Hạ viện Paraguay ngày 18/12 đã thông qua Nghị định thư về việc Venezuela gia nhập Thị trường chung Nam Mỹ (Mercosur), cho phép giải quyết những bất đồng pháp lý liên quan tới việc kết nạp Caracas, đồng thời tạo điều kiện để Asunción trở lại khối liên kết này sau khi bị đình chỉ tư cách từ tháng 6 năm ngoái.
Tuần trước, Thượng viện Paraguay đã phê chuẩn văn kiện trên.
Venezuela ký Nghị định thư gia nhập Mercosur năm 2006 sau khi chia tay Cộng đồng các quốc gia vùng Andes (CAN) mặc dù đã tham gia thành lập nhóm này, vì Colombia và Peru –hai trong 5 thành viên của CAN- ký hiệp định thương mại tự do (FTA) với Mỹ.
Nghị định thư chỉ có hiệu lực nếu được quốc hội các nước thành viên thông qua. Thế nhưng, trong 7 năm qua, Quốc hội Paragoay –do cánh hữu kiểm soát- không phê chuẩn văn bản trên, mặc dù quốc hội 3 nước thành viên chính thức còn lại (Brazil, Áchentina và Uruguay) đã phê duyệt.
Tuy nhiên, trở ngại này đã được dẹp bỏ sau khi Paraguay bị đình chỉ tư cách thành viên Mercosur do Thượng viện bãi nhiệm Tổng thống Fernando Lugo trong một vụ xét xử chính trị chóng vánh hồi cuối tháng 6 năm ngoái, trong đó quyền bào chữa của ông Lugo bị vi phạm. Ngày 31/7/2012, Venezuela chính thức được kết nạp vào Mercosur trong một cuộc họp thượng đỉnh bất thường tại thủ đô Brasilia của Brazil.
Tại hội nghị thượng đỉnh tháng 7/2013, Mercosur nhất trí khôi phục tư cách thành viên của Paraguay kể từ ngày ông Horacio Cartes nhậm chức (ngày 15/8), vì ông được bầu trong một cuộc bỏ phiếu được ghi nhận là dân chủ và trong sạch, đồng thời trao cho Venezuela chức chủ tịch luân phiên, phớt lờ đề nghị của Paraguay được nhận chức này.
Song tiến trình trở lại Mercosur của Asunción bị trì hoãn do nước này phản đối việc Venezuela được kết nạp mà không có sự phê chuẩn của Quốc hội Paraguay. Chính vì vậy, việc cơ quan lập pháp tối cao Paraguay thông qua việc kết nạp Venezuela dọn đường cho Asunción khôi phục tư cách tại Mercosur.
Việc phê chuẩn này cũng đánh dấu sự bình thường hóa hoàn toàn quan hệ giữa hai nước.
Mercosur được thành lập năm 1991. Với sự tham gia của Venezuela, Mercosur trở thành thực thể kinh tế lớn thứ 5 thế giới, với GDP đạt 3.300 tỷ USD, chiếm 83,2% tổng GDP của khu vực Nam Mỹ, và là một trong những nhà sản xuất hàng đầu về lương thực, nguyên liệu và năng lượng, cũng như là một thị trường đầy tiềm năng, với hơn 275 triệu người tiêu dùng.
Cùng ngày, Tổng thống Venezuela Nicolás Maduro coi quyết định của Quốc hội Paraguay là “một tin tốt lành”, đồng thời khẳng định việc bình thường hóa quan hệ giữa hai nước sẽ thúc đẩy hợp tác song phương và tại khu vực.
Bộ ngoại giao Brazil đã ra thông cáo báo chí bày tỏ sự “hài lòng sâu sắc” trước hành động của Hạ viện Paraguay, coi đó là bước đi quan trọng để tăng cường sức mạnh chính trị và thương mại của Mercosur.
Trong khi đó, Tổng thống Uruguay José Mujicacoi động thái của Asunción đánh dấu “sự khởi đầu của một giai đoạn mới tại khu vực”.
Về phần mình, trong một thông cáo, Bộ ngoại giao Argentina chỉ rõ quyết định phê chuẩn Venezuelagia nhập Mercosur của Quốc hội Paraguay sẽ thúc đẩy quá trình hội nhập khu vực, với mục tiêu cải thiện đời sống nhân dân và phát triển kinh tế đi đôi với với thực hiện công bằng xã hội./.
Quang Sơn (Phóng viên TTXVN tại Argentina)