Ngày 27/3 vừa qua, quân đội Syria cùng với các lực lượng đồng minh là Iran và Hezbollah đã giành lại thành phố Palmyra từ tay IS dưới sự yểm trợ của máy bay chiến đấu Nga. Sau chiến thắng này, lực lượng ủng hộ Chính phủ Syria chìm trong hơi men chiến thắng. Kỳ vọng cao tới mức các phương tiện truyền thông gần gũi với liên quân này đã dự báo rằng Deir ez-Zor sẽ là thành phố tiếp theo nằm trong danh sách được giải phóng. Lực lượng chống IS đang tận dụng lợi thế của thỏa thuận ngừng bắn giữa chính phủ và phe nổi dậy có hiệu lực từ ngày 26/2/2016, bản thỏa thuận đã giúp cho việc giữ tất cả các mặt trận tương đối yên bình ngoại trừ cuộc chiến với IS và Mặt trận al-Nursa.
Các tay súng Mặt trận al-Nursa. |
Sự tiến triển về quân sự ở Palmyra cùng với các cuộc đàm phán chính trị sẽ là kịch bản lý tưởng cho chế độ Syria nếu không có việc al-Nursa hôm 2/4 đã tấn công chiếm lại thành phố chiến lược Tel al-Ais và làm tổn thất khá nhiều binh sỹ chính phủ và các tay súng Hezbollah. Vài ngày sau, một chiếc máy bay chiến đấu của quân đội Syria lại bị bắn rơi ở chính thành phố này và phi công bị bắt. Ngày 12/4, quân đội Syria và lực lượng ủng hộ lại một lần nữa nỗ lực để giành lại Tel al-Ais nhưng cuộc tấn công của họ bị đẩy lui. Một số chiến binh của lực lượng Hezbollah thiệt mạng và một người bị bắt giữ, nâng tổng số chiến binh của Hezbollah bị Mặt trận al-Nursa bắt làm tù nhân chiến tranh lên bốn người.
Không có bên đang tham chiến nào ở Syria có đủ khả năng kết thúc cuộc chiến bất chấp tất cả những tuyên bố trái ngược nhau được nhiều bên đưa ra. Các lực lượng ủng hộ Chính phủ Syria có thể có lợi thế trên một mặt trận nhưng cũng lại có hạn chế trên mặt trận khác. Hơn nữa, nếu không có sự trợ giúp của không quân Nga, các đối thủ trên mặt đất của quân đội Syria có sức mạnh gần như ngang nhau. Ai cũng biết quân đội Syria đang kiệt sức bất chấp sự khích lệ tinh thần ban đầu sau khi Nga tham gia cuộc chiến. Các cố vấn quân sự của Iran cùng với các binh sĩ của Hezbollah, Iraq và Afghanistan đang tăng cường khả năng chiến đấu cho quân đội Chính phủ Syria. Tuy nhiên, các lực lượng này lại không hiệu quả khi tái triển khai sau khi đã giành thắng lợi bởi vì các nhiệm vụ như vậy luôn phụ thuộc vào sức mạnh của lực lượng bản địa, trong đó phải có khả năng củng cố các vị trí đã giành lại.
Ở phía bên kia, tình hình cũng không khả quan hơn. Các lực lượng chống Chính phủ Syria đang tranh giành quyền lực và đánh giết lẫn nhau. Thậm chí hiện không còn có thể đếm hết được số lượng các nhóm đang chiến đấu riêng lẻ nhằm lật đổ Tổng thống Syria Bashar al-Assad. Ngay cả khi các nhóm này có chung một mục tiêu chính, họ vẫn khác nhau về mục tiêu cụ thể và lý tưởng. Và mục tiêu khác nhau của những người tài trợ cho các phe phái cũng đang gây ra xung đột giữa các nhóm này.
Quan chức Iran nói trên cho rằng khó có khả năng đạt được bất kỳ tiến triển đáng kể nào trong những tháng tới. Vị quan chức này nhấn mạnh: “Đã 5 năm kể từ khi cuộc chiến ở Syria bắt đầu xảy ra. Chúng tôi không có kế hoạch B, chúng tôi chỉ có một kế hoạch. Chúng tôi muốn một giải pháp chính trị và sự đoàn kết chống chủ nghĩa khủng bố. Điều này sẽ không thay đổi chừng nào cuộc khủng hoảng vẫn tiếp diễn. Cần chấm dứt đổ máu nhưng người Mỹ không quan tâm. Họ chỉ nhìn thấy các lợi ích của Mỹ. IS đang ở khắp mọi nơi và chắc chắn những tên khủng bố này sẽ có mặt ở Mỹ”.
Cuối cùng, vị quan chức Iran kết luận: “Thực ra, mối nguy hiểm thực sự đối với Mỹ và phương Tây nói chung không phải là IS mà chính là Mặt trận al-Nursa. Tôi có thể nhìn thấy một Osama bin Laden mới đang xuất hiện".