Tại buổi tiếp xúc, hai bên thảo luận về quan hệ song phương, cam kết thúc đẩy hợp tác Oman – Syria vì an ninh, ổn định tại khu vực, vì lợi ích của hai dân tộc. Ngoại trưởng Oman và lãnh đạo Syria cũng đề cập đến diễn biến gần đây ở gắn với tình hình Syria, đưa ra những ý tưởng ở cấp độ khu vực và quốc tế để giải quyết khủng hoảng. Ông Alawi nhấn mạnh tầm quan trọng của một nước Syria thống nhất và ổn định, khẳng định Oman sẽ làm mọi việc có thể để tìm ra một giải pháp cho vấn đề Syria.
Giới ngoại giao nhận định, Oman có thể sẽ đóng vai trò quan trọng, là bên trung gian giữa Damascus và các lực lượng đối địch - gồm cả Mỹ và các nước nước vùng Vịnh. Điểm thuận lợi là ở chỗ, là đồng minh của Mỹ, nhưng Oman lại có lịch sự quan hệ khá “hòa đồng” với Iran, một đồng minh chủ chốt của Syria. Oman cũng ít khi lên tiếng chỉ trích Damascus như nhiều nước trong khu vực. Chính quyền Muscat xem mình là “người thợ hàn” ở khu vực luôn bất ổn. Oman theo đuổi một chính sách đối ngoại hoàn toàn khác biệt với các nước láng giềng vùng Vịnh dựa trên phương châm “làm bạn với tất cả, không có ý tưởng cực đoan chống lại ai và cũng không từ chối tình bạn với bất kỳ ai”.
Tổng thống Syria Bashar al-Assad (phải) tiếp Ngoại trưởng Oman Yusuf bin Alawi hôm 26/10. Ảnh: SANA |
Chính Oman là bên “đứng trong bóng tối”, là cầu nối thúc đẩy tiến trình đàm phán hạt nhân Iran với Mỹ và phương Tây. Quốc vương Qaboos bin Said giữ vai trò quan trọng trong tiến trình tiếp xúc giữa Washington-Iran, khi chính ông là người thúc đẩy Tehran đồng trả tự do cho 3 người Mỹ, đưa họ trở về Mỹ vào năm 2011 – vấn đề gai góc nhất trong quan hệ song phương tại thời điểm lúc bấy giờ. Quốc vương Qaboos ngay sau đó trở thành người trung gian trong ráp nối Mỹ - Iran. Từ đây, một loạt các phiên đàm phán kín giữa các giới chức trung cấp, cao cấp của Mỹ và Iran đã được khởi động, là tiền đề quan trọng để đi tới bước thỏa thuận lịch sử giữa Tehran với Nhóm P5+1 hôm 14/7 vừa qua.
Vài tuần gần đây, quốc gia nhỏ bé vùng Trung Đông này đã đón nhiều phái đoàn thuộc các lực lượng đối lập nhau tại Syria. Tháng 8, Ngoại trưởng Syria Walid al-Moallem đã có cuộc gặp với ông Alawi. Đầu tháng này, Ngoại trưởng Oman lại gặp Khaled Khoja, thủ lĩnh Liên minh dân tộc Syria (SNC) - nhóm chính trị đối lập lớn nhất ở Syria.
Trong lúc này, các nỗ lực ngoại giao vẫn đang được thúc đẩy. Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 26/10 cho biết Washington đang làm việc với Nga và các cường quốc khác về một vòng đàm phán mới về khủng hoảng Syria, nhưng thừa nhận tình hình rất phức tạp, tiến trình thảo luận có thể sẽ phải kéo dài. “Chúng ta cần một kế hoạch về một thời kì chuyển tiếp chính trị (ở Syria) có tính khả thi. Nhưng thật khó để đi tới tương lai đó nếu như không hành động với tiến độ khẩn trương”, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ John Kirby nói.
Đại diện các bên liên quan tới khủng hoảng Syria đã có nhiều phiên thảo luận song phương, đa phương ngay sau khi Nga mở chiến dịch không kích, nhằm trợ giúp Damascus trong cuộc chiến chống khủng bố. Tuy nhiên bất đồng lớn vẫn còn đó, với điểm then chốt là tương lai chính trị của Tổng thống Syria. Moskva khẳng định, ông Assad phải là một phần của bất kì thời kì chuyển tiếp nào và người dân Syria sẽ quyết định lựa chọn ai làm người lãnh đạo. Washington và một số đồng minh tại khu vực bắn tín hiệu có thể chấp nhận để ông Assad nắm quyền trong thời kì chuyển tiếp ngắn, nhưng sau đó phải rời khỏi vũ đài chính trị. Mới nhất, Bộ Ngoại giao Đức ngày 26/10 ra tuyên bố sẽ là điều không thể chấp nhận được nếu như ông Assad vẫn nằm trong chính phủ chuyển tiếp, với quyền lực y nguyên như cũ.