Ngày 5/12, ngay sau khi được tin cựu Tổng thống Nam Phi Nelson Mandela qua đời, dư luận quốc tế đã bày tỏ thương tiếc về sự ra đi của biểu tượng đã là huyền thoại trong cuộc chiến chống chủ nghĩa thực dân và phân biệt chủng tộc trên toàn thế giới. Tổng thư ký Liên hợp quốc (TTK LHQ) Ban Ki-moon gửi lời chia buồn sâu sắc tới gia đình cựu Tổng thống Mandela, người dân Nam Phi cũng như cả khu vực. Ông Ban Ki-moon nói: "Tổng thống Mandela là biểu tượng vĩ đại của công lý, là cảm hứng của nhân loại. Ông đã cống hiến cả cuộc đời vì nhân dân Nam Phi và nhân loại. Cuộc đời đó là một sự hy sinh lớn cho cuộc chiến chống chủ nghĩa thực dân và phân biệt chủng tộc trên thế giới". Theo ông Ban Ki-moon, Ủy ban Sự thật và hòa giải được thành lập dưới sự lãnh đạo của ông Mandela luôn là hình mẫu cho việc theo đuổi công lý tại các xã hội đang đấu tranh với hoạt động vi phạm nhân quyền.
Ông Nelson Mandela (giữa) nhận giải Nobel Hòa Bình trong lễ trao giải tại thủ đô Oslo, Na Uy, ngày 10/12/1993. Ảnh: AFP-TTXVN |
Tại phiên họp khai mạc chiều 5/12 (giờ Mỹ), toàn thể đại diện của 15 nước thuộc Hội đồng Bảo an LHQ đã dành một phút mặc niệm ông Mandela.
Cùng ngày, lãnh đạo Liên minh châu Âu (EU) cũng bày tỏ sự tiếc thương đối với sự ra đi của cựu Tổng thống Mandela. Chủ tịch Hội đồng châu Âu Herman Van Rompuy ca ngợi ông Mandela là "một trong những biểu tượng chính trị vĩ đại nhất thời đại". Ông Jose Manuel Barroso, Chủ tịch Ủy ban châu Âu, nói rằng ông Mandela đã "thay đổi cả một tiến trình lịch sử vì nhân dân, đất nước Nam Phi, lục địa châu Phi và cả thế giới".
Trong một tuyên bố chung, các ông Rompuy và Barroso nhận định Nelson Mandela là biểu tượng của cuộc chiến chống phân biệt chủng tộc và bạo lực, là hình ảnh cho lòng vị tha cao cả. Ông đại diện cho công lý, tự do và tôn trọng quyền con người. Chủ tịch Quốc hội châu Âu Martin Schulz nhận định "Hôm nay, Nam Phi mất đi một vị cha dân tộc, thế giới mất đi một anh hùng. Ông Mandela là một chiến sĩ, một nhà lãnh đạo, nguồn cảm hứng về lý tưởng cho mọi người ở châu Phi, châu Âu và toàn thế giới".
Ông Nelson Mandela (trái) trong cuộc gặp với Chủ tịch Cuba Fidel Castro (phải) tại thành phố Johannesburg, Nam Phi, ngày 2/9/2001. Ảnh: AFP-TTXVN |
Tổng giám đốc Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF), bà Christine Lagarde cũng gửi lời chia buồn tới gia đình cựu Tổng thống Mandela và nhân dân Nam Phi. Tổng giám đốc IMF ca ngợi ông Mandela là nhà lãnh đạo xuất chúng và có tầm nhìn xa trông rộng, con người đã cống hiến cả cuộc đời vì lợi ích của người dân và đất nước Nam Phi. Chủ tịch Ngân hàng Thế giới (WB) Jim Yong Kim cũng chuyển lời chia buồn sâu sắc tới bà quả phụ Graca Machel cùng gia đình ông Mandela và nhân dân Nam Phi.
Tại Washington, Tổng thống Mỹ Barack Obama bày tỏ sự thương tiếc Nelson Mandela, cho rằng nhà cựu lãnh đạo của Nam Phi "đã làm được nhiều điều hơn bất cứ ai có thể". Phát biểu tại Nhà Trắng, Tổng thống Obama ca ngợi ông Mandela là con người sống vì lý tưởng xây dựng một xã hội dân chủ và tự do. Tổng thống Obama cũng yêu cầu treo cờ rủ tại Nhà Trắng và các trụ sở công quyền như các phái bộ ngoại giao Mỹ, căn cứ quân sự, hải quân... để tưởng nhớ ông Mandela.
Theo phóng viên TTXVN tại London, tối 5/12, Thủ tướng Anh David Cameron đã có bài phát biểu bên ngoài Phủ Thủ tướng ở số 10 phố Downing tưởng niệm cựu Tổng thống Nam Phi Nelson Mandela. Trong bài phát biểu của mình, Thủ tướng Cameron nhấn mạnh ông Nelson Mandela là người anh hùng của mọi thời đại, trải qua nhiều khổ ải vì tự do và công lý nhưng phẩm giá và chiến thắng của ông là niềm cổ vũ khích lệ hàng triệu người.
Thủ tướng Cameron cũng bày tỏ được gặp cựu Tổng thống Nam Phi Nelson Mandela là một niềm vinh dự lớn của cuộc đời ông và rằng tối nay, nước Anh chia sẻ niềm thương tiếc cùng gia đình cố Tổng thống Mandela và người dân Nam Phi. Ông Cameron cũng đã chỉ thị treo cờ rủ trước Phủ Thủ tướng Anh để tưởng niệm người con vĩ đại nhất của dân tộc Nam Phi.
Ông Nelson Mandela (phải) gặp Thủ tướng Anh Margaret Thatcher tại thủ đô London ngày 4/7/1990. Ảnh: AFP-TTXVN |
Phóng viên TTXVN tại Sydney cho biết tối 5/12, sau khi được tin cựu Tổng thống Nam Phi Nelson Mandela qua đời, Thủ tướng Australia Tony Abbott đã ca ngợi ông Nelson Mandela là một trong những nhân vật vĩ đại nhất của châu Phi cũng như của thế kỷ 20. Phát biểu trên Đài Fairfax, Thủ tướng Tony Abbott nhấn mạnh: "Ông là người khai sinh một Nam Phi hiện đại".
Tại Paris, Tổng thống Pháp Francois Hollande nhận định di sản mà ông Nelson Mandela để lại sẽ tiếp tục truyền cảm hứng cho công cuộc tìm kiếm tự do trên toàn thế giới. Trong một tuyên bố, ông Hollande ca ngợi nhà lãnh đạo Nam Phi là "chiến sĩ đấu tranh chống chủ nghĩa Apartheid không mệt mỏi" với lòng dũng cảm, sự kiên nhẫn và nhân cách đáng ngưỡng mộ.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 6/12 cũng ra thông cáo báo chí gửi lời chia buồn tới nhân dân Nam Phi. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi nói rằng cựu Tổng thống Mandela là "người bạn cũ của nhân dân Trung Quốc", người đã có những đóng góp lịch sử trong việc thiết lập quan hệ giữa Trung Quốc và Nam Phi. Chính phủ và nhân dân Trung Quốc bày tỏ sự tiếc thương và chia buồn sâu sắc tới gia đình cố Tổng thống Mandela và nhân dân Nam Phi.
Tại thủ đô Brasilia, Tổng thống Brazil Dilma Rousseff đã ca ngợi Nelson Mandela là biểu tượng chiến đầu vì hòa bình và công lý, là nhân cách vĩ đại nhất của thế kỷ 20.
Cựu Tổng thống Nelson Mandela, biểu tượng của cuộc chiến chống chế độ phân biệt chủng tộc Apartheid và là một trong những chính khách xuất chúng của thế kỷ XX, đã qua đời ở tuổi 95, vào lúc 20h50 phút tối 5/12 theo giờ địa phương. Nam Phi sẽ tổ chức quốc tang cựu Tổng thống Nelson Mandela và toàn quốc bắt đầu treo cờ rủ từ ngày 6/12 để tưởng nhớ "Người cha của dân tộc".
TTXVN/Tin tức