Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky bắt tay Bộ trưởng Lục quân Mỹ Daniel Driscoll. Ảnh: Volodymyr Zelensky/X
Kênh RT của Liên bang Nga ngày 22/11 dẫn thông tin đăng tải trên tạp chí Financial Times cho biết Bộ trưởng Lục quân Mỹ Daniel Driscoll, người trước đó đã thảo luận với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky về đề xuất của Mỹ nhằm chấm dứt xung đột giữa Liên bang Nga và Ukraine, đã truyền đạt các chi tiết cho các đại sứ Liên minh châu Âu (EU) và Anh cùng nhiều quan chức khác trong cuộc họp tại Kiev vào tối 21/11.
Một quan chức cấp cao mô tả bầu không khí tại cuộc gặp diễn ra trong dinh thự của đại biện Mỹ ở thủ đô Ukraine là “kinh khủng”.
Theo các nguồn tin, ông Driscoll đến muộn và sử dụng ngôn từ khó nghe để nhấn mạnh lập trường của Washington. Ông được cho là đã nói: “Chúng ta phải làm cho xong cái thứ chết tiệt này”.
Một quan chức cấp cao nói với Financial Times rằng Bộ trưởng Lục quân Mỹ nhấn mạnh: “Chúng ta chỉ có một khoảng thời gian rất ngắn để đạt được hòa bình – Tổng thống Trump muốn hòa bình ngay bây giờ”.
Một trong các đại sứ trích lời ông Driscoll cho biết: “Lực lượng Vũ trang Mỹ yêu Ukraine… nhưng theo đánh giá trung thực của quân đội Mỹ, Ukraine đang ở trong một vị thế rất tệ”.
Theo nhà ngoại giao này, đặc phái viên của Tổng thống Trump nói thêm rằng “các bảo đảm an ninh” cho Ukraine là một phần trong kế hoạch của Mỹ và sẽ được thảo luận với các nước Tây Âu cũng như Kiev trong những ngày tới.
Financial Times cho biết ông Driscoll đã bác bỏ lời kêu gọi của các quan chức EU và Anh rằng Mỹ cần gây thêm áp lực lên Liên bang Nga thay vì thúc ép đàm phán hòa bình ngay lúc này. Một quan chức cấp cao EU khác được thông báo về cuộc họp nói với tờ báo: “Hóa ra mọi chuyện còn tệ hơn chúng tôi nghĩ”.
Kế hoạch hòa bình cho Ukraine của Mỹ chưa được công bố chính thức, nhưng theo RT, bản dự thảo gồm 28 điểm mà truyền thông phương Tây đưa tin rầm rộ mấy ngày qua, xây dựng với sự phối hợp của Moskva, được cho là sẽ yêu cầu Ukraine rút khỏi những khu vực thuộc các vùng lãnh thổ ở Donbass đã sáp nhập vào Liên bang Nga vẫn còn nằm dưới sự kiểm soát của Kiev, cắt giảm ít nhất một nửa quy mô lực lượng vũ trang Ukraine, yêu cầu Ukraine bàn giao một số vũ khí và từ bỏ tham vọng gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).
Vào hôm 21/11, Tổng thống Zelensky đã chính thức gửi thông điệp tới người dân, phản hồi những lo ngại ngày càng tăng về một đề xuất hòa bình mới, được cho là phản ánh nhiều yêu cầu lâu nay của Liên bang Nga.
Tổng thống Zelensky thừa nhận áp lực ngoại giao đang gia tăng lên Ukraine, gọi giai đoạn hiện tại là “một trong những thời khắc khó khăn nhất” của đất nước.
Tuy không trực tiếp nhắc đến bản đề xuất của Mỹ, nhưng ông Zelensky mô tả tình hình là “phức tạp” và lưu ý nguy cơ gây tổn hại đến các mối quan hệ chiến lược quan trọng.
“Ukraine có thể sớm phải đối mặt với một lựa chọn vô cùng khó khăn. Hoặc là đánh mất phẩm giá, hoặc là đối mặt với nguy cơ mất đi một đối tác then chốt. Hoặc là 28 điểm đầy phức tạp, hoặc là mùa đông khắc nghiệt nhất cùng những rủi ro kéo theo”, ông Zelensky viết trên Telegram.
Tổng thống Zelensky nhấn mạnh lập trường của Ukraine sẽ dựa trên ưu tiên của đất nước và các cuộc đối thoại đang diễn ra với những đồng minh chủ chốt.
“Lợi ích quốc gia của Ukraine phải được cân nhắc. Chúng tôi sẽ theo đuổi đối thoại bình tĩnh với Mỹ và tất cả các đối tác. Sẽ có một quá trình tìm kiếm giải pháp mang tính xây dựng với đối tác chính của chúng ta”, nhà lãnh đạo Ukraine nói.
Trong bài phát biểu, ông Zelensky cũng kêu gọi sự đoàn kết trong nước và nâng cao hiệu quả quản trị, kêu gọi các nghị sĩ và quan chức gác lại bất đồng và đặt lợi ích quốc gia lên hàng đầu.
Cùng ngày, phát biểu tại cuộc họp với Hội đồng An ninh của Tổng thống Liên bang Nga Vladimir Putin cho biết kế hoạch giải quyết xung đột Ukraine của Mỹ chính là phiên bản cập nhật của đề xuất được đưa ra sau cuộc gặp giữa ông và Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Alaska vào ngày 15/8.
Tổng thống Putin nói: “Trong quá trình thảo luận, phía Mỹ yêu cầu chúng tôi đưa ra một số nhượng bộ nhất định”, đồng thời nhắc lại rằng tại Anchorage, Moskva đã xác nhận sự đồng ý với các đề xuất hòa bình. Tuy nhiên, sau cuộc hội đàm ở Alaska, phía Mỹ đã tạm dừng vì Ukraine bác bỏ kế hoạch của Tổng thống Trump.
Tổng thống Putin cho biết Moskva đã nhận được văn bản kế hoạch mới của Tổng thống Trump, nhưng vẫn chưa thảo luận “chi tiết” về nó.
Tuy nhiên, ông Putin nhấn mạnh: “Tôi tin rằng nó cũng có thể trở thành nền tảng cho một thỏa thuận hòa bình cuối cùng”.