Người lao động biểu tình tại Auckland, New Zealand. Ảnh: Getty Images
Cuộc “siêu đình công” quy tụ hơn 60.000 giáo viên, 40.000 y tá, bác sĩ và khoảng 15.000 nhân viên hành chính nhà nước.
Mặc dù thời tiết khắc nghiệt khiến nhiều cuộc tuần hành tại thủ đô Wellington và các khu vực khác bị hủy, nhưng hàng chục nghìn người vẫn xuống đường trên khắp cả nước, giơ biểu ngữ, hô khẩu hiệu và kêu gọi chính phủ đầu tư nhiều hơn cho giáo dục và y tế.
Cuộc đình công được khởi xướng sau khi đàm phán tập thể giữa các công đoàn và chính phủ liên minh rơi vào bế tắc. Dù mỗi ngành có yêu cầu riêng, nhưng các vấn đề chung đều xoay quanh mức lương thấp, thiếu nhân lực trầm trọng, thiếu trang thiết bị và điều kiện làm việc tồi tệ khiến cả người lao động lẫn bệnh nhân, học sinh đều chịu ảnh hưởng.
Tại vùng Hawke’s Bay, y tá Noreen McCallan chia sẻ: "Chúng tôi lo cho sự an toàn của bệnh nhân. Tình trạng thiếu nhân sự đã trở nên quá sức chịu đựng, khiến bệnh nhân phải chờ đợi lâu hơn vì chúng tôi không thể chăm sóc họ kịp thời".
Trong khi đó, giáo viên Liam Rutherford ở Palmerston North nhấn mạnh rằng hệ thống giáo dục cần được đầu tư nghiêm túc, thay vì “chỉ sửa chữa qua loa”. Ông cho rằng mức đề nghị lương hiện tại của chính phủ không đủ hấp dẫn để giữ chân giáo viên hay thu hút người mới, khi lực hút từ Australia là quá mạnh.
Những năm gần đây, hệ thống y tế và giáo dục New Zealand rơi vào tình trạng quá tải nghiêm trọng. Nhiều bệnh viện cảnh báo nguy cơ sụp đổ nghiêm trọng vì thiếu giường bệnh, thời gian chờ đợi kéo dài và tình trạng thiếu nhân viên y tế. Tương tự, các trường học cũng đang phải đối mặt với tình trạng thiếu giáo viên.
Tuy nhiên, trong nỗ lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, chính phủ liên minh của Thủ tướng Christopher Luxon đã cắt giảm ngân sách cho khu vực công, đồng thời hủy bỏ hàng chục yêu cầu tăng lương vì bình đẳng giới. Trong khi đó, làn sóng di cư ra nước ngoài đạt mức kỷ lục, khi nhiều công dân - đặc biệt trong lĩnh vực giáo dục và y tế - chuyển sang Australia để tìm việc làm tốt hơn và mức lương cao hơn.
Thủ tướng Luxon gọi cuộc đình công là mang động cơ chính trị, trong khi các bộ trưởng phụ trách giáo dục, y tế và dịch vụ công cho rằng đây là hành động không công bằng, không cần thiết và phản tác dụng.
Bộ trưởng Dịch vụ công Judith Collins cho rằng cuộc đình công là “một màn trình diễn chính trị, khiến bệnh nhân và trẻ em phải gánh hậu quả”.
Nhiều trường học buộc phải đóng cửa trong ngày đình công, các cơ sở y tế cũng giảm mạnh dịch vụ không thiết yếu. Tuy vậy, dư luận lại phần lớn ủng hộ người lao động. Theo khảo sát của Talbot Mills, 65% người dân New Zealand ủng hộ cuộc đình công, trong đó gần một nửa là cử tri của liên minh cầm quyền.