Đây là vụ án thứ 4, cựu Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Đức Chung phải ra hầu tòa.
Hội đồng xét xử gồm ba người: một thẩm phán, hai hội thẩm nhân dân, do thẩm phán Nguyễn Xuân Văn (Chánh Tòa Hình sự, Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội) làm chủ tọa phiên tòa. Hai kiểm sát viên của Viện Kiểm sát nhân dân thành phố Hà Nội và hai kiểm sát viên của Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao (biệt phái về Viện Kiểm sát nhân dân thành phố Hà Nội) được phân công thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử sơ thẩm. Phiên tòa dự kiến diễn ra trong 5 ngày.
Trong đó, bị cáo Nguyễn Đức Chung bị Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao truy tố về tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ" theo quy định tại Điều 356, khoản 1 - Bộ luật Hình sự.
Tám bị cáo: Vũ Kiên Trung (nguyên Chủ tịch Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Công viên cây xanh Hà Nội - Công ty Công viên cây xanh Hà Nội), Nguyễn Xuân Hanh (nguyên Tổng Giám đốc Công ty Công viên cây xanh Hà Nội), Bùi Phương Thảo (nguyên Kế toán trưởng Công ty Công viên cây xanh Hà Nội), Đỗ Quang Tiến (nguyên Giám đốc Xí nghiệp sản xuất cây xanh, cây hoa, cây cảnh thuộc Công ty Công viên cây xanh Hà Nội), Bùi Văn Mận (nguyên Giám đốc Công ty Trách nhiệm hữu hạn Sinh Thái Xanh – Công ty Sinh Thái Xanh), Hoàng Thị Kim Loan (nguyên Phó Giám đốc Công ty Sinh Thái Xanh), Đỗ Khắc Tú Anh (nguyên Phó trưởng Phòng Tài chính Kế toán, Ban Duy tu các công trình hạ tầng kỹ thuật đô thị thuộc Sở Xây dựng Hà Nội), Nguyễn Thị Ngọc Lâm (nguyên Thẩm định viên, Công ty Cổ phần định giá và dịch vụ tài chính Việt Nam) bị truy tố về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” theo quy định tại Điều 219, khoản 3 - Bộ luật Hình sự.
Hai bị cáo: Nguyễn Tuấn Nghĩa (nguyên Giám đốc Công ty Vì Nhân Dân, Công ty Xanh Hòa Lạc), Kiều Thị Thúy (nguyên kế toán Công ty Xanh Hòa Lạc và Công ty Vì Nhân Dân) bị truy tố về các tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” theo quy định tại Điều 219, khoản 3 - Bộ luật Hình sự và “Mua bán trái phép hóa đơn” quy định tại Điều 203, khoản 2 - Bộ luật Hình sự.
Bị cáo Hoàng Đình Văn (nguyên Giám đốc Công ty Hoàng Anh Phát) bị truy tố về tội “Buôn lậu” theo quy định tại Điều 188, khoản 4 - Bộ luật Hình sự.
Ba bị cáo bị truy tố về các tội: “Mua bán trái phép hóa đơn, chứng từ thu nộp ngân sách Nhà nước” quy định tại Điều 203, khoản 2 - Bộ luật Hình sự; “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng, theo quy định tại Điều 360, khoản 3 - Bộ luật Hình sự.
Tổng số 23 luật sư tham gia bào chữa cho 15 bị cáo tại phiên tòa, trong đó bị cáo Bùi Văn Mận và Hoàng Thị Kim Loan có nhiều luật sư bào chữa nhất là ba luật sư. Bị cáo Nguyễn Đức Chung có một luật sư bào chữa.
Theo cáo trạng của Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao, năm 2016, UBND thành phố Hà Nội có kế hoạch triển khai công tác trồng mới, thay thế, bổ sung cây xanh trên địa bàn thành phố Hà Nội. Trong quá trình thực hiện, một số cá nhân thuộc UBND thành phố Hà Nội và các đơn vị có liên quan đã có nhiều hành vi sai phạm, không thực hiện phương thức đấu thầu theo quy định của pháp luật mà theo phương thức đặt hàng cho trồng cây trước, sau đó hợp thức thủ tục đặt hàng, dự toán, quyết toán sau; mua bán cây không rõ nguồn hợp pháp, tạo lập hồ sơ khống để hợp thức, nâng giá cây, gây thiệt hại nghiêm trọng đến tài sản Nhà nước.
Bị cáo Nguyễn Đức Chung đã vì động cơ cá nhân làm trái quy định pháp luật về đấu thầu để giúp cho Công ty Sinh Thái Xanh, Công ty Công viên cây xanh Hà Nội tham gia dự án trồng cây tại Hà Nội. Những công ty này có mối quan hệ thân thiết với bị cáo Nguyễn Đức Chung. Từ sự hậu thuẫn của Nguyễn Đức Chung, các công ty này đã hưởng lợi bất chính số tiền đặc biệt lớn. Viện Kiểm sát xác định, hành vi của Nguyễn Đức Chung xâm phạm vào hoạt động đúng đắn của cơ quan nhà nước, gây ảnh hưởng xấu đến dư luận trong các cơ quan, ban, ngành của Hà Nội, của nhân dân.
Cáo trạng nêu rõ, việc trồng mới, thay thế, bổ sung cây xanh ở Hà Nội được thực hiện từ năm 2016 - 2019. Mặc dù đã có một Phó Chủ tịch UBND thành phố phụ trách lĩnh vực này, tuy nhiên, bị cáo Chung vẫn trực tiếp can thiệp, chỉ đạo.
Từ năm 2016, Nguyễn Đức Chung yêu cầu tạm dừng việc đấu thầu tại các quận, huyện và thu gọn đầu mối về Sở Xây dựng để thực hiện. Từ chỉ đạo của Nguyễn Đức Chung, Ban Duy tu các công trình hạ tầng kỹ thuật đô thị thuộc Sở Xây dựng không tổ chức đấu thầu, mà ký hợp đồng đặt hàng trực tiếp với Công ty Công viên cây xanh Hà Nội và Công ty Sinh Thái Xanh.
Kết quả điều tra xác định Ban Duy tu các công trình hạ tầng kỹ thuật đô thị đã đặt hàng Công ty Công viên cây xanh Hà Nội 10 hợp đồng trị giá hơn 241 tỷ đồng; Công ty Sinh Thái Xanh 6 hợp đồng, trị giá trên 43 tỷ đồng. Quá trình thực hiện hợp đồng, việc nâng khống giá cây xanh đã gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 34 tỷ đồng.