Trong các ngày 21- 23/7, Tòa án nhân dân tỉnh Bắc Giang đã mở phiên tòa sơ thẩm xét xử bị cáo Lý Nguyễn Chung - người đã ra đầu thú và cơ quan tố tụng các cấp xác định chính là hung thủ giết chị Nguyễn Thị Hoan trong vụ án oan của ông Nguyễn Thanh Chấn hơn 10 năm trước đây.
Sau các phần thẩm vấn, xét hỏi, tranh tụng tại phiên tòa, trong buổi xét xử cuối cùng sáng 23/7, Hội đồng xét xử Tòa án nhân dân tỉnh Bắc Giang cho rằng đã có đầy đủ chứng cứ để xác định Lý Nguyễn Chung là hung thủ gây nên cái chết của chị Hoan, không cần thiết phải hoàn trả hồ sơ để điều tra bổ sung nên đã tuyên Lý Nguyễn Chung chịu hình phạt chung cho hai tội "Giết người" và "Cướp tài sản" theo quy định tại điểm g khoản 1 điều 93 và khoản 1 điều 133 Bộ luật Hình sự với mức án tổng cộng là 12 năm tù giam.
Mức án này có áp dụng tình tiết giảm nhẹ và chính sách khoan hồng của Đảng, Nhà nước là khi gây án, bị cáo Lý Nguyễn Chung đang ở độ tuổi vị thành niên - Chung sinh năm 1988.
Tòa cũng tuyên buộc ông Lý Văn Chúc (bố đẻ của Lý Nguyễn Chung) và Lý Nguyễn Chung phải thực hiện trách nhiệm dân sự là bồi thường cho gia đình chị Nguyễn Thị Hoan số tiền mai táng phí là 10 triệu đồng; bồi thường thiệt hại tổn thất về tinh thần, tài sản cho gia đình người bị hại số tiền tổng cộng là 70,118 triệu đồng; thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng hàng tháng đối với người con trai của chị Nguyễn Thị Hoan cho đến khi đủ 18 tuổi... Hội đồng xét xử cũng kiến nghị cơ quan điều tra tiếp tục làm rõ những điểm còn nghi vấn, tránh bỏ lọt tội phạm.
Theo cáo trạng, khoảng 19 giờ 30 phút ngày 15/8/2003, Lý Nguyễn Chung đi từ nhà ra thôn Me, xã Nghĩa Trung, huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang và đến quán bán hàng tạp hóa của chị Nguyễn Thị Hoan ở cùng thôn để mua dầu gội đầu. Khi nhìn thấy trong tủ kính quán hàng tạp hóa của chị Hoan có hộp đựng tiền, Lý Nguyễn Chung đã nảy sinh ý định giết chị Hoan để lấy tiền.
Lý Nguyễn Chung đã thực hiện các hành vi dùng dao đâm, dùng chân tay đấm đá, dùng chai bia đập, dùng gối đè lên mặt chị Hoan cho đến khi nạn nhân bị chết và cướp đi một số tài sản gồm hai nhẫn vàng cùng 59 nghìn đồng.
Sau khi gây án Lý Nguyễn Chung đã bỏ trốn vào Đắc Lắk để sinh sống. Liên quan đến vụ án này, ông Nguyễn Thanh Chấn, sinh năm 1961 cũng ở thôn Me, xã Nghĩa Trung, huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang, đã phải ngồi tù oan suốt 10 năm do hành vi phạm tội của Chung gây nên.
Trong diễn biến phiên tòa các ngày 21 và 22/7, nhân chứng mới của vụ án là bà Nguyễn Thị Thu Hà đã khai tại tòa là sáng 15/8/2003, chị Hoan có đến vay tiền và đã thế chấp hai chiếc nhẫn vàng để lấy 2 triệu đồng. Tuy nhiên, bà Hoàng Thị Hội (mẹ chị Nguyễn Thị Hoan) khai là buổi sáng hôm ấy chị Hoan không đi lấy hàng vì nếu đi lấy hàng thì đã gửi con cho bà trông.
Anh Nguyễn Văn Sức (em trai chị Hoan) cũng khẳng định chị Hoan đi lấy hàng từ chiều hôm trước vì anh còn đến để chuyển hàng cho chị. Về tình tiết này, đại diện Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Bắc Giang cho rằng, thời điểm ấy trong nhà chị Hoan có số tiền hơn 3 triệu đồng, nhiều hơn số tiền chị đi vay của bà Hà thì không có lý do gì để chị phải cầm cố vàng, vay tiền của bà Hà.
Về việc bà Hà cho rằng sau khi gây án Chung có ở lại địa phương một năm sau đó mới trốn đi, cả anh Sức, bà Hội đều không khẳng định có nhìn thấy Chung ở thôn Me sau cái chết của chị Hoan; trong khi đó Viện Kiểm sát đưa ra chứng cứ là giấy chuyển khẩu của Chung về Đắk Lắk ghi đầu năm 2004 và nhận định không có căn cứ xác định Chung có mặt tại thôn Me trong khoảng thời gian một năm sau cái chết của chị Hoan.
Về người cung cấp bản tự thú của ông Nguyễn Thanh Chấn được đính kèm với đơn kiến nghị của bà Hà gửi Tòa án nhân dân tỉnh Bắc Giang, bà Hà cho biết là của một người phía bị hại cung cấp nhưng không nói tên người đó. Ngoài ra, bà Nguyễn Thị Thu Hà còn đưa ra 14 căn cứ để khẳng định Lý Nguyễn Chung không phải là kẻ giết người mà ông Chấn mới là người phạm tội.
Tuy nhiên, khi Hội đồng xét xử hỏi căn cứ nào để khẳng định việc chạy án như tin nhắn, ghi âm, ghi hình… thì bà Hà cho biết là không có. Do vậy, Hội đồng xét xử đã kết luận những kiến nghị, lời khai của bà Nguyễn Thị Thu Hà là không có cơ sở, không đủ để buộc tội cho ông Nguyễn Thanh Chấn.
Luật sư Hoàng Minh Hiển - luật sư bào chữa cho bị cáo Lý Nguyễn Chung đồng tình với quan điểm của đại diện Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Bắc Giang là những nghi ngờ, tố cáo của bà Nguyễn Thị Thu Hà đối với ông Nguyễn Thanh Chấn là suy diễn chủ quan và không có cơ sở.
Bên cạnh đó, các luật sư Giáp Văn Điệp, Nguyễn Văn Tú - luật sư bào chữa cho người bị hại đã nêu lên những quan điểm cho rằng Lý Nguyễn Chung khai chưa thực sự thành khẩn và xung quanh vụ án này còn có nhiều điểm đáng nghi vấn vẫn chưa được làm sáng tỏ, đề nghị Hội đồng xét xử trả hồ sơ để điều tra bổ sung.
Tuy nhiên, đại diện Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Bắc Giang đã phản bác những lý lẽ trên của các luật sư bào chữa cho người bị hại khi cho rằng, các chứng cứ về cái chết của chị Nguyễn Thị Hoan đã được làm sáng tỏ và phù hợp với các lời khai của bị cáo, nhân chứng và đại diện gia đình người bị hại; do đó có căn cứ để xác định Lý Nguyễn Chung phạm tội giết người, cướp tài sản và không có đồng phạm.