Tổng thống Hàn Quốc Roh Moo-hyun (trái) và nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-il tại hội nghị thượng đỉnh liên Triều ở Bình Nhưỡng ngày 4/10/2007. Ảnh: AFP/TTXVN
Cách đây 11 năm, Tổng thống Hàn Quốc Roh Moo-hyun và nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-il đã gặp nhau và ký kết Tuyên bố 4/10, trong đó cam kết hợp tác nhằm xây dựng lòng tin lẫn nhau, giảm căng thẳng và thúc đẩy hợp tác kinh tế liên Triều. Rất tiếc là thỏa thuận đã không được thực thi trong bối cảnh căng thẳng an ninh giữa hai miền và sự thay đổi chính quyền tại Hàn Quốc.
Hoạt động kỷ niệm sự kiện đáng nhớ này, diễn ra tại Cung Văn hóa nhân dân ở thủ đô Bình Nhưỡng, là một phần trong thỏa thuận vừa đạt được tại cuộc gặp thượng đỉnh lần thứ năm vào tháng 9 vừa qua, giữa Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in và nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un. Các đại diện của hai bên tham gia lễ kỷ niệm đã kêu gọi thực thi đầy đủ các thỏa thuận thượng đỉnh mới đây của các lãnh đạo hai miền.
Bộ trưởng Thống nhất Hàn Quốc Cho Myoung-gyon (phải) và lãnh đạo đảng Dân chủ Lee Hae-chan trước khi lên đường tới Bình Nhưỡng để dự lễ kỷ niệm 11 năm diễn ra Hội nghị thượng đỉnh liên Triều năm 2007, ngày 4/10/2018. Ảnh: Yonhap/TTXVN
Trong một văn kiện chung, hai bên viết: "Không nên lặp lại lịch sử thất bại của các tuyên bố ngày 15/6 và 4/10", ý nhắc tới các thỏa thuận đạt được trong các cuộc gặp thượng đỉnh liên Triều lần thứ nhất và thứ hai (vào năm 2000 và 2007).
Các đại biểu cũng kêu gọi biến Bán đảo Triều Tiên trở thành khu vực không có vũ khí hạt nhân và không có các mối đe dọa hạt nhân, trong khi cùng nỗ lực mở rộng các trao đổi và hợp tác xuyên biên giới.
Phái đoàn của Hàn Quốc do Bộ trưởng Thống nhất Cho Myoung-gyon và Chủ tịch đảng Dân chủ (DP) cầm quyền Lee Hae-chan dẫn đầu. Sau lễ kỷ niệm chung, hai bên sẽ thăm nhiều địa điểm ở Triều Tiên và tham dự buổi trình diễn nghệ thuật quy mô lớn mang tính tuyên truyền.
Bên lề sự kiện, Bộ trưởng Cho Myoung-gyon sẽ gặp người đồng cấp Triều Tiên Ri Son-gwon để thảo luận các biện pháp tiếp theo nhằm thực thi thỏa thuận giữa Tổng thống Moon Jae-in và nhà lãnh đạo Kim Jong-un. Chưa rõ phái đoàn của Hàn Quốc có hội kiến nhà lãnh đạo Triều Tiên hay không.
Sự kiện kỷ niệm trên diễn ra trong bối cảnh quan hệ giữa hai miền liên Triều đang chứng kiến những chuyển động mang tính đột phá. Tại cuộc gặp thượng đỉnh hồi tháng 9, lãnh đạo hai miền đã ký Tuyên bố chung Tháng 9 và tái khẳng định “Tuyên bố Panmunjom” đạt được tại cuộc gặp thượng đỉnh liên Triều tháng 4/2018 đã đặt nền tảng cho một kỷ nguyên hòa bình và thịnh vượng mới trên Bán đảo Triều Tiên.
Hai nhà lãnh đạo cũng nhất trí biến vùng biên giới liên Triều thành khu vực hòa bình, theo đó Bình Nhưỡng và Seoul sẽ rút 11 trạm biên phòng của mỗi bên trước cuối năm nay, nhằm giảm các hành động thù địch. Hai bên sẽ thiết lập một vùng đệm gần đường ranh giới quân sự chia cắt hai miền trên biển và trên bộ để ngừng các cuộc diễn tập pháo binh, hải quân.
Triều Tiên và Hàn Quốc sẽ lập vùng cấm bay tại khu vực biên giới nhằm tránh các vụ tai nạn, va chạm đáng tiếc. Các cuộc tập trận gần đường ranh giới quân sự liên Triều sẽ chấm dứt từ ngày 1/11 tới, đồng thời triển khai việc gỡ bỏ các bãi mìn.