Cá mập đầu búa. Ảnh minh họa: BBC/TTXVN
Nghiên cứu, được đăng tải trên tạp chí Nature số ra ngày 22/7, đã được thực hiện trong 4 năm ở 370 dải đá ngầm của gần 60 nước trên thế giới, sử dụng hơn 15.000 máy quay phim từ xa, nhằm tạo lập bức tranh toàn cảnh đầu tiên về những nơi số cá mập này sinh trưởng mạnh và những nơi hầu như không còn sự hiện diện của chúng.
Kết quả cho thấy trong số các dải đá ngầm được khảo sát, gần 20% được xem là đã "tuyệt chủng" cá mập. Tại các dải đá ngầm được khảo sát ở 8 nước trong đó có Qatar, Ấn Độ, Việt Nam và Kenya, các nhà nghiên cứu không tìm thấy bất cứ con cá mập nào.
Các nhà nghiên cứu khẳng định phát hiện này không có nghĩa là không có cá mập sinh sống tại các vùng biển này, mà là bằng chứng số cá mập sinh sống ở các dải đá ngầm đang giảm xuống mức thấp trầm trọng. Theo người đứng đầu nghiên cứu, Aaron MacNeil, đây là một thực trạng rất đáng lo ngại.
Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng các biện pháp đánh bắt cá tận diệt như sử dụng lưới rê và dây câu dài có thể là nguyên nhân chính gây ra tình trạng này. Hai phương thức đánh bắt này bị chỉ trích vì gây sát thương cao các loài động vật biển, trong đó có những loài có nguy cơ tuyệt chủng.
Theo các tác giả nghiên cứu, chính phủ các nước cần ban hành lệnh cấm các biện pháp đánh bắt tận diệt, hạn chế sản lượng đánh bắt, đóng cửa các khu vực đánh bắt và xây dựng các khu bảo tồn cá mập đá ngầm để khôi phục dân số của loài này. Tuy nhiên, các tác giả cũng nhấn mạnh sự cần thiết tìm ra những giải pháp phù hợp từng hoàn cảnh cụ thể. Ví dụ giải pháp mang lại hiệu quả đối với những cộng đồng sinh sống bằng nghề đánh bắt cá nhưng vẫn giúp bảo tồn loài cá mập này.