Trẻ em Palestine sinh hoạt trong điều kiện không có điện bên những ngôi nhà đổ nát sau các cuộc không kích của Israel xuống thành phố Rafah, miền Nam Dải Gaza ngày 25/5/2021. Ảnh minh họa: THX/TTXVN
Kết thúc phiên họp, UNHRC đã thông qua nghị quyết yêu cầu mở cuộc điều tra quốc tế về những tội ác trong cuộc xung đột kéo dài 11 ngày giữa Israel và phong trào Hồi giáo Hamas tại Gaza.
Với 24 phiếu thuận, 14 phiếu trắng và 9 phiếu chống, UNHRC đã thông qua nghị quyết có tiêu đề “Đảm bảo tôn trọng luật nhân đạo và nhân quyền quốc tế tại các vùng lãnh thổ Palestine bị chiếm đóng, trong đó có Đông Jerusalem và tại Israel”. Đáng chú ý, UNHRC thành lập Ủy ban điều tra quốc tế độc lập nhằm làm rõ các vi phạm nhân quyền và luật nhân quyền, nhân đạo quốc tế tại những khu vực trên từ ngày 13/4 vừa qua và nguyên nhân gốc rễ của các hành vi phân biệt đối xử có hệ thống dựa trên sắc tộc.
Nghị quyết đề nghị ủy ban trên thu thập bằng chứng về các vi phạm, xác định những cá nhân liên quan và đề xuất các khuyến nghị nhằm bảo đảm những cá nhân phải chịu trách nhiệm về các vi phạm; báo cáo về các hoạt động của ủy ban lên UNHRC và Đại hội đồng LHQ; yêu cầu các cơ quan LHQ hợp tác với ủy ban để thực hiện nhiệm vụ trên.
Phiên họp đặc biệt trên diễn ra theo kiến nghị của Tổ chức hợp tác Hồi giáo và Palestine với sự ủng hộ của 20 nước thành viên và 43 nước quan sát viên. Trước đó, tại phiên họp, Cao ủy Nhân quyền LHQ, Báo cáo viên đặc biệt về tình hình nhân quyền tại các vùng lãnh thổ Palestine bị chiếm đóng cùng đại diện 87 quốc gia, tổ chức quốc tế, đều bày tỏ quan ngại sâu sắc trước tình hình bạo lực tại Dải Gaza khiến nhiều người Palestinevà Israel thiệt mạng và bị thương. Các bên kêu gọi tìm giải pháp lâu dài cho cuộc xung đột trên cơ sở hai nhà nước Palestine và Israel cùng tồn tại trong hòa bình và an ninh. Các nước hoan nghênh và kêu gọi các bên tôn trọng thỏa thuận ngừng bắn, kiềm chế tối đa để bảo vệ dân thường và các cơ sở hạ tầng thiết yếu.
Về phía Việt Nam, đại diện Phái đoàn thường trực Việt Nam bên cạnh LHQ, Tổ chức thương mại thế giới và các tổ chức quốc tế khác tại Geneva bày tỏ quan ngại sâu sắc về tình hình căng thẳng, bạo lực và xung đột vũ trang gây thương vong cho dân thường cả hai bên Palestine và Israel thời gian gần đây; tình hình nhân đạo nghiêm trọng tại các vùng lãnh thổ Palestine do xung đột gây ra, nhất là tại Gaza, tác động tiêu cực đến khả năng người dân Palestine thụ hưởng các quyền cơ bản của con người.
Đại diện Phái đoàn Việt Nam khẳng định Việt Nam hoan nghênh và kêu gọi các bên tôn trọng thỏa thuận ngừng bắn, chấm dứt hoàn toàn bạo lực, trong đó có các hành động bạo lực không phân biệt, bất cân xứng từ Israel, đề nghị các bên kiềm chế tối đa để bảo vệ dân thường và các cơ sở hạ tầng thiết yếu; kêu gọi cộng đồng quốc tế tăng cường hỗ trợ nhân đạo, trong đó có việc ủng hộ hoạt động của Cơ quan của LHQ về cứu trợ người tị nạn Palestine (UNRWA), để giúp người dân Palestine sớm vượt qua khó khăn, ổn định cuộc sống.
Đại diện Phái đoàn Việt Nam tái khẳng định chính sách nhất quán của Việt Nam ủng hộ giải pháp hai nhà nước, trong đó có việc Nhà nước Palestine cùng tồn tại hòa bình bên cạnh Nhà nước Israel với đường biên giới trước năm 1967 và Đông Jerusalem là thủ đô của Palestine, trên cơ sở luật pháp quốc tế và các nghị quyết liên quan của LHQ. Trong điều kiện và khả năng cho phép, Việt Nam sẽ tích cực đóng góp cho nỗ lực chung của cộng đồng quốc tế trong việc duy trì hòa bình, ổn định và phát triển ở khu vực Trung Đông, trong đó có việc giải quyết vấn đề Israel -Palestine.
Phản ứng trước việc UNHRC thành lập ủy ban điều tra đặc biệt, Tân Hoa xã dẫn tuyên bố của Bộ Ngoại giao Palestine cho rằng quyết định của UNHRC “phản ánh quyết tâm của cộng đồng quốc tế nhằm thúc đẩy đường lối hướng tới sự giải trình trách nhiệm, thực thi pháp luật và bảo vệ nhân quyền của người Palestine”.
Về phần mình, Israel phản ứng mạnh mẽ trước quyết định trên, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu gọi đây là quyết định "đáng hổ thẹn". Trong khi đó, phái bộ Mỹ tại LHQ ở Geneva ra tuyên bố bày tỏ rất lấy làm tiếc trước động thái trên.