Chiếc trâm cài bằng đồng tráng men được tìm thấy tại Scotland. Ảnh: jpost.com
Đây là hiện vật La Mã hiếm có, có thể từng thuộc về một binh sĩ La Mã và được mang đến khu vực này thông qua trao đổi hoặc chiến lợi phẩm.
Chiếc trâm cài được tìm thấy dưới đáy rãnh móng của hàng rào gỗ bao quanh một ngôi nhà tròn kiên cố. Các nhà khảo cổ học nhận định hiện vật này có thể đã được đặt tại đây trong một nghi lễ hiến tế nhằm cầu xin sự bảo vệ cho cư dân địa phương. Ông Jordan Barbour, đồng tác giả báo cáo về phát hiện này, cho biết nghi lễ đặt vật cúng tế trong các công trình quan trọng là truyền thống phổ biến ở nhiều nền văn hóa cổ đại.
Cuộc khai quật cũng phát hiện tàn tích của một ngôi nhà tròn bằng gỗ được bao quanh bởi hàng rào kiên cố có cổng ra vào, có thể là nơi sinh sống của một gia đình nông dân giàu có. Khu định cư này nằm trên một cao nguyên đá với độ dốc lớn ở phía bắc, cho thấy vị trí được lựa chọn có thể nhằm mục đích phòng thủ.
Ông Barbour cho biết những chiếc trâm cài áo như thế này thường được sử dụng bởi binh lính La Mã, đặc biệt là những người đồn trú tại biên giới cực bắc của Đế chế. Hiện vật có thể từng nằm trên áo choàng của một binh sĩ La Mã đóng quân tại phía bắc Bức tường Hadrian và được mang đến Scotland thông qua trao đổi thương mại hoặc thu giữ trong xung đột.
Chiếc trâm cài là hiện vật La Mã duy nhất được tìm thấy tại khu vực này. Nếu cư dân khu định cư có quan hệ giao thương thường xuyên với Anh dưới thời La Mã, có thể họ sẽ sở hữu nhiều hiện vật La Mã hơn. Tuy nhiên, các bằng chứng khảo cổ hiện tại cho thấy khu vực này vẫn giữ được bản sắc văn hóa riêng, có ít dấu hiệu về sự ảnh hưởng từ La Mã.
Các chuyên gia nhận định chiếc trâm cài này có thể đã đến Scotland vào thời điểm Đế chế La Mã mất dần quyền kiểm soát ở phía nam đảo Anh. Người La Mã rời Scotland vào khoảng năm 210 sau Công nguyên nhưng vẫn tiếp tục duy trì hiện diện tại Anh thêm hai thế kỷ nữa.