp, nếu tính các chi phí, trích lập dự phòng thì lãi suất cho vay với doanh nghiệp hàng không mang tính hỗ trợ.
Theo ông Phạm Quốc Thanh, Tổng Giám đốc Ngân hàng Thương mại cổ phần Phát triển TP Hồ Chí Minh (HDBank), hiện tổng dư nợ cho vay hệ sinh thái hàng không đạt gần 5.000 tỷ đồng. “Chúng tôi sẵn sàng hỗ trợ cho ngành Hàng không trong giai đoạn này để sớm hồi phục. Tuy nhiên, chúng tôi kiến nghị NHNN nới giới hạn về tín dụng cho HDBank, vì hiện room tín dụng của ngân hàng đã gần chạm ngưỡng 10% cho phép. Hiện, ngân hàng chỉ có thể cấp tín dụng cho các khoản vay nhỏ, không thể cấp tín dụng cho các khoản vay lớn", ông Phạm Quốc Thanh cho biết.
Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú cho biết: Chính phủ đã đưa ra gói tín dụng 4.000 tỷ đồng cho VNA. Lãnh đạo NHNN đề nghị các ngân hàng thương mại ưu tiên cho các hãng hàng không vay. Đây là lĩnh vực quan trọng của nền kinh tế và khả năng dịch được khống chế, hoạt động bay trở lại được thì sẽ hồi phục nhanh. Cùng với việc ưu tiên vốn cho các hãng bay, các ngân hàng nên giảm lãi suất cho vay đối với các hãng hàng không, trong đó chủ động mạnh dạn cho vay tín chấp.
Theo lãnh đạo NHNN, nếu việc cơ cấu lại nợ từ nay đến 30/6/2022 vẫn đối mặt với khó khăn, NHNN sẽ tiếp tục điều chỉnh Thông tư 01, 03 và 14 để hỗ trợ. Các ngân hàng thương mại được đề nghị giảm lãi suất và mạnh dạn cho các hãng hàng không vay tín chấp. Do nhu cầu vốn lớn nên nếu cần tăng hạn mức tín dụng, NHNN sẽ nới bổ sung. “Ngân hàng cũng là một ngành kinh tế, ngân hàng cũng là doanh nghiệp, các ngân hàng hiện cũng khó khăn.
Theo thống kê của NHNN, dư nợ tín dụng hiện nay đối với các hãng bay khoảng 24.000 tỷ đồng. Số này chiếm tỷ lệ nhỏ so với dư nợ 9,8 triệu tỷ đồng của toàn nền kinh tế và so với khoảng 3,5 - 4 triệu tỷ đồng dư nợ các doanh nghiệp đang gặp khó khăn bởi dịch COVID-19.