Tàu chở khí đốt hóa lỏng của Nga cập cảng ở Nam Thông, tỉnh Giang Tô, Trung Quốc, ngày 19/7/2018. Ảnh: AFP/ TTXVN
Báo The Kyiv Post của Ukraine tối 4/11, theo giờ địa phương, cho biết Ấn Độ, Trung Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ chiếm khoảng 95% tổng lượng xuất khẩu dầu thô qua đường biển của Liên bang Nga, vì vậy bất kỳ sự sụt giảm đáng kể hoặc kéo dài nào trong khối lượng mua của họ đều có thể gây thiệt hại nghiêm trọng cho nền kinh tế Moskva.
Dẫn lại thông tin đăng tải cùng ngày của hãng tin Bloomberg (Mỹ), The Kyiv Post cho biết thêm lượng dầu thô của Liên bang Nga vận chuyển bằng đường biển đã giảm ở mức lớn nhất kể từ tháng 1/2024 khi tác động của các lệnh trừng phạt toàn diện của Mỹ khiến các khách hàng lớn ngần ngại mua dầu từ nước này.
Phân tích dữ liệu theo dõi tàu được Bloomberg tổng hợp cho thấy, lượng dầu trung bình bốn tuần được xuất từ các cảng của Liên bang Nga đạt 3,58 triệu thùng mỗi ngày tính đến ngày 2/11, giảm khoảng 190.000 thùng/ngày so với con số đã được điều chỉnh cho giai đoạn kết thúc vào ngày 26/10.
Số lượng dầu được dỡ hàng giảm mạnh hơn so với lượng dầu được bốc lên tàu, trong khi lượng dầu còn lênh đênh trên biển tăng vọt. Sự sụt giảm dòng chảy này đã làm giảm đáng kể doanh thu dầu mỏ của Moskva, hiện đang ở mức thấp nhất kể từ tháng 8.
Đà suy giảm này diễn ra sau khi Mỹ ban hành lệnh cấm giao dịch với hai tập đoàn dầu khí lớn nhất của Liên bang Nga là Rosneft và Lukoil vào ngày 23/10. Sau đó, nhiều báo cáo cho thấy các nhà máy lọc dầu đang cắt giảm lượng mua và tạm thời tìm đến các nguồn cung thay thế.
Những khách hàng mua dầu ở Ấn Độ, Trung Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ hiện chiếm hơn 95% lượng dầu thô của Liên bang Nga xuất khẩu bằng đường biển, vì vậy bất kỳ sự rút lui đáng kể hoặc kéo dài nào của họ đều sẽ tàn phá ngành công nghiệp năng lượng - nguồn tài chính chính cho cỗ máy của Moskva nhằm duy trì xung đột Ukraine.
Các nhà máy lọc dầu vẫn tiếp nhận một phần dầu chưa bị trừng phạt, nhưng sự do dự trong việc dỡ hàng khiến các lô dầu của Liên bang Nga phải neo lại trên biển lâu hơn nhiều so với bình thường.
Theo dữ liệu theo dõi tàu chở dầu do Bloomberg dẫn lại, lượng dầu thô của Liên bang Nga bị “mắc kẹt” ngoài khơi đã tăng lên hơn 380 triệu thùng, tăng thêm 27 triệu thùng - tương đương 8% kể từ đầu tháng 9, cho thấy tình trạng tắc nghẽn đang gia tăng.
Một số nhà máy lọc dầu Ấn Độ, vốn thường nhập khẩu gần 1 triệu thùng dầu của Liên bang Nga mỗi ngày, đã tạm ngừng mua trong khi xem xét các biện pháp khắc phục khả thi.
Hai tập đoàn quốc doanh Trung Quốc là Sinopec và PetroChina Co. đã hủy bỏ các lô hàng dầu từ Liên bang Nga, và theo Bloomberg, sự thận trọng của các bên mua này có thể làm gián đoạn tới 45% tổng lượng dầu thô của Liên bang Nga vận chuyển bằng đường biển sang Trung Quốc.
Thổ Nhĩ Kỳ, quốc gia mua dầu thô lớn thứ ba từ Liên bang Nga cũng bắt đầu giảm lượng nhập khẩu và chuyển sang các nhà cung cấp gần hơn như Iraq, Libya, Saudi Arabia (Ả Rập Xê Út) và Kazakhstan để bù đắp khoảng trống nguồn cung.
Một số nhà phân tích cảnh báo rằng lượng dầu thô bị mắc kẹt này cuối cùng vẫn sẽ tìm đường ra thị trường như đã từng xảy ra trước đây, nhưng triển vọng ngắn hạn của thương mại dầu mỏ Nga vẫn đầy biến động giữa mạng lưới hạn chế ngày càng chặt chẽ.
Vào ngày 24/10, có thông tin cho biết giá dầu đã tăng 5% sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố các lệnh trừng phạt, nhằm gây sức ép buộc Liên bang Nga phải ngồi vào bàn đàm phán chấm dứt xung đột Ukraine.
Một báo cáo của Bloomberg vào tuần trước cho thấy xuất khẩu các sản phẩm dầu tinh chế của Liên bang Nga đã giảm xuống mức thấp nhất kể từ khi xung đột Nga-Ukraine bắt đầu.