Bí mật của những người làm nhiều công việc cùng lúc

XU HƯỚNG VÀ TƯƠNG LAI

Đầu đại dịch Covid 19, Bryan Roque một kỹ sư phần mềm tại Amazon đã bị mất việc làm. Một phần trong anh cảm thấy nhẹ nhõm vì đã phải làm việc cật lực suốt nhiều tháng trời và cảm thấy hoàn toàn kiệt sức. Nhưng mất đi nguồn thu nhập đã đẩy anh vào cảnh tồi tệ hơn.

Roque gọi điện cho bố mẹ để báo tin, sau đó thu dọn căn hộ của mình và chuyển về sống cùng họ. Cuối cùng, anh đã tìm được một công việc mới, một vị trí ở IBM, nhưng nỗi lo lắng tiềm ẩn vẫn đeo bám anh. “Tôi có cảm giác như mình không thể kiểm soát được thời gian làm việc của mình. Tôi cũng không thích việc mình phải chịu sự điều động của một công ty có quyền quyết định liệu tôi có được tuyển dụng hay không”.

Vì vậy, chưa đầy một năm làm việc tại IBM, khi một nhà tuyển dụng từ Meta gọi đến, Roque đã nảy ra một suy nghĩ. Như bình thường thì anh sẽ từ chức ở IBM và nhận chức vụ mới. Nhưng điều gì sẽ xảy ra nếu anh ấy vẫn giữ công việc cũ và bí mật đảm nhận công việc mới? Với việc làm hai công việc cùng lúc anh có thể tăng gấp đôi thu nhập cũng như sự đảm bảo về công việc của mình.

Khi nghiền ngẫm ý tưởng đó, anh phát hiện ra rằng mình không đơn độc. Có cả một cộng đồng các chuyên gia trực tuyến trao đổi các mẹo về việc đảm nhận 2 công việc một cách hiệu quả. Chủ của trang blog Overemployed được thành lập vào năm 2021 để chia sẻ những bí mật của mình với tư cách là một nhân viên làm việc tại hai công ty cùng lúc. Trên những cộng đồng công  nghệ của Discord và Reddit đã có tới 300.000 thành viên cũng chia sẻ những bí quyết làm nhiều công việc cùng lúc.

Vì vậy Roque bắt đầu tham gia cùng họ. Anh ấy nhận được một lời đề nghị từ Meta, một lời đề nghị khác từ Tinder, và sau khi thương lượng cả hai với nhau để được trả nhiều tiền hơn, anh ấy đã chấp nhận cả hai công việc bên cạnh việc giữ hợp đồng làm việc của mình tại IBM. Mười lăm tháng trước, anh đã thất nghiệp và iờ đây, anh đột nhiên có ba công việc cùng lúc và kiếm được mức lương tổng cộng hơn 820.000 USD/ năm.

BÍ QUYẾT CỦA SỰ CÂN BẰNG

Giữ nhiều công việc cùng lúc từ lâu đã là một cách làm khó khăn đối với những người lao động lương thấp. Nhưng kể từ khi đại dịch xảy ra, hiện tượng này đã gia tăng ở những chuyên gia như Roque, những người đã lợi dụng quyền riêng tư do làm việc từ xa để bí mật đảm nhận hai công việc trở lên và nhân mức lương của họ lên gấp bội mà không phải làm việc nhiều hơn một tuần làm việc tiêu chuẩn 40 giờ.

Động thái này không chỉ là điều cấm kỵ về mặt văn hóa mà còn là một hành vi phạm tội có thể bị sa thải bởi khi ký hợp đồng làm việc thường các công ty sẽ không đồng ý nhân viên của mình “một chân đạp nhiều thuyển” do lo ngại lộ bí mất kinh doanh hoặc giảm hiệu suất làm việc, vậy nên nếu bị phát hiện người lao động có thể bị kiện vì vi phạm hợp đồng.

Để hiểu thêm về xu hướng làm nhiều việc này thì những nhân viên sẽ xếp hạng từng công việc của họ theo mức độ ưu tiên mà họ đặt vào đó. Họ gọi là công việc hay gọi tắt là J rồi đánh số theo thứ tự, J1 là công việc được yêu thích nhất, J2 là công việc đòi hỏi sự tập trung và thời gian, J3 là công việc ít đòi hỏi hiệu quả hơn.

Mục đích của việc đảm nhận nhiều công việc cùng lúc là tối đa hóa tổng thù lao của trong khi giảm thiểu số giờ làm việc mỗi tuần cho mỗi công việc.

Kỹ năng quản lý thời gian cũng là một điểm quan trọng khi làm nhiều công việc cùng lúc, một số người lựa chọn quản lý theo múi giờ, ví dụ như làm việc ở Mỹ cho công ty Mỹ, nhưng làm thêm vào ban đêm cho một công ty tại Thái Lan.

Kết hợp cùng các công nghệ hỗ trợ cho việc làm nhiều việc cùng lúc cũng là một sự lựa chọn phố biến của những chuyên gia làm nhiều việc, app nhắc nhở lịch họp, platform công việc đa dạng, phần mềm điều khiển máy tính từ xa đều hữu dụng.

Điều tiên quyết cho việc làm việc nhiều vị trí, chính là cần giữ bí mật. Những người có nhiều công việc cùng lúc thường đóng băng lịch sử việc làm của mình trên LinkedIn của họ, để nhà tuyển dụng không thể biết họ đang đảm nhiệm nhiều công việc. Họ không nói cho ai biết họ đang làm gì, ngoại trừ vợ/chồng và có thể cả nhân viên kế toán của họ.

George, một kỹ sư phần mềm từng đảm nhiệm tới 4 công việc cùng một lúc, cho biết: “Lý do chính khiến mọi người bị phát hiện là vì họ không hoàn thành công việc được giao. Tôi chưa bao giờ bị phát hiện vì tôi thực sự làm việc."

Hầu hết, những người đảm nhiệm nhiệm nhiều công việc đều thực sự rất giỏi trong công việc của mình, điều đó cho phép họ làm việc nhanh chóng và hiệu quả. Allison, một phụ nữ có 16 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực của mình và đảm nhận hai vai trò toàn thời gian, cho biết: “Bây giờ tôi đang ở đỉnh cao trong công việc của mình.Và khi tôi nộp đơn xin công việc thứ hai, tôi đã chắc chắn rằng nó phù hợp với những gì tôi biết là kỹ năng của mình."

KHÔNG CHIA SẺ

Những người đảm nhận nhiều công việc cũng tìm kiếm những vị trí mà họ hy vọng sẽ có sự thân thiện, nhẹ nhàng trong các cuộc họp cũng như khối lượng công việc. Quá trình tìm kiếm công việc thứ hai hay ba này đòi hỏi rất nhiều thử nghiệm và sai sót, giống như trao đổi bài cho đến khi bạn có được ván bài hoàn hảo.

Cole, một kỹ sư phần mềm, bắt đầu tìm kiếm công việc thứ hai vì công việc đầu tiên của anh yêu cầu rất ít công việc thường chỉ cần hai hoặc ba giờ một tuần để hoàn thành. Anh nói: “Tôi cảm thấy mình có rất nhiều thời gian và tôi nghĩ mình có thể sử dụng thời gian đó hiệu quả hơn là chỉ xem video trên YouTube”. Nhưng anh chia sẻ rằng vẫn chưa tìm thấy sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống cũng như mức lương ở một công việc khác.

Tuy hậu quả của việc bị kiện do làm nhiều công việc cùng lúc là khá thấp khi rất ít doanh nghiệp muốn tốn thời gian và tiền bạc vào việc khởi kiện một nhân viên. Nhưng đã có những ghi nhận không mấy tiêu cực từ hệ quả của việc làm nhiều công việc cùng lúc. Mất ngủ, căng thẳng kéo dài và thậm chí không có thời gian cho bản thân hay gia đình chính là một trong nhưng hệ quả mà nhưng người “tham công tiếc việc” này mắc phải.

Một mối lo ngại đang thống trị các diễn đàn của những người làm nhiều việc cùng lúc ngày nay là nhiều công ty đòi hỏi nhân viên trở lại văn phòng ngày càng tăng cao.

Bạn sẽ làm gì nếu một trong những nhà tuyển dụng của bạn yêu cầu bạn bắt đầu có mặt trực tiếp? Đó là điều đã xảy ra với Roque, kỹ sư IBM-Meta-Tinder, khi Meta mời anh đến văn phòng vài ngày một tuần.

Đôi khi anh ấy không thể đặt phòng họp riêng để thực hiện các cuộc họp với nhân viên Tinder và IBM một cách riêng tư, điều này đã dẫn đến một số cuộc trò chuyện căng thẳng trong văn phòng không gian mở của Meta, nơi bất kỳ ai cũng có thể nghe thấy anh ấy. Một lần anh vô tình kết nối máy tính xách tay Tinder của mình với mạng WiFi của Meta thay vì sử dụng điểm phát sóng của điện thoại và Tinder ngay lập tức nhận ra. Ngay lập tức Tinder đã gửi đên anh một email cảnh báo về điều khoản làm việc trong hợp đồng.

​Những người làm nhiều công việc thường có một mức thu nhập cao hơn bình thường. Ví dụ như Isaac, người sáng lập blog Overemployed, kiếm được khoảng 600.000 USD từ hai công việc công nghệ của mình. Cole, một kỹ sư phần mềm, kiếm được khoảng 500.000 USD. Vào thời kỳ đỉnh cao, Allison kiếm được 260.000 USD từ công việc phân tích kinh doanh và quản lý sản phẩm.

Nhưng điều kỳ lạ là những người làm nhiều công việc cùng lúc không khoe khoang về cách họ tiêu tiền, dường như tất cả mọi người đều nói đến việc tiết kiệm.

Nếu nguyên tắc đầu tiên của người làm nhiều vị trí là bí mật thì nguyên tắc thứ hai là tiết kiệm. Nhiều người trong cộng đồng trở thành tín đồ của phong trào được gọi là “Độc lập tài chính và Nghỉ hưu sớm”. George, ở độ tuổi 20, chia sẻ rằng anh ấy sắp nghỉ hưu ở tuổi 35. Những người làm nhiều vị trí thường ưu tiên trả nợ thẻ tín dụng, các khoản vay sinh viên và các khoản thế chấp.

TÂM LÝ CỰC ĐOAN VÀ THÁCH THỨC

Những người lựa chọn làm nhiều công việc cùng lúc chia sẻ rằng họ không muốn bị phụ thuộc vào một công ty mà có thể đuổi việc họ bất kỳ lúc nào, nên việc có thêm nhiều sự lựa chọn giúp họ đảm bảo về mặt tài chính và giảm thiểu sự phụ thuộc vào công việc.  

Tuy nhiên cũng có nhiều người sau khi trải nghiệm cuộc sống làm nhiều công việc cùng lúc đã lựa chọn từ bỏ và tập trung vào một công việc để phục hồi sức khoẻ tầm thân và danh thời gian cho gia đình và bản thân.

Về cốt lõi, việc làm nhiều công việc cùng lúc thể hiện một khế ước xã hội mới được hình thành trong thời đại bất thành văn về công việc rằng "gắn bó với chúng tôi suốt đời và chúng tôi sẽ coi bạn như gia đình" đã không còn phù hợp với nhiều người trẻ hơn.

Bản thân các nhà tuyển dụng đã bắt đầu đi theo hướng tuyển dụng những người đảm nhiệm nhiều công việc. Kể từ sau đại dịch, nhiều công ty đã tuyển dụng nhiều nhân sự độc lập hơn, những người này thường được trả lương theo dự án chứ không phải theo giờ.

Điều quan trọng là những hợp đồng biểu diễn này không hề có bảo hiểm hay phúc lợi như nhân viên toàn thời gian.

Nhiều người đã tận dụng xu hướng này bằng cách tìm một công việc chính toàn thời gian để cung cấp bảo hiểm y tế cho họ, sau đó nhận thêm công việc thứ 2 hoặc 3 thường được trả lương cao hơn để bù đắp cho sự thiếu hụt về quyền lợi.

Sự gia tăng của công việc từ xa và kết hợp trong thời kỳ đại dịch cũng đã mang đến cho người sử dụng lao động một phương pháp mới để đo lường năng suất. Thay vì theo dõi số giờ nhân viên làm việc tại bàn làm việc, nhiều người giám sát hiện đang đánh giá nhân viên dựa trên công việc thực tế mà họ sản xuất.

Với cách tiếp cận quản lý linh hoạt hơn, hướng đến kết quả hơn, một số ông chủ có thể không quan tâm đến công việc thứ hai của nhân viên, miễn là công việc họ nhận được từ nhân viên đó là hạng nhất.

Tuy nhiên nhiều CEO đã trở nên nghi ngờ về công việc từ xa, tin rằng nhân viên làm việc tại nhà đang lợi dụng họ. Từ góc độ quản lý truyền thống, các nhà tuyển dụng cũng đưa ra ý tưởng cho rằng những nhân viên có kinh nghiệm có thể hoàn thành nhiều công việc hơn hoặc thay thế họ bằng các nhân viên làm việc từ xa với chi phí thấp hơn.

Vào tháng 9, McKinsey & Company ước tính rằng những người làm nhiều công việc cùng lúc chiếm 5% số nhân viên của một tổ chức điển hình. Quý trước, ước tính có 412.000 người Mỹ đang làm hai công việc toàn thời gian cùng một lúc, tăng 105.000 kể từ năm 2019.

Tuy nhiên, các ông chủ cũng lo ngại khi nhân viên làm nhiều hơn một công việc thì sẽ sinh ra tâm lý cực đoan trong công việc, khi nhân viên luôn hối hả và thâm chí đối phó trong công việc. Hoặc việc nhân viên chất lượng cao sẽ dễ bỏ việc hơn khi họ có quá nhiều công việc đang làm cùng lúc.

Sự gia tăng của công việc từ xa và làm nhiều công việc cùng lúc đem lại cơ hội và thách thức đồng thời cho doanh nghiệp và người làm công.

Quản lý linh hoạt và tập trung vào kết quả có thể giúp tối ưu hóa năng suất, nhưng cũng đặt ra những lo ngại về tâm lý và giữ chân nhân sự chất lượng. Quá trình này yêu cầu sự linh hoạt và chín chắn để tận dụng những cơ hội mà thế giới công việc mới đang mang lại.