Trước đây, khi chưa có công trình thủy điện A Lin (do Công ty Cổ phần thủy điện Trường Phú làm chủ đầu tư dự án), điểm khai thác này không có đường vào. Từ ngày triển khai dự án, Công ty Cổ phần thủy điện Trường Phú có nhu cầu sử dụng vật liệu cát, sỏi để hoàn thành công trình. Một số đơn vị đã lợi dụng điều này khai thác cát, sỏi đem đi nơi khác bán, gây nên tình trạng lộn xộn tại cụm công trình đầu mối thủy điện A Lin.
Trong chuyến khảo sát thực tế và làm việc với UBND huyện A Lưới ngày 2/7, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế Phan Thiên Định cho rằng, việc khai thác cát, sỏi trái phép tại sông A Lin thời gian qua có quy mô tương đối lớn, trong khi đây là địa bàn phức tạp, hẻo lánh. Vì vậy, để làm rõ và xử lý dứt điểm, cần có sự phối hợp tích cực giữa UBND huyện A Lưới, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh, Phòng Cảnh sát Môi trường (Công an tỉnh) và chủ dự án.
Theo UBND huyện A Lưới, từ đầu năm 2019 đến nay, đoàn kiểm tra liên ngành của huyện đã tổ chức nhiều đợt kiểm tra, truy quét hoạt động khai thác cát, sỏi trên địa bàn. Các đợt kiểm tra đã giúp ngăn chặn, đẩy đuổi các đối tượng khai thác cát, sỏi bằng thủ công và xử phạt 2 trường hợp khai thác bằng máy đào với tổng số tiền 75 triệu đồng (trong đó, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Phú Bảo Hân bị phạt 40 triệu đồng). Dòng sông A Lin chạy dài, bắt nguồn từ rừng tự nhiên ra đến khu dân cư. Khi xây dựng cụm đầu mối A Lin 3, Công ty Cổ phần thủy điện Trường Phú mở đường vào chân đập. Vì vậy, các đối tượng khai thác cát, sỏi trái phép đã lợi dụng con đường này đi sâu vào rừng, nơi hẻo lánh xa khu dân cư để khai thác cát sỏi, tránh sự kiểm tra của chính quyền...
Tại hiện trường, khu vực khai thác chạy dọc theo tuyến sông A Lin thuộc địa phận do xã Hồng Trung quản lý với chiều dài khoảng 1 km, điểm đầu cách chân đập chính A Lin 3 khoảng 0,5 km, điểm cuối đến khu vực lán trông coi nương rẫy của ông Hồ Văn Tuấn (nguyên Trưởng Trạm Y tế xã Hồng Trung). Hiện Nhà máy thủy điện A Lin B1 đang trong giai đoạn thi công, chưa tích nước nên mực nước tại đây thấp. Các đối tượng đã tiến hành bồi lấp làm đường dẫn ngay tại lòng sông để khai thác cát sỏi trái phép. Dọc theo tuyến đường dẫn này, nhiều hố rộng khoảng 30 – 40 m2 sâu khoảng 0,6 - 0,8 m và một số bãi cát, sỏi ước khoảng 30 - 40 m3 nằm rải rác trên tuyến đường vẫn còn nguyên chưa kịp vận chuyển ra khỏi vùng khai thác. Mặt khác, từ khu vực khai thác muốn vận chuyển cát, sỏi ra ngoài phải đi ngang qua công trường đang thi công của Công ty Cổ phần thủy điện Trường Phú và sử dụng con đường do công ty này mở.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế Phan Thiên Định yêu cầu, ngoài sự phối hợp của các ngành chức năng, Công ty Cổ phần thủy điện Trường Phú cần nâng cao hơn nữa vai trò trách nhiệm để đảm bảo chất lượng công trình, phát huy vai trò của chủ đầu tư; chịu trách nhiệm tổng thể trong việc quản lý khu vực triển khai dự án. Nếu để tình trạng trên tiếp tục tiếp diễn và ngày càng nghiêm trọng, tỉnh sẽ có biện pháp đình chỉ, hoặc tạm ngưng hoạt động của dự án để xử lý dứt điểm nạn khai thác cát, sỏi trái phép tại sông A Lin...