Mua các cầu thủ ngôi sao, thâu tóm các CLB và bản quyền truyền hình, ký kết các hợp đồng tài trợ, Cata đang chiếm một vị trí ngày càng lớn trong làng bóng đá thế giới. Môn thể thao vua hiện là một kênh quan trọng để quảng bá hình ảnh của quốc gia vùng Vịnh nhỏ bé và giàu có này.
Qatar Foundation hiện là nhà tài trợ chính của Barcelona. |
Từ vài năm qua, nhờ sức hút của những đồng đô la dầu mỏ, Cata trở thành một điểm đến hấp dẫn đối với các ngôi sao bóng đá đã bước sang phía bên kia sườn dốc sự nghiệp. Gabriel Batistuta, Romario, Sonny Anderson, Marcel Desailly… tất cả đều đã ghé qua vùng đất nhỏ ở bán đảo Arập trước khi giải nghệ. Mới nhất là Raul Gonzalez. Cựu đội trưởng của Real Madrid, 35 tuổi, đã gia nhập Al-Sadd hồi tháng 5/2012.
Đa dạng cách tiếp cận
Nhưng tuyển mộ các ngôi sao "lão tướng" là chưa đủ. Xu hướng đầu tư hiện nay của người Cata là mua các CLB châu Âu. Vào cuối mùa giải 2009-2010, Sheikh Abdallah Bin Nasser al-Thani đã giành quyền sở hữu Malaga (Tây Ban Nha) với giá 36 triệu euro. Cho dù nhà đầu tư này không trường vốn và Malaga hiện bị báo động về tình trạng nợ thuế, nợ lương cầu thủ, nhưng không thể phủ nhận rằng đội bóng đã có một bước đột phá về thành tích nhờ những bản hợp đồng chuyển nhượng chất lượng. Malaga đã lọt vào vòng 1/8 Champions League mùa này và họ cũng đang xếp thứ 4 La Liga.
Khác với Malaga, Paris Saint-Germain (Pháp) thuộc về Qatar Sports Investments (QSI), với người đứng đầu là Thái tử Tamin ben Hamad al-Thani. Tháng 5/2011, QSI đã mua .lại 70% cổ phần của PSG. Trong vòng không đầy 2 năm, PSG đã bùng nổ trên thị trường chuyển nhượng, mua gần 20 cầu thủ với giá khoảng 250 triệu euro. Là á quân Ligue 1 mùa trước, PSG mùa này đang dẫn đầu cuộc đua tại giải nội địa và đã giành vé vào tứ kết Champions League. Họ dự kiến sẽ còn nhận được một hợp đồng tài trợ từ một ngân hàng Cata trong thời gian tới, trị giá lên đến 400 triệu euro trong 4 năm.
Tin đồn mới đây về việc Arsenal được tiếp cận bởi các nhà đầu tư Cata và Các tiểu vương quốc Arập thống nhất càng khẳng định xu thế đầu tư này. Nhưng nếu như việc mua lại Arsenal vẫn chưa diễn ra, Cata đã kịp xuất hiện tại Barcelona, với hai dòng chữ màu vàng trên ngực áo cầu thủ: Qatar Foundation. Nên nhớ, đội bóng xứ Catalan trước đó chỉ chấp nhận duy nhất logo của UNICEF trên ngực áo. Để có thể phá bỏ truyền thống và trở thành nhà tài trợ chính của Barca, Qatar Foundation đã phải chi 162 triệu euro trong một hợp đồng tới năm 2016.
Áo đấu như vậy đã trở thành công cụ mới để người Cata tấn công vào thị trường châu Âu. Tại đó, bên cạnh Nike và Adidas thì một nhãn hiệu thể thao khác cũng đang chen chân vào lĩnh vực bóng đá. Đó là Burrda. Thành lập năm 2006, nhãn hiệu này thuộc về một công ty Nga, Sports Management SA, có trụ sở tại Geneva (Thụy Sỹ). Nhưng thực chất, công ty này cũng có một văn phòng ở Doha và được tài trợ bởi một quỹ đầu tư Cata. Burrda hiện được đội tuyển Bỉ, các CLB Wolverhampton và Leicester của Anh, cũng như Nice của Pháp mặc.
Và vì bóng đá không chỉ là cuộc chiến trên sân cỏ mà cả trên truyền hình, nên từ tháng 6 vừa qua, Cata đã phát sóng các trận đấu thông qua kênh BeIn Sport, chi nhánh của Tập đoàn Al-Jazeera. Truyền hình Cata hiện chiếm 80% bản quyền giải vô địch Pháp và hơn 100 trận Champions League.
"Ngoại giao thể thao"
Toàn bộ chiến dịch mà người Cata đang tiến hành đối với bóng đá châu Âu không phải để khoe sự giàu có, mà chính xác hơn là phương tiện để họ tiếp tục thúc đẩy nền kinh tế. Cata rất giàu. Họ là quốc gia có trữ lượng khí đốt lớn thứ 3 thế giới và đồng thời là thành viên của Tổ chức các nước xuất khẩu dầu lửa (OPEC). Nhưng Cata cũng rất nhỏ bé. Với dân số 1,1 triệu người, họ không tạo nên được sức nặng đối với những người láng giềng "khổng lồ" là Arập Xêút và Iran.
Không có nguồn nhân lực để tạo nên một vũ khí đủ mạnh, Cata vì thế muốn nhấn mạnh cá tính trong thể thao - đặc biệt là bóng đá - để quảng bá hình ảnh của họ ra khắp thế giới. Đó có thể được xem một "vũ khí ngoại giao".
Tới nay, chính sách này đang đem lại hiệu quả. Cata đã giành quyền đăng cai VCK World Cup 2022. Quốc gia với chỉ 11.000 km2 khi đó sẽ trở thành trung tâm của thế giới.
Bảo An
Đón đọc kỳ cuối: Tại sao Arsenal là đích ngắm mới?