Toàn cảnh phiên họp Hội đồng Bảo an LHQ ở New York, Mỹ. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN
Theo phóng viên TTXVN tại LHQ, Đại diện đặc biệt của Tổng Thư ký LHQ và Trưởng Phái bộ hỗ trợ LHQ tại Somalia (UNSOM) James Swan, Đại diện Đặc biệt của Chủ tịch Ủy ban Liên minh châu Phi (SRCC) tại Somalia, Trưởng Phái bộ Liên minh châu Phi tại Somalia (AMISOM) Francisco Madeira và Chủ tịch Phong trào Bình đẳng giới Somalia Zainab Hassan đã tham dự và báo cáo tại cuộc họp.
Các báo cáo viên cho biết Somalia đang đứng trước những quyết định quan trọng, đặc biệt là cuộc bầu cử quốc hội và tổng thống sẽ được tổ chức vào cuối năm 2020 và đầu năm 2021. Ông James Swan cho rằng nỗ lực của các bên trong việc đạt được đồng thuận về mô hình bầu cử gián tiếp đã chấm dứt 2 năm bế tắc chính trị giữa Chính phủ Liên bang và các bang thành viên tại Somalia. Ông Francisco Madeira cam kết AMISOM sẽ hỗ trợ, đào tạo và huấn luyện lực lượng an ninh Somalia thực hiện tốt nhiệm vụ bảo đảm an ninh trong bầu cử.
Bà Zainab Hassan nhấn mạnh phụ nữ Somalia đang tích cực tham gia vào các mặt của đời sống kinh tế, chính trị và xã hội Somalia bất chấp những rào cản về thể chế và văn hóa. Bên cạnh đó, các báo cáo viên cũng bày tỏ quan ngại về tình hình an ninh, đặc biệt là các cuộc tấn công của lực lượng khủng bố Al-Shabaab nhằm vào thường dân và lực lượng an ninh Somalia.
Các nước thành viên HĐBA phát biểu ủng hộ thỏa thuận đạt được giữa Chính phủ Liên bang và các bang thành viên về tiến trình bầu cử tại Somalia. Các nước ghi nhận việc bổ nhiệm Thủ tướng Mohamed Hussein Roble và thành lập Chính phủ mới, đồng thời, đề nghị Chính phủ Somali tích cực chuẩn bị một cuộc bầu cử tự do và công bằng. Các nước chia sẻ những khó khăn mà Somalia đang đối mặt trước cú sốc kép về lũ lụt, nạn châu chấu và đại dịch Covid-19. Nhiều nước lên tiếng lên án các vụ tấn công của lực lượng Al-Shabaab nhằm và thường dân và lực lượng an ninh Somalia; cam kết tiếp tục hợp tác với Chính phủ Somalia và ủng hộ vai trò và hoạt động của UNSOM tại nước này.
Đại sứ Dian Triansyah Djani, Trưởng Phái đoàn thường trực Indonesia tại LHQ thay mặt Việt Nam và Indonesia, 2 nước ASEAN, phát biểu chung, ghi nhận những bước phát triển tích cực tại Somalia, đặc biệt là đối thoại chính trị giữa Chính phủ Liên bang và các bang thành viên nhằm giải quyết bế tắc chính trị từ năm 2018. Hai nước đánh giá cao việc bổ nhiệm Thủ tướng Mohamed Hussein Roble và thành lập nội các mới, ghi nhận thỏa thuận giữa Chính phủ Liên bang và các bang thành viên về mô hình và thời gian bầu cử, trong đó có tỷ lệ 30% là nữ giới trong Quốc hội.
Việt Nam và Indonesia lên án các hành vi bạo lực, tấn công sử dụng thiết bị gây nổ tự chế và tấn công liều chết nhằm vào lực lượng quân đội và các lực lượng gìn giữ hoà bình tại Somalia. Hai nước chia sẻ những khó khăn mà Somalia đang phải đối mặt và kêu gọi các đối tác quốc tế hỗ trợ Chính phủ Somalia giảm bớt các tác động kinh tế - xã hội và giải quyết các nhu cầu nhân đạo. Hai nước cam kết tiếp tục cùng LHQ, các tổ chức khu vực, quốc tế ủng hộ Somalia vì hòa bình và ổn định và phát triển.
Phái bộ Hỗ trợ của LHQ tại Somalia (UNSOM) được thành lập năm 2013, có nhiệm vụ hỗ trợ tiến trình hòa bình và hòa giải cho Chính phủ Liên bang Somalia; hỗ trợ Chính phủ Liên bang và Phái bộ Liên minh châu Phi ở Somalia (AMISOM) về xây dựng hòa bình và xây dựng nhà nước trong các lĩnh vực; đồng thời giúp đỡ Chính phủ Liên bang Somalia trong xây dựng năng lực và điều phối hỗ trợ tài trợ quốc tế.