Theo ông Nelson Tugume, Giám đốc điều hành Tập đoàn Inspire Africa - đơn vị sở hữu Công viên Cà phê châu Phi tại quận Ntungamo, miền Tây Uganda - việc Trung Quốc áp dụng thuế suất 0% đối với toàn bộ mặt hàng từ các nước kém phát triển tạo ra môi trường thương mại thuận lợi hơn nhiều so với các thị trường vẫn duy trì mức thuế cao đối với nông sản châu Phi.
Chính sách này có hiệu lực từ ngày 1/12/2024, theo đó Trung Quốc mở cửa miễn thuế cho 100% sản phẩm từ các quốc gia kém phát triển có quan hệ ngoại giao, bao gồm 33 nước châu Phi. Sau đó, Bắc Kinh tiếp tục mở rộng, áp dụng cho toàn bộ 53 quốc gia châu Phi có quan hệ ngoại giao với Trung Quốc.
Công nhân phân loại các gói cà phê từ máy tại Công viên Cà phê châu Phi ở huyện Ntungamo, phía Tây Uganda. Ảnh: THX
Ông Tugume cho rằng, chính sách thuế ưu đãi, cùng với nhu cầu tiêu thụ cà phê ngày càng tăng tại Trung Quốc và những bất ổn tại một số quốc gia sản xuất cà phê truyền thống, đã tạo ra “thời điểm vàng” để nông dân Uganda tiếp cận các thị trường mới, ổn định hơn.
“Với bất kỳ doanh nghiệp nào muốn tăng trưởng, họ sẽ tìm đến nơi có môi trường thuận lợi”, ông nói trong bối cảnh Uganda chuẩn bị xuất khẩu một lô lớn cà phê được thu mua và chế biến trong nước sang thị trường Trung Quốc.
Theo Tân Hoa Xã, để đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng khắt khe của Trung Quốc và bảo đảm nguồn cung bền vững, Uganda đang đẩy mạnh chuyển giao công nghệ. Ông Tugume cho biết hơn 40 nhân viên của Inspire Africa vừa trở về từ Trung Quốc sau khi được đào tạo kỹ thuật, và thêm 40 người khác sẽ tiếp tục sang nước này để học cách vận hành các thiết bị chế biến cà phê hiện đại.
“Sự phát triển chỉ bền vững khi có trao đổi và học hỏi lẫn nhau. Các đối tác Trung Quốc đã tạo điều kiện để chúng tôi trực tiếp vào nhà máy, hiểu rõ cách công nghệ được ứng dụng”.
Số liệu từ Bộ Nông nghiệp, Chăn nuôi và Thủy sản Uganda cho thấy, xuất khẩu cà phê của Uganda sang Trung Quốc tăng 190% chỉ riêng trong tháng 3/2025, đưa Trung Quốc trở thành thị trường cà phê lớn thứ hai của Uganda tại châu Á. Trước đó, trong khuôn khổ Hội chợ Nhập khẩu Quốc tế Trung Quốc (CIIE), các doanh nghiệp Uganda đã ký kết các thỏa thuận trị giá khoảng 3 triệu USD.
Tại sự kiện này, Uganda cũng ký biên bản ghi nhớ với Cotti Coffee - thương hiệu cà phê tư nhân của Trung Quốc hiện có hơn 7.500 cửa hàng tại 28 quốc gia - nhằm đưa cà phê Uganda tiếp cận trực tiếp người tiêu dùng Trung Quốc thông qua mạng lưới bán lẻ quy mô lớn.
Theo Bộ Nông nghiệp nước này, cà phê hiện là một trong những mặt hàng chiến lược đối với quá trình chuyển đổi kinh tế của Uganda, với khoảng 1,8 triệu hộ gia đình phụ thuộc vào cây trồng này. Trong bối cảnh Trung Quốc đẩy mạnh chính sách mở cửa thương mại với châu Phi, nhiều chuyên gia nhận định đây là cơ hội để các quốc gia như Uganda tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu, thay vì chỉ xuất khẩu nguyên liệu thô.