Những cô gái trẻ trong trang phục truyền thống nâng niu con rn trên tay. Ảnh: New York Times
Theo tờ Times of India, hàng năm, cứ vào ngày đầu tiên của tháng 5, ngôi làng thời trung cổ Cocullo ở vùng Abruzzo lại khoác lên mình một diện mạo mới đầy náo nhiệt. Sự yên bình đặc trưng của những con hẻm vắng vẻ và không khí tĩnh mịch ở quảng trường trung tâm đã nhường chỗ cho không khí vui tươi, tấp nập của lễ hội Festa dei Serpari, hay lễ hội rước rắn. Hàng nghìn người gồm những du khách tôn giáo, nhạc sĩ, các cô gái trẻ trong trang phục lộng lẫy, khách du lịch từ những vùng xa xôi của đất nước và trên khắp thế giới đến đây để tham dự lễ hội rắn độc đáo có một không hai trên thế giới.
Một nhóm người hành hương từ Atina, thị trấn cách đó khoảng 50 km về phía nam, đi bộ về phía Nhà thờ Santa Maria, hát vang những bài Thánh ca cổ xưa và mang theo một cây thánh giá đã có từ nhiều thế kỷ. Họ đi cùng những người chơi kèn túi và ban nhạc của thị trấn. Tuy nhiên, không phải đám đông khiến vùng đất này trở nên đặc biệt, mà chính là những con rắn. Ở các góc phố, mọi người cầm những con rắn và để chúng trườn qua tay và cánh tay của họ. Những chàng trai, cô gái trong làng thay nhau giới thiệu những sinh vật đáng sợ này với những du khách đang tụ tập xung quanh chụp ảnh và đặt câu hỏi.
Đến buổi trưa, bầu không khí tĩnh mịch bao trùm ngôi làng nhỏ. Trước nhà thờ, những người thuần phục rắnbắt đầu quấn con vật này lên một bức tượng lớn bằng gỗ - bức tượng thánh Domenico. Khoảnh khắc được nhiều người mong chờ nhất là khi bức tượng với những con rắn quấn quanh được đám đông nâng lên không trung và cũng là lúc lễ hội Festa dei Serpari chính thức bắt đầu.
Lịch sử lâu đời
Bức tượng thánh Domenico với hàng trăm con rn quấn quanh. Ảnh: The Guardian/Getty Images
Giữa vẻ đẹp hoang sơ của núi rừng, những con rắn được nâng niu và thờ phụng như biểu tượng của sự bảo vệ và sức mạnh. Lễ hội Festa dei Serpari có niên đại hàng nghìn năm, chính là minh chứng cho di sản văn hóa lâu đời ấy. Lễ hội được tổ chức nhằm tôn vinh thánh Domenico, người được coi là vị thánh bảo hộ của làng Cocullo. Ngôi làng nhỏ Cocullo được bao quanh bởi những rặng núi xanh rì của vùng Abruzzo. Đây được coi là một trong những nơi có thiên nhiên hoang sơ nhất ở Italy, với những khu rừng rậm rạp và là nơi sinh sống của nhiều loài rắn độc. Sinh ra tại làng Cocullo vào năm 951 sau Công nguyên, thánh Domenico là một tu sĩ thuộc Dòng ThánhBenedict, người đã cống hiến hết mình để bảo vệ cộng đồng khỏi những sinh vật hung dữ.
Theo truyền thuyết, vị thánh này đã cứu giúp nhiều người dân trong làng sống sót và hồi phục sau khi bị rắn cắn Để tưởng nhớ thánh Domenico, vào năm 1392, người dân đã tạc một bức tượng bằng gỗ giống ông với những con rắn quấn quanh người. Kể từ đó đến nay, lễ hội rắn Cocullo đã được tổ chức hàng năm để tỏ lòng tri ân đối với sự bảo vệ của vị thánh này. Dân làng ở Cocullo cho rằng lễ hội sẽ mang lại may mắn cho những người ném rắn vào tượng Domenic với mong muốn được bảo vệ khỏi hiểm họa trong cả năm.
Nghi lễ độc đáo
Các tin đồ quấn những con rn lên bức tượng thánh Domenico. Ảnh: Getty Images
Theo tờ New York Times, quy trình chuẩn bị cho lễ hội Festa dei Serpari rất phức tạp và nguy hiểm. Sáu tuần trước sự kiện, người dân bản địa bắt đầu hành trình săn bắt những con rắn không có độc, chủ yếu là loài rắn nước, rắn cuộn. Việc săn bắt đòi hỏi rất nhiều thời gian và sự kiên nhẫn, với sự tham gia của cả thợ săn, thợ rừng, những người giỏi bắt và xử lý rắn. Những con rắn sau khi được bắt về sẽ được nuôi nhốt và vỗ béo cho đến khi lễ hội chính thức diễn ra. Lễ hội rước rắn Cocullo bắt đầu từ sáng sớm ngày 1/5 hàng năm, bằng các nghi thức tôn vinh thánh Domenico, bao gồm lễ dâng hương, cầu nguyện với sự hiện diện của các tu sĩ. Sau đó, những nhà thuần phục rắn bắt đầu thực hiện nghi lễ quấn những con rắn vào bức tượng thánh bằng gỗ. Điểm nhấn của lễ hội là nghi lễ rước tượng rắn. Bức tượng rắn được đặt lên một chiếc kiệu và rước qua những thung lũng và quảng trường. Người dân cho rằng con rắn nào rơi khỏi tượng sẽ bị coi là điềm xấu, nên những người thuần phục rắn luôn đi rất gần bức tượng để ngăn điều đó xảy ra.
Tuy nhiên, những người tham gia lễ hội cũng có thể ném một số con rắn nhỏ vào tượng thánh. Nhiều người còn nhặt rắn lên, cho trườn lên người mình vì tin rằng những con rắn này có quyền năng chữa bệnh. Người dân Cocullo quan niệm rằng rước tượng rắn sẽ giúp họ tăng khả năng miễn dịch với nọc độc rắn, cho tới mùa lễ năm sau. Nghi thức này có phần đáng sợ, nhưng lại mang đậm ý nghĩa tâm linh. Sau lễ hội, mọi người cùng nhau rải đất lên đường phố và các khu vườn. Đất được rải có nguồn gốc từ đền thờ Thánh Domenico, tượng trưng cho sức mạnh siêu nhiên của vị thánh đã bảo vệ thị trấn khỏi những con rắn và sói độc ác trong thời Trung cổ. Lễ hội thường kết thúc bằng một bữa tiệc truyền thống, nơi người dân cùng nhau thưởng thức những món ăn đặc sản và chia sẻ niềm vui. Theo quy định mới, rắn cũng sẽ được thả lại môi trường tự nhiên ngay sau lễ hội.
Ý nghĩa văn hóa và tâm linh
Rắn trong lễ hội không chỉ mang đậm văn hóa truyền thống, mà còn được xem là linh vật của sự bảo vệ. Người dân cho rằng, rắn có thể xua đuổi tai họa, mang lại sức khỏe và sự an lành. Người dân Cocullo tin rằng qua lễ hội này, họ sẽ được Thánh Domenic bảo vệ, giúp họ tránh được những mối đe dọa, đặc biệt là không bị rắn cắn trong cả năm.
Đây cũng là dịp để cộng đồng địa phương thể hiện sự kính trọng đối với các loài động vật hoang dã, đặc biệt là loài rắn, với quan niệm rằng chúng mang lại sự thịnh vượng và bảo vệ. Sự hiện diện của những con rắn trong lễ hội cũng thể hiện sự hòa hợp giữa con người và thiên nhiên, giữa tín ngưỡng và thực tại. Lễ hội này không chỉ thu hút sự tham gia của cư dân địa phương mà còn là điểm đến hấp dẫn cho du khách từ khắp mọi nơi, giúp họ hiểu thêm về các giá trị văn hóa đặc biệt của người dân vùng Abruzzo, đồng thời trải nghiệm một phần của di sản tâm linh độc đáo của Italy.