Ngoại trưởng Indonesia Retno Marsudi (ảnh tư liệu).
Phát biểu tại Diễn đàn Hàng hải ASEAN mở rộng (EAMF) lần thứ 11 trên đảo Bali, bà Retno nhấn mạnh những tiềm năng to lớn của khu vực hàng hải Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, nơi có các tuyến đường biển chiến lược nhất thế giới và cũng là nguồn sinh kế quan trọng của hàng triệu người trong khu vực.
Bà Retno cảnh báo rằng nếu không được quản lý, các cuộc xung đột lợi ích hiện nay giữa các cường quốc ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương có thể đe dọa đến hòa bình và ổn định trong khu vực, đồng thời kêu gọi các nước tránh để khu vực này trở thành “tâm điểm xung đột”. Ngoại trưởng Retno cho biết, trong 5 thập kỷ qua, ASEAN đã nỗ lực để loại bỏ nguy cơ trên, trong đó có việc tuân thủ nghiêm ngặt luật pháp quốc tế và cấu trúc khu vực bao trùm. Hiện ASEAN đang đứng trước nhu cầu cấp thiết đảm bảo khả năng dự đoán và duy trì ổn định trong khu vực hàng hải của mình.
Bà Retno nhấn mạnh rằng tất cả các quốc gia trong khu vực phải được cảm thấy an toàn và yên tâm, không bị đe dọa bởi sức mạnh quân sự. Lĩnh vực hàng hải cần đóng góp để biến khu vực thành “tâm điểm tăng trưởng”. Về phần mình, các nước cần thăm dò các cách thức và phương tiện để điều chỉnh hành vi của mình tại các vùng biển Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.
Người đứng đầu ngành ngoại giao Indonesia cho rằng về nguyên tắc, hành vi của các nước cần được điều hướng bởi tầm nhìn hàng hải chung, trong đó trước hết đảm bảo các vùng biển hòa bình. Điều này có nghĩa là hành động của mỗi nước không được tạo ra bất an cho các nước khác, như triển khai lực lượng không cần thiết và xây dựng các liên minh để kiềm chế các quốc gia khác.
Bà Retno cho rằng vùng biển Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương cũng phải là vùng biển của sự hợp tác, có nghĩa là sử dụng hợp tác làm chất xúc tác để xây dựng lòng tin và hòa bình lâu dài, cũng như giải quyết tác động của biến đổi khí hậu, ô nhiễm biển và rác thải đại dương, chống tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia, phát triển kinh tế xanh, thúc đẩy an toàn hàng hải và hỗ trợ sinh kế cho các cộng đồng ven biển.
Trong đó, Tầm nhìn ASEAN về Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương (AOIP) là trọng tâm hướng tới xây dựng “thói quen hợp tác” trong lĩnh vực hàng hải. Ngoài ra, EAMF cũng cần đóng vai trò là nền tảng cho đối thoại chính sách nhằm phát triển cách tiếp cận toàn diện đối với hợp tác và quản trị hàng hải ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.