Trụ sở Bộ Ngoại giao Mỹ ở Washington DC. Ảnh: THX/TTXVN
Theo tờ Politico, trong thông cáo báo chí đưa ra hôm 29/8, theo giờ địa phương, Bộ Ngoại giao Mỹ không nêu rõ những quan chức Palestine nào sẽ bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, trong quá khứ, nhiều lãnh đạo hàng đầu của Palestine, bao gồm Tổng thống Mahmoud Abbas, từng tham dự kỳ họp Đại hội đồng. Washington khẳng định quyết định này nhằm gửi thông điệp chính trị rõ ràng đối với Chính quyền Palestine (PA) và Tổ chức Giải phóng Palestine (PLO).
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Tommy Pigott cho biết, trước khi được coi là đối tác đáng tin cậy trong tiến trình hòa bình, PA và PLO cần chấm dứt bạo lực, dừng các vụ kiện tại Tòa án Hình sự Quốc tế và Tòa án Công lý Quốc tế, cũng như từ bỏ việc tìm kiếm công nhận nhà nước Palestine theo cách đơn phương. Ông đồng thời nhấn mạnh Washington vẫn để ngỏ khả năng tái đối thoại nếu PA/PLO có những bước đi cụ thể mang tính xây dựng.
Dù vậy, Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết sẽ tiếp tục cấp thị thực cho các nhà ngoại giao thuộc phái đoàn Palestine tại LHQ, nhằm tuân thủ thỏa thuận quốc tế liên quan đến trụ sở LHQ tại New York. Cơ chế này cũng từng cho phép Iran và Triều Tiên duy trì phái bộ tại LHQ, bất chấp không có quan hệ ngoại giao với Washington. Tuy nhiên, các quan chức Palestine nằm ngoài phái đoàn thường trú có thể bị cấm nhập cảnh.
Đại sứ Palestine tại LHQ Riyad Mansour ngày 29/8 phản ứng thận trọng, cho biết: “Chúng tôi sẽ xem xét chính xác thông báo này có ý nghĩa ra sao, áp dụng như thế nào đối với phái đoàn của chúng tôi, và sẽ có phản hồi phù hợp”. Trong khi đó, người phát ngôn LHQ Farhan Aziz Haq cho hay cơ quan này đang trao đổi với phía Mỹ để làm rõ quyết định.
Động thái của Washington diễn ra trong bối cảnh Israel tiếp tục đối mặt với sức ép từ một số đồng minh phương Tây về cuộc khủng hoảng nhân đạo tại Dải Gaza. Quyết định hạn chế thị thực cũng được xem là một phần trong loạt biện pháp đáp trả của Mỹ đối với lãnh đạo Palestine, giữa lúc nhiều quốc gia thúc đẩy công nhận nhà nước Palestine tại kỳ họp cấp cao của LHQ năm nay.
Pháp, Australia và Anh nằm trong số các đồng minh quan trọng của Mỹ đã công khai ủng hộ nhà nước Palestine, trong bối cảnh xung đột giữa Israel và phong trào Hamas vẫn leo thang. Dù vậy, các chuyên gia nhận định nỗ lực này khó thành công, bởi Mỹ nắm quyền phủ quyết tại Hội đồng Bảo an LHQ, đủ để ngăn chặn việc Palestine trở thành thành viên đầy đủ của tổ chức. Tuy nhiên, sự kiện này có thể mang ý nghĩa biểu tượng, phản ánh sự chia rẽ giữa chính quyền Tổng thống Donald Trump và các đối tác quốc tế.
Tháng trước, Mỹ cũng đã áp đặt lệnh trừng phạt đối với PLO và PA, với lý do hai tổ chức này có liên hệ với hoạt động khủng bố. Giới phê bình cho rằng các biện pháp này mang động cơ chính trị, nhằm làm suy yếu nỗ lực thúc đẩy công nhận nhà nước Palestine, đồng thời tránh để chính quyền Trump rơi vào tình thế bị cô lập tại diễn đàn LHQ.
Theo thông báo từ Nhà Trắng, Tổng thống Trump sẽ có bài phát biểu tại Đại hội đồng LHQ vào ngày 23/9. Nhiều ý kiến cho rằng lập trường cứng rắn của Washington đối với Palestine, cùng việc phản đối công nhận nhà nước Palestine, sẽ là điểm nhấn gây chú ý trong sự kiện này.