- Nhanh nhẩu lên, hôm qua cậu đã bị muộn 30 phút. Không muốn bị trừ mất nửa tháng lương đấy chứ?
- Đây, đây. Chỉ còn đúng một ngã tư nữa là tớ đến nơi. Đúng 5 phút nữa thôi…
Anh chưa kịp nói hết câu vì một chiếc xe buýt đã lùi lũi sượt ngang tay lái. Anh vội vàng đảo sát vỉa hè. Chiếc xe kẹt bánh xuống rãnh cống đổ lăn chiêng. Điện thoại lăn lóc trên nền đất. Người ào qua. Xe ào qua. Chẳng ai để ý đến tai nạn ngớ ngẩn này.
Ở một thành phố đông đúc gần 7 triệu dân, mỗi ngày có tới hàng trăm vụ tai nạn giao thông và hình ảnh một gã mày râu nhếch nhác với lủng củng túi, hộp đang lồm cồm bò dậy để cố gắng nhấc xe ra khỏi rãnh cống chẳng để lại ấn tượng gì đáng kể.
Ai cũng đang có việc cả. Giáng sinh. Nam thanh nữ tú bận rộn với những lời chúc tụng. Trẻ con cuống lên học cho xong tiết để còn chờ quà từ người lớn. Các doanh nghiệp nước ngoài cho nhân viên nghỉ từ sớm và giờ họ đang vội vã chạy đi sắm đồ.
Còn những cửa hàng nhỏ lẻ tận dụng cơ hội này để bán tống hàng tồn kho, rượu vang, bánh kẹo, đồ trang trí, gấu bông, quần áo, mỹ phẩm…, tất tật đều sẽ có khách mua. Cũng chỉ ngót tháng nữa thôi là sẽ đến giao thừa. Giá vàng lên cao, giá ngoại tệ lên, mọi thứ hàng hóa đều tăng vọt.
Người ta cuống lên để tích trữ. Cả thành phố nháo nhào mua bán, đàm phán, bàn bạc và cãi cọ. Anh dựng được chiếc xe thẳng dậy thì lại rơi mất mấy chiếc hộp, nhặt được hộp đồ này thì lại rơi mất hộp đồ khác, chưa kể chiếc điện thoại đã bị văng mất cả nắp lẫn pin vào nước cống. Thứ nước đen bẩn cũng vấy đầy chiếc áo jacket duy nhất của anh.
Phải người khác thì sẽ chửi váng lên, dù chỉ là chửi gã tài xế xe buýt đã kịp dông thẳng qua vài ngã tư phía trước. Nhưng anh là người nhẫn nhịn, thấy sự gì cũng quen nhẫn nhịn.
Tháng trước người ta trừ của anh nửa tháng lương chỉ vì đã bỏ mất một cuốc đưa hàng, nhưng anh cũng nhẫn nhịn chịu như thế, chưa kể còn kiêu hãnh nghĩ rằng cái lý do để vi phạm nội quy công việc ấy thực sự chính đáng. Hôm ấy anh hẹn đưa nàng đến dự một cuộc sinh nhật.
- Công việc có thể làm vào bất cứ lúc nào nhưng sinh nhật bạn em một năm chỉ có một lần.
Nàng bảo thế. Anh cũng nghĩ thế. Nàng đi dự tiệc, cần phải có người đưa đón, trò chuyện cho đỡ lẻ loi, chưa kể anh không muốn bất kỳ gã đàn ông nào mon men đến làm quen với cô gái xinh đẹp của anh.
Tối nay, lẽ ra anh cũng nên đưa nàng đi dạo phố, vào một nhà hàng ăn bữa tối Giáng sinh, hoặc chí ít thì ngồi trong một quán cà phê gắn kính trông ra đường phố, nhưng những ngày này đang là thời vụ tốt lành của cả công ty. Riêng tiền thưởng cũng xấp xỉ bằng cả tháng lương.
Nếu anh bỏ việc buổi tối, không những tiền lương bị trừ mà tiền thưởng cũng mất đứt. Anh đã thông báo với nàng việc ấy từ đêm hôm trước, sau nhiều giờ đồng hồ suy nghĩ nên nói cách nào cho dễ nghe và hợp lý. Anh sợ nàng giận.
Anh thương nàng vò võ một mình trong khi cả thiên hạ đang ấm áp bên nhau giữa tiết Noel lạnh giá. Nhưng từ đầu dây bên kia, nàng đã mỉm cười an ủi anh. Nàng nói em sẽ không sao đâu, em sẽ chờ anh cho đến đêm khuya, khi nào anh từ chỗ làm về sẽ thấy em vẫn còn thức để đợi anh. Anh thở phào nhẹ nhõm. Anh chào nàng và chúc nàng ngủ ngon.
Loay hoay tới chục phút đồng hồ, riết rồi anh cũng cột gọn được những hộp đồ như cũ. Anh kiểm tra thật kỹ những vỏ hộp bị lấm nước bẩn rồi thở phào nhẹ nhõm vì không bị thiệt hại gì đáng kể. Nước sẽ nhanh chóng khô bề mặt rồi chỉ để lại vài vết đen mờ.
Anh tin chắc như thế. Không lẽ ông trời cứ hại anh mãi. Anh tiếp tục cho xe chạy trên đường, bon chen với hàng trăm loại xe đạp, xe máy, xe con, xe buýt, và cả một chiếc xe ba bánh tự thửa đang nổ máy phành phạch ngay trước mặt.
Anh nhích từng mét một, trong lòng nóng như lửa đốt. Cú ngã xe vừa rồi khiến anh lại chậm thêm vài nhịp. Trời đã về chiều, và đang giờ cao điểm, không kẻ nào muốn nhường chỗ trên những con đường chật hẹp. Khói xe thả mùi khét lẹt. Anh sợ lại bị phạt. Anh sợ bị trừ tiền lương.
Công ty anh đang làm là một doanh nghiệp chuyên sản xuất bánh ga tô. Bánh ga tô mừng sinh nhật. Bánh ga tô mừng thôi nôi. Bánh ga tô mừng thọ, mừng đám cưới vàng cưới bạc, mừng ngày tình yêu, ngày phụ nữ, ngày nhà giáo, ngày thầy thuốc, ngày thiếu nhi, và đương nhiên cả ngày Giáng sinh nữa. Ngày gì cũng có thể ăn bánh được. Bánh được làm theo mẫu, chỉ khác nhau dòng chữ trên bề mặt mà thôi.
Bánh quà tặng được đưa đến tận nhà. Giám đốc công ty thức thời, quyết định kèm luôn dịch vụ đưa quà tặng vào trong hạng mục giao hàng. Khách không chỉ tặng bánh, còn muốn tặng thêm nhiều món quà khác nữa.
Chúng được gói bọc sẵn trong hộp và anh chỉ việc mang đến nơi theo địa chỉ. Những hộp quà này anh nhận từ các cửa hàng đại lý, giờ đến xưởng để lấy thêm bánh ga tô đi giao. Nhân tiện đến đó anh sẽ thay bộ đồ của ông già Noel để đi đưa hàng.
Tất cả khách hàng hôm nay sẽ là trẻ con. Mỗi đứa được nhận một chiếc bánh có hình khúc gỗ với ông già Noel bằng nhựa đang giơ tay vẫy chào được gắn trên lớp kem chocolate màu nâu.
Anh làm việc này qua hai mùa Noel rồi, kể từ sau ngày tốt nghiệp. Anh chưa xin được công việc nào đáng kể, sau khi đã thử gõ cửa khắp các nhà máy xem ở đâu cần thuê kỹ sư hóa thực phẩm.
Lẽ ra anh đã có một chỗ làm tạm ổn ở tận Vũng Tàu, nhưng nếu như thế anh sẽ phải xa nàng. May ra một năm mới có thể gặp nhau hai lần, ấy là anh còn rất lạc quan về một khoản tiền lương chưa biết. Nàng đang học năm cuối. Anh sẽ chờ đợi nàng ra trường, rồi đám cưới, và anh sẽ có thể mang nàng đi bất cứ nơi nào có chỗ làm ổn định cho cả hai đứa.
- Cậu đây rồi, hôm qua cậu đã muộn 30 phút.
Phúc mập, gã đồng nghiệp béo ị của anh đã nai nịt gọn gàng trong bộ quần áo Noel đỏ rực, giờ đứng trên bậc thềm giục giã.
- Tớ bị ngã xe. – Anh giải thích.
- Biết rồi. Nhìn là biết. – Dường như Phúc mập đang toét miệng cười sau bộ râu trắng. – Cứ vào thay quần áo đi, tớ xếp đồ lên xe cho.
Anh vội vàng ký hàng tá đơn giao nhận rồi tất tả vào nhà kho thay đồ. Lúc này anh mới nhận ra cái khuỷu tay đập xuống vỉa hè sưng tấy và má anh bị một vệt xước nông, không đáng ngại lắm nhưng cứ hễ mồ hôi rịn vào là xót buốt. Anh khoác bộ quần áo đỏ ra ngoài, đội mũ, đeo râu kín mặt. Giờ thì anh giống hệt Phúc mập, giống hệt các ông già Noel đỏ lòe khác đang đi lại nhộn nhịp trong xưởng bánh. Muốn nhận ra họ, người ta chỉ có thể dựa trên giọng nói quen thuộc hàng ngày.
- Phúc này, cậu có thể cho tớ vay một khoản được không. Một tuần nữa có lương tớ sẽ trả. – Anh nói với Phúc mập trước chuyến giao quà cuối cùng trong ngày.
Phúc mập luồn tay một cách khó nhọc qua lớp áo thụng đỏ để lấy chiếc ví. Gã đưa tiền cho anh mà không hỏi thêm điều gì. Anh thở phào nhẹ nhõm, cầm xấp tiền đúng bằng khoản tiền lương hàng tháng, cảm ơn Phúc mập rồi nhảy vội lên xe.
Đường phố ngày càng kín đặc người, xe. Anh len lỏi qua những khe hở nhỏ nhất để nhích về phía trước. Anh lần lượt giao hàng qua từng địa chỉ, lần lượt xoa đầu từng đứa trẻ và kín đáo đưa giấy giao hàng cho bố mẹ chúng ký nhận. Những hộp đồ trên xe thưa dần, anh chỉ còn chừng ba địa chỉ nữa thôi. Bụng anh sôi réo và vết thương sưng tấy trên khuỷu tay trở nên nhức buốt.
Mỗi lần đảo tay lái, chiếc áo jacket lại cọ vào vết đau khiến anh điếng người. Đã quá 7 rưỡi, anh có một tiếng để ăn tối và nghỉ ngơi nhưng anh còn một việc quan trọng hơn để làm. Anh có thể hoãn bữa tối lại đến 10 giờ đêm cũng không sao, còn việc của anh thì không thể đừng được.
Tất cả các cửa tiệm bán món đồ mà anh đang cần sẽ đồng loạt đóng cửa lúc 9 giờ tối. Anh phóng xe qua những quán ăn nghi ngút khói dưới ánh đèn vàng ấm áp, cố gắng không nhìn vào đó và đi thẳng đến một tiệm vàng nằm trên khu phố cổ.
Anh không hứa hẹn gì với nàng về một buổi tối hạnh phúc nhưng trong lòng đang ấp ủ một dự định bất ngờ. Lần này có nhiều tiền thưởng, cộng với lương cuối tháng, anh sẽ mua tặng nàng một món quà Giáng sinh đặc biệt, và anh sẽ đứng ngoài cửa nhà nàng chờ chuông đồng hồ điểm 12 tiếng. Khi ấy nàng đã lên giường đi ngủ sau nhiều tiếng đồng hồ mong đợi, hy vọng, buồn bã và giận dỗi.
Anh sẽ đánh thức nàng dậy. Nàng sẽ kinh ngạc, sẽ trách móc anh, và cuối cùng, sẽ ôm choàng lấy anh thật chặt. Anh sẽ hít thật lâu mùi hương ấm áp tỏa ra từ tóc nàng, chạm lên bờ môi mềm mại quen thuộc của nàng và lồng chiếc nhẫn vào ngón tay nàng. Đôi mắt nàng sẽ lấp lánh những tia sáng hạnh phúc trong đêm tối khi nhìn thấy món quà tình yêu của anh.
Tiệm vàng rực rỡ ánh sáng của ngọn đèn chùm đang phản chiếu lên những viên kim cương, hồng ngọc, saphire đen, ngọc lục bảo. Đủ loại đá quý làm anh ngỡ ngàng. Anh chọn một chiếc nhẫn có gắn viên đá xanh lam mà anh không biết tên của nó. Anh hỏi giá của chiếc nhẫn.
Cô nhân viên đứng quầy mặc đồng phục lịch lãm rút chiếc nhẫn từ trong tủ kính đưa cho anh xem. Cô bấm máy tính để cân đối tỉ giá đô la ghi trên chiếc nhẫn rồi chìa màn hình ra trước mặt. Dường như cô ta đông khách đến mức không muốn trả lời nữa. Anh hơi giật mình khi nhìn vào màn hình máy tính. Anh đặt chiếc nhẫn trở lại trên mặt kính rồi hỏi giá một chiếc khác, và một chiếc khác nữa. Cuối cùng anh chọn được một chiếc nhẫn có gắn viên thạch anh tím giản dị. Anh đặt toàn bộ số tiền của Phúc mập lên mặt quầy, cộng cả chỗ còn lại trong ví nữa.
Anh đặt hộp nhẫn vào túi áo ngực rồi vội vã phóng xe đến địa chỉ tiếp theo. Giờ này trên đường chỉ còn lại những cặp trai gái hào hoa và xinh đẹp đang thong thả đi tìm một nơi giải trí ấm áp trong thành phố. Càng về muộn, trời càng lạnh và sương giá của một đêm Giáng sinh khiến anh rùng mình. Trong khoảnh khắc anh nghe mình lả đi, rồi phút giây, anh hồi sinh trở lại khi cảm thấy chiếc hộp cứng đang cựa trên ngực trái.
Đã mấy lần anh định gọi điện cho nàng rồi cố kìm lại được. Anh sẽ chờ đến tận nửa đêm. Nàng sống trong một khu trọ tồi tàn. Anh cũng thế. Nàng không có một ban công với giàn hoa giấy hồng biếc để anh leo lên hôn nàng qua ô cửa sổ. Nhưng anh sẽ đợi nàng ngay ngoài cánh cửa, để chờ đợi ôm gọn nàng trong vòng tay.
Chỉ còn một hộp bánh nữa thôi. Anh đã rong ruổi trong giá rét suốt 14 tiếng và giờ đã sắp đến lúc kết thúc hành trình như thể vô tận này. Anh chỉnh lại bộ râu, dựng xe cẩn thận, tay xách hộp bánh cuối cùng. Anh nhìn đồng hồ với cảm giác có lỗi. Đã 10 giờ đêm và không biết đứa trẻ trên kia có kịp thức để chờ món quà đến cùng ông già Noel hay không.
Lúc nhảy ba bậc một trên bậc cầu thang gỗ, anh mới chợt nhận ra đây là một quán cà phê. Ánh sáng mờ ảo tỏa ra từ hàng trăm bóng đèn xanh lam nhỏ xíu treo trên cây thông Giáng sinh và tiếng piano thánh thót dưới những ngón tay của một nghệ sĩ dương cầm mặc bộ đầm đen gợi lên không khí sang trọng của nơi này. Quán rất đông người, với nhiều ly cốc, bánh trái, đầu mẩu thuốc lá và những áo quần xinh đẹp.
Anh ngơ ngác mất vài giây mới tìm được bàn số 3 ghi trên tờ giấy giao hàng, để rồi ngay lập tức nguyền rủa thần định mệnh đã khiến anh gượng dậy được sau cú ngã sáng nay. Người đàn ông ngồi bên chiếc bàn sát cửa kính vẫy tay ra hiệu khiến anh không thể lùi lại được nữa.
- Lâu quá. Lâu quá. – Người đàn ông phàn nàn. – Công ty cậu hẹn tôi 9 giờ, mà cậu thử nhìn đồng hồ xem mấy giờ rồi. Nếu không vì một buổi tối vui vẻ thế này thì sáng hôm sau thế nào cậu cũng nhận được giấy báo đuổi việc. Cậu giúp chúng tôi xếp bánh ra bàn đi.
Người anh run lên như thể toàn bộ năng lượng cuối cùng của một ngày khốn khổ cũng đã bị rút đến cạn kiệt. Anh đặt hộp bánh lên bàn như một cái máy, rồi lập cập mở hộp bánh bằng bàn tay cũng đang run rẩy.
- Thôi để đấy. – Gã đàn ông gắt lên và chỉ bằng một động tác đã nhấc trọn vẹn chiếc bánh hình khúc củi đặt lên mặt bàn. – Quà Giáng sinh của em đây.
- Ôi anh, bất ngờ quá.
Cô gái ngồi đối diện reo lên sung sướng rồi nhoài người hôn thật kêu lên má người tình. Tình yêu của anh. Làn tóc thơm mềm mại của anh. Đôi môi cháy bỏng của anh. Ánh mắt mà hằng đêm anh chết chìm trong trí tưởng, ánh mắt đã khiến anh hồi sinh sau những chuỗi ngày nhọc mệt, giờ chỉ cách anh trong gang tấc. Anh nghe vết xước trên má mình buốt lên vì một thứ nước gì đó đang ứa ra thấm xót.
- Chưa hết đâu, đây mới là quà nè. - Gã đàn ông dùng động tác như ảo thuật, và trong nháy mắt, trên cánh tay nhỏ xíu đang giơ lên của ông già Noel bằng nhựa toòng teng một chiếc nhẫn sáng lấp lánh.
Anh đã nhìn thấy những chiếc nhẫn kiểu này trong tiệm bán đồ trang sức ban nãy. Chúng được đựng trong một tủ kính riêng, tách biệt hẳn với những loại đá quý khác, tủ kính dành cho những viên kim cương. Lại những tiếng reo sung sướng.
Lại những chiếc hôn rất kêu. Và cả những lời ngọt ngào âu yếm. Rồi dường như cả hai chợt nhận ra sự có mặt vô duyên của một ông già Noel đang đứng như hóa đá bên cạnh. Gã đàn ông lại luồn tay vào chiếc áo vest màu trắng.
- Đây, phần của cậu. – Gã dúi vào túi áo thụng đỏ của anh một tờ tiền. – Đừng cảm ơn tôi. Cậu phải cảm ơn cô bạn xinh đẹp của tôi một tiếng đi chứ.
Anh lùi dần ra cửa, cố gắng giữ cho mình khỏi ngã. Thứ nước kỳ cục ban nãy vẫn cứ thi nhau túa ra, khiến anh không còn nhìn thấy rõ đường nữa. Anh nhảy lên xe. Quán cà phê với tiếng đàn dương cầm lùi mãi phía sau khi anh phóng xe câm lặng trong bóng đêm lạnh lẽo.
Truyện ngắn của Di Li