Chỉ còn hai tuần nữa là kết thúc năm 2011, giới phân tích kinh tế tại Anh rộ lên tin đồn Pháp sắp bị cơ quan xếp hạng tín nhiệm Standard&Poor's (S&P) đánh tụt hạng tín nhiệm, đồng nghĩa với việc thành viên lớn thứ 2 của Khu vực đồng euro bị cuộc khủng hoảng nợ công đe dọa và đồng tiền chung euro bị đẩy gần hơn tới bờ vực tan rã.
Theo tờ “Người Bảo vệ” (Anh) ngày 17/12, nếu bị đánh tụt hạng tín nhiệm, Pháp sẽ gặp khó khăn hơn nữa khi muốn vay tiền trên các thị trường tài chính quốc tế hoặc phải vay với giá đắt đỏ (lãi suất cao), giữa lúc nhiều người nghi ngờ về những cam kết cứu vãn khu vực đồng euro được đưa ra trong các cuộc họp thượng đỉnh của Liên minh châu Âu (EU) gần đây. Andrew Tyrie, Chủ tịch Ủy ban Giám sát Tài chính Hạ viện Anh, nhận định Hy Lạp khó có khả năng trả nợ nếu tiếp tục ở lại khu vực đồng euro và nhiều ngân hàng châu Âu sẽ buộc phải nhận cứu trợ. Ông nói: “Nếu Hy Lạp buộc phải rời bỏ khu vực, việc tái cấp vốn cho một số ngân hàng ở lục địa là cần thiết”.
Trước đó, cả Thủ tướng và Bộ trưởng Tài chính Anh đều nhấn mạnh ưu tiên hàng đầu là duy trì sự tồn tại của Khu vực đồng euro nhằm tránh những hậu quả to lớn mà sự tan rã của nhóm này có thể gây ra cho kinh tế Anh cũng như các nền kinh tế khác. Tuy nhiên, hầu hết các nghị sỹ thuộc đảng Bảo thủ cầm quyền đều không tin vào khả năng tồn tại của khu vực đồng euro nếu tình hình tiếp tục như hiện nay. Nghị sỹ Bill Cash nói: “Toàn bộ dự án EU đang tan rã và bản thân đồng euro đang tan rã”.
Theo báo trên, nguy cơ bị đánh tụt hạng tín nhiệm cận kề giải thích lý do tại sao các chính trị gia của Pháp tuần qua tìm cách đánh lạc hướng sự chú ý khi nói rằng kinh tế Anh còn yếu hơn kinh tế Pháp, và các hãng xếp hạng tín nhiệm quốc tế nên để mắt tới kinh tế Anh nhiều hơn. Vụ việc đã khiến Phó Thủ tướng Anh Nick Clegg nhảy vào cuộc để phản kích, nói rằng sự công kích của Pháp là “không thể chấp nhận”. Một nhà ngoại giao cấp cao của Anh nhận định: “Chỉ có thể dự đoán nguyên nhân là họ (Pháp) rất lo lắng về nguy cơ tuột mất chỉ số tín nhiệm AAA, không chỉ vì các lý do chính trị và kinh tế, mà còn bởi bầu cử đang đến gần”.
Các nhà phân tích cho biết nếu bị đánh tụt hạng tín nhiệm, lãi suất đi vay của Pháp sẽ tăng lên, khiến việc chi trả các món nợ hiện có của nước này thêm đắt đỏ. Bị mất điểm tín nhiệm, khả năng đóng góp của Pháp trong Quỹ Bình ổn Tài chính châu Âu (EFSF) - được thiết lập nhằm cứu viện các thành viên bị khủng hoảng nợ công của khu vực đồng euro và đóng góp cho các nhu cầu đột xuất khác - cũng bị ảnh hưởng nặng nề. Giới phân tích ở Luân Đôn nói rằng lãi suất trái phiếu của chính phủ Pháp hiện đã tăng cao hơn ít nhất 1 điểm phần trăm so với trái phiếu của nước có cùng chỉ số tín nhiệm AAA là Đức, cho thấy thị trường đã dự phòng tình huống Pháp sẽ mất điểm trong con mắt các chuyên gia tín dụng quốc tế. Một nhà phân tích nói: “Tâm lý chung là nền tảng tài chính của Pháp yếu hơn của Đức, vì vậy lãi suất vay của Pháp cao hơn hẳn của Đức”. Để thực hiện nghĩa vụ thanh toán các khoản nợ hiện có, trả lãi vay và vay mới, Pháp sẽ cần huy động khoảng 400 tỷ euro trong năm 2012. Lãi suất tăng thêm 1% sẽ khiến Pháp thiệt hại 4 tỷ euro/năm.
Các nhà lãnh đạo châu Âu đang đứng trước sức ép phải tăng cường quỹ EFSE sau khi Bỉ bị hãng Moody’s - một trong ba hãng xếp hạng tín nhiệm tín dụng quốc tế lớn nhất thế giới - đánh tụt hạng tín nhiệm. Moody’s cảnh báo các thành viên khu vực đồng euro bị thâm hụt ngân sách cao giống Bỉ sẽ ngày càng khó khăn trong việc trả nợ và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Trong khi đó, hãng Fitch cho biết có thể cũng sẽ đánh tụt hạng tín dụng của Bỉ, đẩy thành viên này vào nhóm bị “cảnh báo” gồm Tây Ban Nha, Italia, Síp và Ailen.
Vũ Hội (P/v TTXVN tại Anh)