Các thượng nghị sĩ Mỹ đang tiếp tục gây áp lực lên chính quyền của Tổng thống Barack Obama để can thiệp trực tiếp vào cuộc nội chiến ngày càng khốc liệt tại Syria. Tuy nhiên, tất cả các giải pháp quân sự mà Washington đang bàn tính đều hàm chứa những rủi ro lớn.
Rất có thể vũ khí đưa vào Syria sẽ được dùng để chống lại Mỹ. Ảnh: AFP/TTXVN |
Hơn một năm qua, Mỹ tỏ ra rất thận trọng trong các bước đi liên quan đến cuộc nội chiến tại Syria như việc chỉ cung cấp các công cụ hỗ trợ phi sát thương cùng những ngôn từ ủng hộ hoa mỹ, trong khi công khai bác bỏ mọi ý tưởng triển khai quân đội nhằm lật đổ chế độ của Tổng thống Bashar al - Assad.
Gần đây, Mỹ và Nga đã đồng ý bảo trợ cho các cuộc đàm phán giữa quân nổi dậy và chính quyền của Tổng thống Bashar al - Assad, nhiều khả năng diễn ra vào đầu tháng 6 tới tại Geneva, Thụy Sỹ. Trong khi đó, các thượng nghị sĩ chủ chốt tại Quốc hội Mỹ dường như đang tỏ ra không mặn mà gì với việc chính quyền thúc đẩy tìm kiếm giải pháp hòa bình. Thay vào đó, họ kêu gọi Mỹ phải có hành động can thiệp quân sự trực tiếp vào Syria với một số kịch bản đưa ra như vũ trang cho quân nổi dậy, thiết lập các vùng an toàn và cấm bay, triển khai lục quân nhằm đảm bảo an toàn cho kho vũ khí hóa học của chính quyền Assad.
Về lựa chọn cung cấp vũ trang, các phát biểu công khai của chính quyền Mỹ đến nay mới chỉ đồng ý viện trợ nhân đạo và trợ giúp phi sát thương cho phe đối lập ở Syria. Ngày 22/5, hai Thượng nghị sĩ Robert Menendez và Bob Corker đã soạn thảo một dự luật trao cho Tổng thống Obama quyền được quyết định việc trang bị vũ khí cho các phe phái quân nổi dậy ở Syria một cách “có chọn lọc”. Tuy nhiên, theo chuyên gia Aram Nerguizian của Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), chính quyền Tổng thống Obama đã tạo điều kiện cho bên thứ ba chuyển giao vũ khí từ Đông Âu cho một số phe phái nổi dậy tại Syria. Hiện cả Quốc hội và Nhà Trắng đều có lo ngại chung là các vũ khí này có thể rơi vào tay các nhóm Hồi giáo cực đoan và được chúng sau này sử dụng vào mục đích chống lại nước Mỹ. Trong bối cảnh tình hình hỗn loạn tại Syria thì việc ngăn chặn phổ biến vũ khí không hề đơn giản chút nào.
Về lựa chọn thiết lập các vùng an toàn và cấm bay, kể từ giai đoạn đầu của cuộc nội chiến tại Syria, các nước phương Tây đã kêu gọi thiết lập các vùng an toàn và cấm bay dành cho phe đối lập. Hồi tháng 3/2013, các Thượng nghị sĩ Carl Levin và John McCain đã viết một bức thư chung kêu gọi Tổng thống Obama sử dụng lực lượng quân sự “có giới hạn" nhằm thiết lập các vùng an toàn tại Syria, nắm giữ vị trí dẫn dắt trong nỗ lực cùng các đồng minh của Mỹ làm suy giảm sức mạnh phòng không của chế độ Assad và ủng hộ Thổ Nhĩ Kỳ nếu tất cả các nước này sẵn sàng thiết lập một vùng an toàn bên trong biên giới phía Bắc của Syria. Tuy nhiên, để thực hiện hành động này đòi hỏi Mỹ phải điều đến 2 tàu sân bay cùng các lực lượng hỗ trợ khác. Trong bối cảnh Nga đã triển khai thêm năm tàu hải quân tới Địa Trung Hải và là nước từng bán tên lửa chống hạm cho Syria, Mỹ buộc phải cân nhắc hành động này nhằm tránh các phức tạp và khả năng hệ thống phòng không của Syria trả đũa nhằm vào các lực lượng Mỹ.
Cuối cùng, về việc đảm bảo an toàn cho kho vũ khí hóa học của Syria, Bộ trưởng Quốc phòng Chuck Hagel từng phát biểu điều trần trước Ủy ban Quân lực Thượng viện cho biết khoảng 200 quân nhân Mỹ đã được điều đến Jordan để lên kế hoạch phản ứng trước các tình huống nảy sinh liên quan đến cuộc nội chiến tại Syria. Tờ Thời báo Los Angeles cho biết Mỹ sẽ cần đến 20.000 người nếu chính quyền Obama quyết định can thiệp để khống chế và thu giữ kho vũ khí hóa học của Syria. CNN trích lời một quan chức Bộ Quốc phòng còn cho rằng một hoạt động như vậy sẽ phải cần tới 75.000 quân.
Quang Hòa (P/v TTXVN tại Washington)