Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị phát biểu tại New York, Mỹ, ngày 25/9/2024. Ảnh: THX/TTXVN
Trong bối cảnh cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine vẫn diễn biến phức tạp, các sáng kiến hòa bình quốc tế đã nổi lên nhằm tìm kiếm một giải pháp ngoại giao. Tuy nhiên, Ukraine đã từ chối ủng hộ sáng kiến hòa bình do Trung Quốc và Brazil đề xuất, thể hiện sự không hài lòng với cách tiếp cận này.
Vào cuối tuần trước, bên lề cuộc họp Đại hội đồng Liên hợp quốc tại New York (Mỹ), Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị đã gặp Đại diện đặc biệt của Tổng thống Brazil Celso Amorim, để tuyên bố thành lập nền tảng "Những người bạn của hòa bình". Sáng kiến này được thiết kế để tìm kiếm một giải pháp hòa bình cho cuộc xung đột ở Ukraine dựa trên điều khoản của kế hoạch hòa bình Trung Quốc-Brazil được trình bày vào mùa Xuân năm nay.
Tuy nhiên, phía Ukraine đã bày tỏ sự không hài lòng khi Thụy Sĩ tham gia vào kế hoạch này, đồng thời Kiev tỏ ra khá cứng rắn với sáng kiến hòa bình trên. Bộ Ngoại giao Ukraine thậm chí còn cho rằng, thay vì là "Những người bạn của hòa bình", sáng kiến này giống như "Những người bạn của sự đầu hàng", phản ánh quan điểm của họ rằng sáng kiến này không thực sự bảo vệ lợi ích của Ukraine.
Theo tờ Nezavisimaya Gazeta (Nga) ngày 30/9, Ukraine lo ngại rằng các sáng kiến hòa bình từ Trung Quốc và Brazil có thể làm suy yếu lập trường của Kiev trong cuộc xung đột với Nga. Các nhà phân tích nhận định, việc Kiev từ chối tham gia vào các sáng kiến này là một phản ứng dễ hiểu trong bối cảnh mà các quốc gia như Trung Quốc và Brazil không hoàn toàn ủng hộ "công thức chiến thắng" của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Thay vào đó, họ đang thúc đẩy một giải pháp hòa bình mà không tập trung vào việc bảo đảm toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine, một yếu tố quan trọng trong yêu cầu của Kiev.
Một trong những lý do Ukraine từ chối các sáng kiến này là vì các quốc gia "Nam toàn cầu" như Trung Quốc, Ấn Độ và Brazil có lợi ích kinh tế trực tiếp bị ảnh hưởng bởi cuộc chiến. Họ lo ngại về tác động của xung đột đối với thương mại toàn cầu và sự ổn định khu vực, do đó, thúc đẩy một giải pháp nhanh chóng mà không cần phải có sự kết thúc hoàn toàn của giao tranh theo cách mà Ukraine mong muốn.
Trong khi Ukraine tiếp tục duy trì lập trường kiên quyết, các quốc gia như Trung Quốc và Brazil lại có cách tiếp cận mềm dẻo hơn. Những quốc gia này không chỉ tìm kiếm một giải pháp hòa bình để ổn định tình hình khu vực mà còn để củng cố vị thế quốc tế của mình trong việc đóng vai trò trung gian hòa giải trong các cuộc xung đột lớn. Trung Quốc đặc biệt có lợi ích trong việc duy trì sự ổn định tại khu vực Nam toàn cầu, đồng thời đảm bảo rằng thương mại không bị gián đoạn bởi những căng thẳng địa chính trị.
Về phần mình, Nga có vẻ sẵn sàng xem xét sáng kiến này. Theo các tuyên bố gần đây của đại diện Nga, Moskva có thể sẽ tham gia vào một hội nghị thượng đỉnh về sáng kiến hòa bình nếu các điều khoản của hội nghị được làm rõ. Tuy nhiên, quyết định cuối cùng sẽ chỉ được đưa ra khi các thông số cụ thể của sáng kiến này được xác định.