Truyền thông Mỹ ngày 29/5 đưa tin Anh, Pháp và Đức hồi tháng 1 vừa qua đã tuyên bố xây dựng Công cụ Hỗ trợ Trao đổi Thương mại (INSTEX), một cơ chế mới nhằm hỗ trợ trao đổi thương mại với Tehran nhằm duy trì thỏa thuận hạt nhân Iran.
Trước đó, trong bức thư gửi Chủ tịch INSTEX Per Fischer ngày 7/5, Thứ trưởng Bộ Tài chính Mỹ phụ trách Chống khủng bố và Tình báo Tài chính Sigal Mandelker tuyên bố INSTEX và bất cứ ai liên quan có thể sẽ bị chặn khỏi hệ thống tài chính Mỹ nếu cơ chế này có hiệu lực.
Theo bức thư do Bloomberg thu thập được, bà Mandelker viết: "Tôi thúc giục ngài xem xét thận trọng khả năng INSTEX bị trừng phạt. Việc tham gia vào các hoạt động chống lại các lệnh cấm vận của Mỹ có thể gây hậu quả nghiêm trọng, trong đó có việc không thể tiếp cận hệ thống tài chính Mỹ".
Một quan chức Mỹ giấu tên thông thạo vấn đề này tiết lộ rằng bức thư là nhằm cảnh báo Washington có thể trừng phạt bất cứ ai liên quan đến INSTEX nếu họ dự định xây dựng một chương trình giúp đỡ Iran "né" cấm vận của Mỹ.
Lãnh tụ tối cao Iran, Đại giáo chủ Ali Khamenei phát biểu tại một cuộc họp ở thủ đô Tehran ngày 21/7/2018. Ảnh: AFP/TTXVN
Cùng ngày 29/5, Đại giáo chủ Iran Ali Khamenei tuyên bố nước này sẽ không đàm phán về chương trình hạt nhân và tên lửa của mình với Mỹ. Trang web chính thức của Đại giáo chủ Ali Khamenei dẫn tuyên bố của ông cho biết: "Chúng ta đã nói trước rằng chúng ta sẽ không đàm phán với Mỹ, bởi vì đàm phán không có ích gì mà còn có hại". Trước đó, Tổng thống Iran Hassan Rouhani đã bắn tín hiệu rằng các cuộc đàm phán với Washington chỉ có thể diễn ra nếu các lệnh trừng phạt được dỡ bỏ.
Căng thẳng giữa Tehran và Washington gia tăng sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump quyết định rút Mỹ khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran và áp đặt trở lại các biện pháp trừng phạt đối với nước này, đặc biệt thời gian gần đây Washington gia tăng sức ép tối đa với Tehran bằng cách chấm dứt miễn trừ trừng phạt đối với 8 quốc gia và vùng lãnh thổ nhập khẩu dầu thô từ Iran.
Căng thẳng leo thang đẩy hai quốc gia này vào nguy cơ đối đầu quân sự khi Mỹ đã điều động thêm quân cùng các máy bay ném bom và tàu sân bay tới Trung Đông, tuyên bố động thái này nhằm đối phó với "các mối đe dọa từ Iran". Bầu không khí càng thêm nặng nề khi Tổng thống Mỹ ngày 24/5 tuyên bố sẽ điều thêm khoảng 1.500 binh sĩ Mỹ tới Trung Đông.