Mỹ ngày 23/11 đã bày tỏ quan ngại về những căng thẳng mới xuất hiện ở vùng biển Hoa Đông, sau khi Bộ Quốc phòng Trung Quốc thông báo thiết lập Vùng nhận dạng phòng không tại vùng biển đang có tranh chấp chủ quyền giữa Trung Quốc và Nhật Bản.
Máy bay Trung Quốc bay trên vùng tranh chấp trên biển Hoa Đông. |
Ngoại trưởng Mỹ John Kerry kêu gọi Trung Quốc không nên thực thi lời đe dọa "áp dụng các biện pháp phòng thủ khẩn cấp" nhằm vào những máy bay mà Bắc Kinh cho là "không tuân thủ các mệnh lệnh khai báo thích hợp trong vùng nhận dạng phòng không của Trung Quốc ở Hoa Đông".
Trong khi đó, Bộ Quốc phòng Mỹ mô tả bước đi mới nhất của Trung Quốc là "hành động gây bất ổn nhằm làm thay đổi nguyên trạng của khu vực" và việc làm này sẽ không làm thay đổi cách thức Mỹ tiến hành các hoạt động quân sự trong khu vực.
Theo các quy định mà Trung Quốc áp dụng tại Vùng nhận dạng phòng không trên biển Hoa Đông, tất cả các máy bay qua lại, kể cả phía trên quần đảo tranh chấp mà Trung Quốc gọi là Điếu Ngư và Nhật Bản gọi là Senkaku, phải thông báo trước kế hoạch bay; hồi đáp "lập tức với thái độ chừng mực" qua sóng radio khi nhận được các yêu cầu nhận dạng từ nhà chức trách Trung Quốc; giữ liên lạc trong suốt quá trình bay; máy bay phải gắn logo và cờ hiệu rõ ràng. Các quy định trên có hiệu lực từ 10 giờ sáng ngày 23/11 và Trung Quốc sẽ "đưa ra các biện pháp quân sự khẩn cấp" nếu có máy bay không tuân thủ quy định.
Ngay sau tuyên bố của Trung Quốc, Vụ trưởng Vụ châu Á - Thái Bình Dương thuộc Bộ Ngoại giao Nhật Bản Junichi Ihara đã gọi điện cho Công sứ Đại sứ quán Trung Quốc tại Nhật Bản để bày tỏ phản đối, nhấn mạnh rằng hành động của Trung Quốc là "cực kỳ nguy hiểm" và "có thể dẫn tới những vụ việc không lường trước", làm gia tăng tình hình căng thẳng hiện nay trong quan hệ hai nước. Ông Junichi Ihara nêu rõ Nhật Bản "không bao giờ chấp nhận vùng phòng không do Trung Quốc lập nên, vì nó bao gồm cả quần đảo Senkaku do Tokyo kiểm soát".
Thái Hùng (P/v TTXVN tại Mỹ)