Ứng dụng Uber trên smartphone của một lái xe Uber tại Washington, D.C. Ảnh: Bloomberg
Theo CNBC, trong đợt IPO khổng lồ này, công ty kinh doanh mạng lưới giao thông vận tải và ứng dụng taxi Uber Technologies Inc. chào bán 180 triệu cổ phiếu với giá 45 USD/cổ phiếu và dự kiến đạt mức vốn hóa thị trường 75,5 tỉ USD. Tuy nhiên, nếu tính thêm cả 27 triệu cổ phiếu bổ sung dành cho những người mua bảo lãnh, thì giá trị vốn hóa của Uber có thể lên tới 82,35 tỉ USD. Cổ phiếu Uber dự kiến sẽ bắt đầu giao dịch trên Sàn Chứng khoán New York trong ngày hôm nay, 10/5, dưới mã UBER.
Bài học từ đối thủ
Công ty công nghệ vận tải 10 năm tuổi đời đang bước vào thị trường cổ phiếu công cộng với giá trị lớn hơn của cả nhà sản xuất ô tô Ford, công ty cho thuê xe Avis và người khổng lồ dịch vụ truyền hình Viacom cộng lại. Tuy nhiên, việc định giá cổ phiếu IPO thấp rõ ràng gây thất vọng với các nhà đầu tư lâu năm của Uber. Giá trị vốn hóa sẽ thấp hơn nhiều so với mức mong đợi chỉ mới tháng trước là 100 tỉ USD và chỉ bằng 2/3 so với mức 120 tỉ USD được giới ngân hàng đầu tư dự báo hồi năm ngoái.
Bloomberg cho biết Uber ưu tiên cho các cổ đông có lựa chọn, đặc biệt là các nhà đầu tư tổ chức mà họ cho là sẽ giữ cổ phiếu trong dài hạn. Một nguồn tin thạo chuyện cho hay, với việc chào bán cổ phiếu ở mức thấp, công ty đang hy vọng tránh khỏi những tuần đầu giao dịch náo động như ở hãng đối thủ Lyft Inc.
Lyft công bố giá IPO là 72 USD/cổ phiếu, mức cao nhất trong tầm giá dự kiến. Giá trị vốn hóa ban đầu của công ty này là 21 tỉ USD, cao hơn gần 40% so với lần định giá tư nhân cuối cùng, diễn ra chỉ 9 tháng trước đó.
Trong ngày đầu tiên giao dịch, giá cổ phiếu của Lyft đã vọt lên tới 88,60 USD, nhưng sau đó liên tục giảm, và kết thúc phiên giao dịch ngày 9/5 với giá 55,18 USD, thấp hơn tới 23% so với giá IPO. Giá trị vốn hóa thị trường của công ty này hiện nay chỉ cao hơn một chút so với lần định giá tư nhân cuối cùng.
“Chúng tôi xem mức giá ‘bảo thủ’ của Uber là một chiến lược thận trọng và khôn ngoan, rõ ràng xuất phát từ bài học của ‘người em’ Lyft sau những gì công ty này trải qua trong tháng qua”, nhà phân tích Dan Ives, thuộc công ty Wedbush Securities nhận xét.
CEO của Uber Dara Khosrowshahi. Ảnh: Reuters
Các lãnh đạo và cố vấn của Uber đã đi đến mức giá IPO cuối cùng sau khi mất vài tuần “nghe ngóng” các nhà đầu tư tiềm năng tại nhiều sự kiện khởi động tổ chức tại New York, London và San Francisco.
Việc đưa ra một con số thích hợp sẽ giúp đảm bảo cổ phiếu có một khởi đầu vững chắc để giao dịch: Mức giá có thể cao, nhưng phải không đủ để khiến giới đầu tư lo ngại khi nghĩ rằng cần thêm bao nhiêu tiền nữa được huy động.
Một nguồn tin thạo chuyện cho Bloomberg hay, trong các chương trình khởi động, Uber đã đưa ra kế hoạch về mở rộng hệ thống logistics và các hoạt động kinh doanh vận tải khác, bao gồm xe scooter, xe tự lái và giao thông công cộng cao tốc (mass rapid transit – MRT). Công ty cũng nhắm mục tiêu xây dựng các hệ thống “một trạm” cho những khách hàng vốn chỉ cần sử dụng một nền tảng cho nhiều dịch vụ.
Arun Sundararajan, Giáo sư trường Kinh doanh thuộc Đại học New York, cho biết việc chào bán cổ phiếu ra công chúng sẽ cho Uber nguồn tiền để chiếm lĩnh thêm nhiều thị trường vận tải và cũng đồng thời thúc đẩy hãng tiến nhanh với các tham vọng lớn hơn của mình.
Bối cảnh khó khăn
Ngay cả với mức giá niêm yết ở tầm thấp, màn IPO của Uber cũng đã lọt vào danh sách 10 cuộc IPO lớn nhất mọi thời đại ở Mỹ và lớn nhất trên sàn chứng khoán Mỹ kể từ sau kỷ lục 25 tỉ USD của tập đoàn Alibaba Group Holding Ltd. vào năm 2014 – theo số liệu của Bloomberg.
Một nhà đầu tư tiềm năng tham gia dự kiện khởi động IPO của Uber tại New York. Ảnh: Reuters
Dù vậy, đây được cho là một bước lùi so với những dự đoán trước đó. Lý do của điều này là sau một thập kỷ chờ đợi trước khi chào bán cổ phiếu ra công chúng, công ty khởi nghiệp có giá trị cao nhất tại Mỹ lại có màn ra mắt thị trường trong những điều kiện kém lý tưởng nhất. Giá chứng khoán Mỹ đã giảm trong ngày thứ tư liên tiếp vào ngày 9/5, khiến chỉ số S&P 500 trên đà kết thúc một tuần tồi tệ nhất của năm trong bối cảnh căng thẳng thương mại leo thang giữa Mỹ và Trung Quốc.
Bản thân Uber cũng mới trải qua một năm làm ăn thất bát. Theo bản cáo bạch IPO của Uber, công ty đã thua lỗ 3,04 tỉ USD trong năm ngoái trên doanh thu là 11,3 tỉ USD, đưa tổng số tiền thua lỗ trong 3 năm vừa qua lên trên 10 tỉ USD.
Năm nay được cho là năm bận rộn nhất thế kỷ này với các cuộc niêm yết của các siêu công ty khởi nghiệp công nghệ, dù được khởi đầu trong cảnh chính phủ đóng cửa và làm ngừng hoạt động luôn cả cơ quan thông qua các thủ tục IPO trong suốt 35 ngày.
Sự kiện IPO và những phiên giao dịch sau đó của Uber chắc chắn sẽ được theo dõi chặt chẽ bởi các công ty khởi nghiệp công nghệ khác cũng dự kiến sẽ chào bán cổ phiếu ra công chúng trong năm nay, trong đó có Slack Technologies Inc., Postmates Inc., Peloton Interactive Inc. và Airbnb Inc.